Παρατηρητήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών για την υγεία στον Ασωπό
Περισσότερα από δέκα χρόνια μετά το άνοιγμα του φακέλου «Ασωπός», το πρόβλημα παραμένει. Ισως και οξύνεται, όσον αφορά τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία.
Νέα επιδημιολογική μελέτη του Πανεπιστημίου Αθηνών υποδεικνύει τον πολλαπλασιασμό συγκεκριμένων μορφών καρκίνου στον Δήμο Σχηματαρίου, ενώ αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν στο μέλλον θα εξακολουθήσουν να έχουν όλοι όσοι έπιναν επί σειρά ετών νερό με εξασθενές χρώμιο.
Την υγεία του πληθυσμού της περιοχής θα παρακολουθεί για τα επόμενα 4 χρόνια το Παρατηρητήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών, που δημιουργήθηκε από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.
Το «Παρατηρητήριο και Κέντρο Προαγωγής Υγείας Στερεάς Ελλάδας στον Δήμο Τανάγρας» υλοποιείται από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής). «Θα έπρεπε να έχει γίνει εδώ και πολλά χρόνια, αλλά η Πολιτεία έχει αμελήσει το πρόβλημα», ανέφερε ο περιφερειάρχης Κώστας Μπακογιάννης. «Καλούμαστε να διαχειριστούμε τη μεγαλύτερη βιομηχανική συγκέντρωση στη χώρα, χωρίς πολεοδομικό σχεδιασμό και υποδομές. Συχνά έχω την αίσθηση ότι ο μόνος νόμος εκεί είναι ο νόμος της ζούγκλας».
«Τα επιδημιολογικά δεδομένα μας δείχνουν ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για την υγεία του πληθυσμού που είχε εκτεθεί στο πολύ ρυπασμένο νερό μέχρι το 2009, όχι μόνο οι κάτοικοι των Οινοφύτων αλλά και της ευρύτερης περιοχής», ανέφερε η κ. Αθηνά Λινού, διευθύντρια του εργαστηρίου. «Παλαιότερες μελέτες έδειξαν ότι είχαμε μέσα σε μια δεκαετία αύξηση της θνησιμότητας από καρκίνο κατά 14%, με την τελευταία χρονιά να έχει αύξηση 90%, ιδίως στους καρκίνους ήπατος και νεφρών, κάτι που συνάδει με την έκθεση σε βαρέα μέταλλα. Επίσης, πρόσφατη μελέτη σε μαθητές Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού σε σχολεία της περιοχής δείχνει ότι στο ένα τέταρτο των παιδιών το αναπνευστικό δεν ήταν σε φυσιολογικά επίπεδα, κάτι πραγματικά ανησυχητικό». Σύμφωνα με την κ. Λινού, μέσα στον επόμενο μήνα θα ολοκληρωθεί νέα επιδημιολογική μελέτη, η οποία υποδεικνύει την αύξηση συγκεκριμένων μορφών καρκίνου: του πνεύμονα, του μαστού, του θυρεοειδούς, της ουροδόχου κύστης, του ήπατος και του οισοφάγου. «Σε ορισμένους καρκίνους η συχνότητα εμφάνισης είναι διπλάσια, σε άλλες 3 ή 4 φορές μεγαλύτερη», ανέφερε η κ. Λινού. «Είναι μορφές καρκίνου που σχετίζονται με την έκθεση σε αρσενικό. Επομένως, φαίνεται ότι το εξασθενές χρώμιο στο νερό συμπεριφέρθηκε με τον ίδιο τρόπο όπως οι μεγάλες συγκεντρώσεις αρσενικού. Αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κάποιας μορφής καρκίνου θα έχουν όλοι όσοι γεννήθηκαν μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 2000, καθώς ο λανθάνων χρόνος μέχρι να είναι διαγνώσιμη μια νόσος μπορεί να είναι από 5 έως 30 χρόνια. Επομένως, θα συνεχίσουμε να βλέπουμε αυξημένους καρκίνους για μερικές δεκαετίες».
To Παρατηρητήριο Yγείας, το οποίο χρηματοδοτείται από την Περιφέρεια και υλοποιείται με τη συνεργασία του δήμου, θα έχει μια σταθερή παρουσία στην περιοχή για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Στο διάστημα αυτό θα πραγματοποιήσει εξετάσεις σε δείγμα πληθυσμού, ενώ με τη σύμφωνη γνώμη της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων θα έχει πρόσβαση στα στοιχεία των νοσοκομείων της περιοχής. Απαντώντας σε ερώτημα της «Κ», η κ. Λινού εκτίμησε ότι τα αποτελέσματα των επιδημιολογικών ερευνών θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων μέσω της δικαστικής οδού από ομάδες νοσούντων. Κάτι που όμως αμφισβητεί ο πατήρ Ιωάννης Οικονομίδης, ηγετική μορφή του αγώνα στον Ασωπό, σημειώνοντας ότι τα δικαστήρια δεν κάνουν δεκτά τα στοιχεία των ιατρικών καταγραφών αν δεν έχουν προκύψει με συγκεκριμένο τρόπο.
Το Παρατηρητήριο, πάντως, θα ασχοληθεί και με την προαγωγή της υγείας του πληθυσμού. Όπως ανέφερε η Αφροδίτη Βελουδάκη, μέλος της ομάδας, θα πραγματοποιείται στους κατοίκους ενημέρωση για θέματα όπως η υγιεινή διατροφή, η πρόληψη της παχυσαρκίας και η διακοπή του καπνίσματος.
Το πρόβλημα της ρύπανσης των υπογείων υδάτων παραμένει. Όπως ανέφερε χθες ο Σπύρος Καρακίτσιος, από το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, τα επίπεδα εξασθενούς χρωμίου στα υπόγεια νερά της Λεκάνης του Ασωπού παραμένουν πολύ υψηλά, εξαιτίας ανθρωπογενούς δραστηριότητας. Προκειμένου να διαπιστωθεί αν η ρύπανση συνεχίζεται, χρειάζεται να γίνονται σταθερές μετρήσεις σε διάφορα σημεία της Λεκάνης, τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία, προσέθεσε. Σημείωσε, δε, ότι ο εντοπισμός των πηγών της ρύπανσης θα μπορούσε να είναι εφικτός με συνεχείς δειγματοληψίες κοντά σε «ύποπτες» δραστηριότητες.
Όσο για τον ρόλο της Πολιτείας σε όλα αυτά; «Το πρώτο που ζητάς από το κεντρικό κράτος είναι να μη δημιουργεί προβλήματα. Το δεύτερο είναι να δημιουργεί λύσεις», ανέφερε ο κ. Μπακογιάννης. «Εμείς έχουμε καταφέρει το πρώτο. Ως προς το δεύτερο, η ελπίδα πεθαίνει τελευταία».
Αναδημοσίευση απο εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 16/12/2016