Ξεκινήσανε και φέτος οι αφεσμοί!!! Ο φυσικός πολλαπλασιασμός του μελισσιού ονομάζεται σμηνουργία. Κατά τη σμηνουργία το μελίσσι χωρίζεται, ένα μέρος των εργατριών μαζί με τη βασίλισσα φεύγουν από τη φωλιά προς αναζήτηση νέας - αυτό το μέρος του μελισσιού ονομάζεται αφεσμός - ενώ οι υπόλοιπες παραμένουν στην παλιά φωλιά με ένα αριθμό βασιλικών κελιών έτοιμων να δώσουν καινούργιες βασίλισσες.
Η προετοιμασία της σμηνουργίας αρχίζει νωρίς την άνοιξη, με την εκτροφή κηφήνων και την αύξηση της ακολουθίας που περιστοιχίζει την βασίλισσα, η οποία μπορεί να ξεπεράσει τις 22 εργάτριες.Οι εργάτριες αυτές ταΐζουν πιεστικά τη βασίλισσα με βασιλικό πολτό και την εξαναγκάζουν να επιταχύνει το ρυθμό της ωοτοκίας της, που φτάνει στο μέγιστο της, γύρω στα 1500 με 2000 αυγά το εικοσιτετράωρο, το βάρος των οποίων είναι μεγαλύτερο του βάρους της.
Παράλληλα, άλλες εργάτριες ετοιμάζουν πολυάριθμες βάσεις βασιλικών κελιών. Πιεζόμενη η βασίλισσα ψάχνει διαρκώς για άδεια κελιά, για να εναποθέσει τα αβγά της. Τελικά ωοτοκεί και στις βάσεις των βασιλικών κελιών. Τότε οι εργάτριες σπεύδουν να επιμηκύνουν τα τοιχώματά τους και να εφοδιάσουν τις προνύμφες που θα εκκολαφθούν, με μεγάλες ποσότητες βασιλικού πολτού. Στη συνέχεια ο ρυθμός της ζωής του μελισσιού αλλάζει. Οι εργάτριες αλλάζουν συμπεριφορά, οι συνοδοί της βασίλισσας μειώνονται και πολλές φορές αρνούνται να την ταΐσουν. Ο ρυθμός της ωοτοκίας επιβραδύνεται πολύ και η κοιλιά της βασίλισσας μικραίνει. Μια εβδομάδα περίπου πριν από την αναχώρηση του αφεσμού, οι εργάτριες κακομεταχειρίζονται τη βασίλισσα και την αναγκάζουν να κινείται διαρκώς. Τη γυμνάζουν για να μπορεί να πετάξει. Η ωοτοκία διακόπτεται, ο ρυθμός εργασίας μειώνεται και το μελίσσι παρουσιάζει εικόνα απραξίας.
Στο μεταξύ ένας αριθμός από συλλέκτριες μεταβάλλεται σε ανιχνεύτριες, οι οποίες ψάχνουν να βρουν κατάλληλο χώρο για την εγκατάσταση της νέας κατοικίας. Όταν επιστρέφουν στην κυψέλη, χορεύουν το χορό της παλλόμενης κοιλιάς, για να δείξουν την κατεύθυνση και την απόσταση του καταφυγίου που ανακάλυψαν. Όταν σφραγιστούν τα πρώτα βασιλικά κελιά, το μελίσσι είναι έτοιμο να πολλαπλασιαστεί. Οι εργάτριες γεμίζουν τον πρόλοβο τους με μέλι, για να έχουν προμήθειες λίγων ημερών στη νέα θέση που θα εγκατασταθούν, και περιμένουν το σύνθημα της αναχώρησης. Το σύνθημα δίνεται από τις ανιχνέυτριες, οι οποίες με τους συριστικούς χορούς τους αναστατώνουν το μελίσσι.
Τελικά το τμήμα του μελισσιού που θα αποτελέσει τον αφεσμό, ξεχύνεται σαν ποτάμι στη σανίδα πτήσης, παρασύροντας προς τα έξω και τη βασίλισσα. Οι μέλισσες πετούν ζωηρά γύρο από την κυψέλη τους, με ένα χαρακτηριστικό βουητό, μέχρι να βγουν και οι τελευταίες που θα ακολουθήσουν το σμήνος.
Στη συνέχεια κατευθύνονται σε κάποιο κοντινό δέντρο και σε ένα χαμηλό κλαδί σχηματίζουν το λεγόμενο τσαμπί. Ο αριθμός των μελισσών που αποτελούν τον αφεσμό, είναι περίπου το 50% του αρχικού μελισσιού και αποτελείται κατά βάση από νεαρές μέλισσες. Στη θέση αυτή ο αφεσμός θα παραμείνει από 30 λεπτά μέχρι 24 ώρες, όσο χρόνο θα χρειαστούν οι ανιχνεύτριες να συμφωνήσουν μεταξύ τους ποιο είναι το καλύτερο καταφύγιο της περιοχής. Αυτό το χρόνο έχει στη διάθεση του ο μελισσοκόμος να συλλάβει τον αφεσμό και να τον εγκαταστήσει σε καινούργια κυψέλη. Μετά την αναχώρηση του αφεσμού το μελίσσι ηρεμεί.
Ο πληθυσμός του που μειώθηκε απότομα, αυξάνεται γρήγορα, καθώς καθημερινά προσθέτονται νέες μέλισσες από τον εκκολαπτόμενο γόνο. Σε λίγες ημέρες αρχίζουν να εκκολάπτονται και οι νέες βασίλισσες. Το τι θα συμβεί στη συνέχεια εξαρτάται από το αν το μελίσσι προτίθεται να σμηνουργήσει εκ νέου ή όχι. Αν το μελίσσι δεν προτίθεται να σμηνουργήσει επιτρέπει στην πρώτη νεαρή βασίλισσα που θα εκκολαφθεί, να σκοτώσει τις υπόλοιπες αδελφές της μέσα στα κελιά τους και να αναλάβει την αρχηγία του. Αν το μελίσσι προτίθεται να δημιουργήσει και άλλους αφεσμούς, οι εργάτριες παρεμποδίζουν τη νέα βασίλισσα να σκοτώσει τις αδελφές της.
Όταν το νέο μελίσσι εγκατασταθεί τελικά στη μόνιμή του κατοικία, αν τυχων υπάρχουν περισσότερες από μια βασίλισσες, θα αγωνισθούν μεταξύ τους και η πιο δυνατή θα σκοτώσει τις αδελφές της.
Δίκαια Γη
