Του DrmedGeorgios Zois
Απλώς κάποια στιγμή σταματάς να είσαι χρήσιμος, βολικός ή απαραίτητος.
Αν οι ανθρώπινες σχέσεις περνούσαν από επιτροπή βιοηθικής, οι μισές θα αποσύρονταν ως επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία και οι υπόλοιπες θα κυκλοφορούσαν με μαύρο τρίγωνο και αυστηρή σύσταση: μόνο με ιατρική επίβλεψη.
---
Ξέρει ότι το σώμα δεν είναι φίλος σου· είναι ένας μηχανισμός που λειτουργεί όσο αντέχει. Μόλις αλλάξουν οι συνθήκες, σε εγκαταλείπει χωρίς τύψεις.
Οι άνθρωποι δεν διαφέρουν ιδιαίτερα — απλώς έχουν γλώσσα για να δικαιολογούν τη λιποταξία τους.
Το πιο επικίνδυνο εύρημα στην ιατρική δεν είναι η παθολογία. Είναι το «εντός φυσιολογικών ορίων» χωρίς κλινική σκέψη.
Ακριβώς έτσι και στις σχέσεις: το «είναι καλό παιδί», το «δεν το περίμενα», το «δεν μου είχε δείξει κάτι».
Ο καρκίνος δεν δείχνει τίποτα — μέχρι να δείξει τα πάντα.
Μας μίλησαν για εμπιστοσύνη σαν να είναι ηθική υποχρέωση.
Λάθος. Η εμπιστοσύνη είναι ρίσκο.
Και κάθε ρίσκο χωρίς αντιστάθμισμα λέγεται βλακεία, όχι καλοσύνη.
Το ανοσοποιητικό σύστημα έχει μνήμη.
Θυμάται ποιος σε απείλησε και ποιος όχι.
Ο άνθρωπος, αντίθετα, έχει την τάση να ξεχνά τα σημάδια επειδή δεν του άρεσε η αλήθεια όταν του χτύπησε την πόρτα. Και μετά απορεί γιατί αιμορραγεί.
Η φιλοσοφία δεν ήταν ποτέ παρηγορητική. Ήταν προειδοποιητική.
Ο Στωικός σου λέει: μην επενδύεις εκεί που δεν ελέγχεις.
Ο Σοπενχάουερ σου ψιθυρίζει: οι περισσότεροι άνθρωποι αγαπούν αυτό που τους προσφέρεις, όχι αυτό που είσαι.
Ο Νίτσε σε ταρακουνά: όποιος ζητά σωτήρες, καταλήγει θύμα.
Κι εσύ ακόμα αναρωτιέσαι γιατί «άλλαξαν».
Δεν άλλαξαν.
Εσύ δεν ήθελες να δεις.
Στην ιατρική υπάρχει ο όρος «ιατρογενής βλάβη». Ζημιά που προκαλείται από την ίδια τη θεραπεία.
Στις σχέσεις λέγεται «υπερπροσφορά».
Δίνεις, δίνεις, δίνεις — και όταν καταρρεύσεις, σε κοιτάζουν σαν ελαττωματικό προϊόν. Γιατί έτσι λειτουργεί η αγορά: όσο είσαι χρήσιμος, έχεις αξία. Όταν όχι, αντικαθίστασαι.
Να αγαπάς; Ναι.
Αλλά να ξέρεις πότε η αγάπη γίνεται αυτοκαταστροφή.
Να συγχωρείς; Βεβαίως.
Αλλά όχι επαναλαμβανόμενα — αυτό λέγεται συνενοχή.
Η κοινωνία λατρεύει τους «καλούς ανθρώπους». Τους στύβει μέχρι να στεγνώσουν και μετά τους κατηγορεί ότι έγιναν πικροί.
Δεν έγιναν πικροί. Έγιναν ενημερωμένοι.
Και ας μιλήσουμε καθαρά, χωρίς ρομαντικές αναισθησίες:
στο τέλος, όταν τα λόγια τελειώσουν, τα μηνύματα μείνουν στο «διαβάστηκε» και οι υποσχέσεις αποδειχθούν ληγμένα σκευάσματα, δεν θα σε σώσει καμία ανάμνηση.
Θα σε σώσει μόνο το γεγονός ότι κράτησες κάτι για σένα.
Ένας άνθρωπος είναι υποχρεωμένος να μείνει.
Όχι γιατί είναι πιστός.
Αλλά γιατί είναι εσύ.
Αν τον έχεις εξαντλήσει για να σε αγαπήσουν άλλοι, η πρόγνωση είναι κακή.
Αν τον προστάτεψες, ακόμα κι αν σε είπαν ψυχρό, δύσκολο ή απόμακρο, τότε — συγχαρητήρια — έκανες σωστή διάγνωση εγκαίρως.
Δεν είναι απαισιοδοξία.
Δεν είναι μισανθρωπία.
Είναι επιβίωση με καθαρή συνείδηση.
Και η επιβίωση, όπως ξέρουμε καλά, δεν είναι ποτέ ρομαντική υπόθεση.
---
Βιβλιογραφία
1. Marcus Aurelius – Meditations
2. Epictetus – Discourses
3. Arthur Schopenhauer – On the Suffering of the World
4. Friedrich Nietzsche – Beyond Good and Evil
5. Hans Selye – The Stress of Life
6. Robert M. Sapolsky – Behave
7. Erving Goffman – The Presentation of Self in Everyday Life
8. Ivan Illich – Medical Nemesis
