Λίγα μέτρα από τα νέο Κοιμητήριο της Λάρισας βρίσκεται το Κτήμα Ευκαρπία, και εκεί ζει και εργάζεται μια γυναίκα η οποία ρουφάει κυριολεκτικά κάθε δευτερόλεπτο ζωής.
Η Φωτεινή Μπλιάτσου είναι μια ξεχωριστή γυναίκα. Όχι μόνο γιατί εδώ και χρόνια εκτελεί όλες τις «αντρικές» γεωργικές δουλειές με τα χέρια της, φροντίζοντας μια έκταση περισσοτέρων των διακοσίων στρεμμάτων, αλλά επειδή ο τρόπος προσέγγισης της δουλειάς και της ζωής είναι εντελώς ξεχωριστός από τον μέσο όρο των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται στις πόλεις.
Στην άκρη του κτήματος, σε μια πανέμορφη κατασκευή, η οραματίστρια γεωργός έχει χτίσει έναν χώρο που φέρει την προσωπική της σφραγίδα. «Από δω μπορώ να βλέπω την ανατολή και τη δύση του ήλιου ανεμπόδιστη και να νιώθω ευτυχισμένη επειδή ζω», μου λέει, έχοντας στρώσει τραπέζι για δυο. Κάπως έτσι ξεκινάει η κουβέντα μας…
Συνέντευξη στον Λευτέρη Παπαστεργίου
Πάντα μαγειρεύετε για τους φιλοξενούμενους σας;
Ναι! Όταν ήμουν παιδί θυμάμαι πως δεν φάγαμε ποτέ μόνοι μας στο σπίτι μας. Πάντα είχαμε κόσμο. Το φαγητό είναι μια όμορφη τελετή. Σου δίνει τη δυνατότητα να μοιράζεσαι τη χαρά, τη θαλπωρή και την καλή πρόθεση. Αυτό νομίζω πως είναι και το ζητούμενο.
Τελικά η παιδική μας ηλικία καθορίζει την πορεία μας;
Οι μνήμες μας καθορίζουν. Η παιδική ηλικία είναι η περίοδος όπου μας βάζει τις προδιαγραφές. Μετά ακολουθούν οι προσωπικές μας επιλογές. Οι δυσκολίες στην παιδική ηλικία μα θέτουν προβληματισμούς, οι οποίοι, αργότερα, μας μαθαίνουν να αποδεχόμαστε στο όλον τους γονείς μας, να συγχωρούμε ενέργειες τους και, τελικά, μας δίνουν τη δυνατότητα να προχωρούμε μπροστά, ανακαλύπτοντας την δική μας ταυτότητα. Τώρα πλέον ξέρω ποια είμαι…
Το πιο δύσκολο ήταν η νοοτροπία πως αυτή είναι μια «αντρική δουλειά». Εγώ οδηγώ όλα τα γεωργικά μηχανήματα μόνη μου, αλλάζω καρούλια, τσαπίζω και φροντίζω τη γη. Έφερα τη δουλειά αυτή στα δικά μου μέτρα
Πως ξεκίνησε η επαφή σας με τη γη;
Ο πατέρας μου, εκτός από ξενοδόχος, ήταν και γεωργός. Ερχόμασταν λοιπόν μαζί εδώ στα χωράφια και έτσι αγάπησα κι εγώ τη γη. Όπως επίσης αγάπησα την αρχαία ελληνική γλώσσα, καθώς, όταν περπατούσαμε δυο μας στα χωράφια, ο πατέρας μου απήγγειλε στίχους από την Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Ήταν ο άνθρωπος που με μύησε στην ιερότητα της καλλιέργειας της γης.
Δεν ήταν δύσκολο για μια γυναίκα να ακολουθήσει έναν τέτοιο δρόμο;
Το πιο δύσκολο ήταν η νοοτροπία πως αυτή είναι μια «αντρική δουλειά». Εγώ οδηγώ όλα τα γεωργικά μηχανήματα μόνη μου, αλλάζω καρούλια, τσαπίζω και φροντίζω τη γη. Έφερα τη δουλειά αυτή στα δικά μου μέτρα.
Τι σας γοητεύει στη δουλειά αυτή;
Με γοητεύει ολόκληρη η διαδικασία. Καλλιεργώντας την γη, αποκτάς μια άλλη αίσθηση του χρόνου. Βλέπεις τη σπορά και τη γέννεση. Με φροντίδα και αγάπη βλέπεις τη ζωή να ξεπηδά μέσα από το χώμα. Γι’ αυτό και το χώμα είναι ιερό. Όταν κλείνει η καλλιεργητική περίοδος είναι σα να κλείνει ο κύκλος της ζωής. Ενώ όταν ξεκινάς την επόμενη περίοδο είναι σα να διαπραγματεύεσαι τη ζωή και τον θάνατο μέσα από την αναγέννηση. Άλλωστε οι άνθρωποι είμαστε αναπόσπαστο κομμάτι στην αλυσίδα της φύσης.
Αφού λοιπόν είμαστε αναπόσπαστο κομμάτι σε αυτή την αλυσίδα όπως λέτε, γιατί κάνουμε ότι είναι δυνατόν για να την σπάσουμε;
Ολόκληρη η κοινωνία μας έχει χτιστεί πάνω στον ανταγωνισμό και στην απομάκρυνση από την φυσική μας ταυτότητα. Από τη δεκαετία του 1960 έχει ξεκινήσει μια «fast food εποχή». Κυριαρχεί παντού στη ζωή μας αυτό το γρήγορο που τελικά μας οδηγεί στην απομόνωση.
Ποιο είναι το αντίδοτο στην κατάσταση αυτή;
Να διαπραγματεύεσαι κάθε μέρα να μην κάνεις τίποτα ίδιο με την προηγούμενη. Κάθε μέρα είναι ένας νέος κύκλος ζωής. Εγώ δεν ξέρω τι σημαίνει πλήξη και ανία. Με ενοχλεί η «ασφάλεια» του να λειτουργώ κάθε μέρα με τον ίδιο τρόπο. Έτσι σταματά η ροή της ζωής και τα νερά της λιμνάζουν και μυρίζουν. Ακόμα και την περίοδο που επέστρεψα στη Λάρισα από την Αθήνα και μου ήταν δύσκολη η προσαρμογή, δεν σταμάτησα να λειτουργώ με βάση αυτό το σκεπτικό.
Ο Έλληνας σήμερα νομίζει πως του οφείλουν. Επίσης είναι τεμπέλης γιατί δεν αγαπάει αυτό που κάνει. Έτσι γίνεται ολοένα και πιο επιφανειακός. Στην Ελλάδα υπάρχει τεράστια έλλειψη παιδείας. Παιδείας σε βάθος
Τι κάνατε δηλαδή;
Αν και στην Αθήνα έλαβα γνώσεις διακόσμησης και δημοσιογραφίας και ένα σωρό άλλα αντικείμενα, επέλεξα να ασχοληθώ με την γη. Καλλιέργησα ότι καλλιεργείται. Είχα 100 στρέμματα με βαμβάκι, το οποίο καλλιεργούσα επί χρόνια και σταμάτησα όταν αυτό έχασε την ελληνική πιστοποίηση. Μετά από μια προσωπική περιπέτεια υγείας στράφηκα στην καλλιέργεια βοτάνων. Το κτήμα Ευκαρπία ήταν το καταστάλαγμα της προσωπικής μου διαδρομής. Τώρα ασχολούμαι με τα βότανα και παράγω ζυμαρικά με βότανα, αλάτι και ξύδι με βότανα, όσπρια, ενώ υπάρχει και η σειρά Bicare που περιλαμβάνει κρέμες φροντίδας του προσώπου, όλων των ηλικιών, πιστοποιημένες από τον ΕΟΦ. Επίσης φιλοξενώ καθημερινά πολλά σχολεία από ολόκληρη την Ελλάδα και τους κάνω εκπαιδευτικά μαθήματα. Πέρυσι ήρθαν εδώ στο κτήμα πάνω από 4.000 παιδιά.
Πως τα μάθατε όλα αυτά;
Εγώ την καλλιέργεια της γης δεν την έμαθα στα καφενεία, αλλά στα βιβλία. Η γνώση είναι αυτή που πάντα κάνει τη διαφορά. Όταν πραγματοποιούσα θερμομέτρηση εδάφους για να καλλιεργήσω το βαμβάκι, εισέπραττα ειρωνεία και εχθρικότητα. Το αποτέλεσμα όμως πάντα με δικαίωνε. Στην Ελλάδα έχουμε πολύ καλούς ερευνητές και θα πρέπει συνεχώς να ενημερωνόμαστε.
Άρα τίποτα δεν είναι τυχαίο…
Φυσικά. Στη ζωή αυτή τίποτα δεν είναι τυχαίο.
Τι λάθος κάνουμε στην Ελλάδα;
Ο Έλληνας σήμερα νομίζει πως του οφείλουν. Επίσης είναι τεμπέλης γιατί δεν αγαπάει αυτό που κάνει. Έτσι γίνεται ολοένα και πιο επιφανειακός. Στην Ελλάδα υπάρχει τεράστια έλλειψη παιδείας. Παιδείας σε βάθος.
Αυτός είναι και ο λόγος της χρεοκοπίας μας;
Ναι. Παιδεία δεν είναι η τηλεόραση και το καφενείο. Είναι η βαθιά γνώση που οδηγεί στην καλλιέργεια. Επίσης, πάντα, θα πρέπει να παντρεύεται η θεωρία με την πράξη. Αυτό που μας λείπει σαν λαός είναι η επιμονή και η υπομονή. Αυτό που δεν καταλαβαίνουμε είναι πως με τίποτα βιαστικό δεν έρχεται το αποτέλεσμα που πρέπει.
Δεν κάναμε αυτά που θα έπρεπε ούτε καν στην γεωργία…
Δεν στοχεύσαμε ποτέ στα ποιοτικά προϊόντα. Στόχος μας είναι «να τα αρπάξουμε» χωρίς να ιδρώσουμε. Έτσι δεν γίνεται όμως δουλειά. Πιστεύω βαθύτατα στην δια βίου γνώση και στην σκληρή δουλειά.
Δεν φύγατε όμως από την Ελλάδα…
Είχα πολλές προτάσεις να αναλάβω φάρμες στην Ιορδανία ή στην Αγγλία, όμως τις απέρριψα. Επέστρεψα στην Ελλάδα γιατί πιστεύω πως αυτός ο τόπος είναι μοναδικός και μπορεί να πάει μπροστά.
Πως αλλάζει όλο αυτό που ζούμε;
Η αλλαγή έρχεται από τον εαυτό μας και όχι από τους έξω.
Υπάρχει και άλλη Ελλάδα τελικά ή είναι μύθος;
Υπάρχει. Την συναντώ καθημερινά μέσα από την Τράπεζα Τροφίμων Θεσσαλίας, μια προσπάθεια που ξεκινήσαμε μια ομάδα εθελοντών. Σκοπός μας είναι να αντιμετωπίσουμε τη χειρότερη μορφή βίας, τη φτώχεια και την πείνα, αξιοποιώντας πλεονάσματα εταιρειών και εξυπηρετώντας ανάγκες συσσιτίων και ιδρυμάτων σε ολόκληρη τη Θεσσαλία. Μαζί με τους Θανάση Παιδή, Σάκη Κακαδιάρη, Κατερίνα Ιντζέ, Σταματία Κοντονάσιου και Σαματιανή Τοπούζα ερχόμαστε καθημερινά σε επαφή με υπέροχους Έλληνες που στηρίζουν τον αδύναμο. Αυτή είναι η άλλη Ελλάδα, η οποία υπάρχει. Η άλλη Ελλάδα που συμπαραστέκεται και βοηθάει με μια λεβεντιά. Αυτό είναι το πιο ελπιδοφόρο μήνυμα.
Ποιο είναι το μότο σας;
Να ζεις κάθε λεπτό. Η ζωή είναι το τώρα.
Ποιο είναι το όνειρό σας;
Αυτό που ζω κάθε μέρα. Θα μπορούσα όμως να σας πω ότι αγαπάω πολύ την Ελλάδα και θα ήθελα να δω κάποια στιγμή να αναγεννιέται η Ελλάδα του πολιτισμού, δουλεύοντας σύγχρονα, έχοντας φιλτράρει την ιστορία της.
Φοβάστε τον θάνατο;
Όχι. Αγαπάω τη ζωή γι’ αυτό
Σας ευχαριστώ πολύ
Εγώ ευχαριστώ
