Πολλές σύγχρονες επιστημονικές εργασίες έχουν πλέον αποδείξει ότι η μουσική εκπαίδευση και η μουσική ακρόαση συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη των ανώτερων εγκεφαλικών-γνωστικών λειτουργιών αλλά και γενικώτερα στην φυσική, συναισθηματική και πνευματική ανάπτυξη των ατόμων.
Άρα η ενασχόληση με την μουσική και ιδιαίτερα η συστηματική μουσική εκπαίδευση δεν έχει μόνο νόημα όσον αφορά την ανάπτυξη μουσικών δεξιοτήτων αλλά ενισχύει την ανάπτυξη και τη διαφοροποίηση των λειτουργιών του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Η ενασχόληση με την μουσική προάγει την περαιτέρω ανάπτυξη του όγκου του εγκεφάλου αλλά και της παρεγκεφαλίδας με αποτέλεσμα βελτίωση του συντονισμού κινήσεων και της μνήμης.
Σημαντική διαφορά παρουσιάζεται ως προς την ποσότητα της φαιάς ουσίας στον εγκέφαλο σε άτομα που είχαν εμπλακεί σε συστηματικές μουσικές δραστηριότητες από πολύ μικρή ηλικία σε σχέση με άτομα που δεν ασχολήθηκαν με τη μουσική.
Επίσης το νευρικό νήμα (corpus callosum) που συνδέει το αριστερό με το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου και η λειτουργία του σχετίζεται με την συνεργασία των δύο ημισφαιρίων είναι κατά 15-20% μεγαλύτερο στους μουσικούς έναντι των μη μουσικών.
Πολλά επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η πρώιμη μουσική εκπαίδευση συμβάλλει στην ενδυνάμωση και ταχύτερη λειτουργία των εγκεφαλικών νευρώνων και τη γενικώτερη αισθητικο-κινητική ανάπτυξη του εγκεφάλου.
Αποτέλεσμα λοιπόν της συστηματικής ενασχόλησης με τη μουσική είναι η περαιτέρω ανάπτυξη της ικανότητας ομιλίας, η ενίσχυση της οπτικής αντίληψης, η βελτίωση της ακουστικής αντίληψης και του συντονισμού κινήσεων.
Έχει βρεθεί ότι η ακρόαση της μουσικής του Mozart (βλ. σονάτα Κ.448 για δύο πιάνα) μπορεί να βελτιώνει την γνωστική ικανότητα των μαθητών (το περίφημο Mozart Effect), τη μνήμη αλλά και άλλες εγκεφαλικές λειτουργίες όπως είναι η προσωρινή χωρική αντίληψη (spatial-temporal reasoning) και η χωρική απεικονιστική αντίληψη (spatial-recognition reasoning).
Aυτό πρακτικά σημαίνει ότι η ακρόαση της μουσικής του Mozart ενισχύει την ικανότητα αντίληψης χωρο-χρονικών παραμέτρων και ανώτερων μαθηματικής φύσης εγκεφαλικών λειτουργιών.
Έχει επίσης αποδειχθεί ότι οι μαθητές που διαθέτουν πρώιμη μουσική παιδεία παρουσιάζουν αξιοσημείωτα καλύτερη επίδοση στο σχολείο και εμφανίζουν πολύ μεγαλύτερο ποσοστό εισαγωγής στην ανωτάτη εκπαίδευση.
Ακόμη τα παιδιά που συμμετέχουν σε ορχήστρες ή χορωδίες μαθαίνουν να συνεργάζονται, γίνονται κοινωνικότερα και αποδίδουν καλύτερα σε επίπεδο συλλογικών δραστηριοτήτων σε σχέση με παιδιά που δεν συμμετέχουν σε μουσικές δραστηριότητες.
Η σύγχρονη νευρο-επιστήμη (cognitive neuroscience) αποδεικνύει σήμερα αυτό το οποίο οι Αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν εμπειρικά δηλ. ότι η μουσική εκπαίδευση και ακρόαση δεν καλλιεργεί μόνο τις καθαρά μουσικές δεξιότητες αλλά βελτιώνει και προάγει πολλαπλές δεξιοτήτες.
Δεν ήταν τυχαίο λοιπόν ότι οι αρχαίοι έλληνες τοποθετούσαν τη μουσική στον κορμό της παιδείας αφού θεωρούσαν ότι η ιδανική παιδεία πρέπει να περιλαμβάνει μουσική για το Νου και φυσική άσκηση για το Σώμα.
Θανάσης Δρίτσας, Καρδιολόγος, Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, Συνθέτης
