"Θέλω κάτι να μοιραστώ μαζί σου. Ζηλεύω τους ανθρώπους που αγγίζονται με τους άλλους χωρίς καμία δυσκολία. Νιώθω πως το χάδι είναι μία μαγική στιγμή γι’ αυτούς. Για μένα αποτελεί ένα ακόμα αίσθημα ασφυξίας, δυσφορίας, πνιξίματός."
Όταν η Μ. μοιράστηκε στη συνεδρία μας την παραπάνω σκέψη, θεώρησα σωστό πως θα ήταν καλό να αφιερώσουμε μία συνεδρία ή και περισσότερες στο άγγιγμα, στο φόβο της σωματικής επαφής, στην αποφυγή του χαδιού.
Αρχικά, της τόνισα πως δεν είναι η μόνη. Ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων αποφεύγει τις αγκαλιές και οποιαδήποτε άλλου είδους επαφή. Είναι όλοι εκείνοι που αποφεύγουν τα φιλιά, τινάζονται ασυναίσθητα στο χάδι, τρομάζουν στην εικόνα ανθρώπων που αγκαλιάζονται σφιχτά. Είναι εκείνοι που στην ελάχιστη σωματική επαφή θα αισθανθούν αρνητικά συναισθήματα όπως θυμό, άγχος, δυσφορία, πίεση, αναπτύσσοντας παράλληλα μία έντονη τάση φυγής.
Προσπαθήσαμε με την Μ. να συζητήσουμε πάνω σε παρελθοντικές φορές. Φορές που σε ένα άγγιγμα ή μία αγκαλιά βίωσε ανυπόφορα συναισθήματα. Θυμήθηκε πως σαν κοριτσάκι αγαπούσε να αγκαλιάζει τα λούτρινα παιχνίδια της. "Οι γονείς μου, όμως, ήταν φειδωλοί στο χάδι. Μία φορά, ήμουν γύρω στα 7 όταν έτρεξα μετά το σχολείο να αγκαλιάσω την μητέρα μου και το μόνο που θυμάμαι είναι να με σπρώχνει με την δικαιολογία πως είναι κουρασμένη και πως θα αγκαλιαστούμε άλλη στιγμή. Τώρα που το ξανά σκέφτομαι υπάρχει αναβολή στις αγκαλιές;".
Της εξήγησα πως αυτό το περιστατικό καθώς και ο τρόπος που έμαθαν να εκφράζονται μη λεκτικά μέσα στην οικογένεια, είναι κάτι που έχει επηρεάσει την ανοχή της στο χάδι. Πίσω από χάδια που απορρίφθηκαν, επικρατεί πόνος, θυμός, οργή, ανέκφραστο ή παγωμένο συναίσθημα. Σημαντικό να θυμόμαστε πως από το παρελθόν μπορούμε να ανιχνεύσουμε πολύτιμές πληροφορίες για το παρόν και το μέλλον. Οι κανόνες που καθορίζουν τις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη μίας οικογένειας θα μας οδηγήσουν στην απόλαυση ή μη ενός αγγίγματος ή μίας αγκαλιάς.
Το άγγιγμα της μητέρας αποτελεί από μόνο του μία κατηγορία. Με την αφή η μητέρα μεταβιβάζει στο παιδί τρυφερότητα, στοργή, αγάπη, φροντίδα, ηρεμία. Με το άγγιγμα καλύπτεται η ανάγκη κάθε παιδιού για εσωτερική ασφάλεια, καθώς παράλληλα το παιδί λαμβάνει το μήνυμα πως αξίζει να το αγαπούν. Αν από την άλλη, το χάδι της μητέρας καθώς και όλων των άλλων σημαντικών προσώπων στη ζωή του παιδιού ήταν ανεπαρκές, το άτομο οδηγείται σε μία καχύποπτη και αμυντική στάση απέναντι στους ανθρώπους, σε μία πεποίθηση πως δεν το αγαπούν.
Ο φόβος πως στο μέλλον θα ματαιωθούμε αν επιχειρήσουμε να αγγίξουμε κάποιον, μας οδηγεί σε έναν σκληρό, παγερό, ενήλικο εαυτό, πολύ μακριά από την αληθινή έκφραση συναισθημάτων.
"Έχεις σκεφτεί όμως, πως έχεις πολλή αγάπη να δείξεις και το μόνο που χρειάζεται είναι να προσπαθήσεις να αφεθείς ξανά από την αρχή;" συμπλήρωσα προν την Μ.
Με ποιους τρόπους μπορεί να γίνει αυτό;
Αρχικά, οφείλεις να αγκαλιάσεις το σώμα σου. Προσπάθησε να τυλιχτείς σφιχτά γύρω από το σώμα σου. Αν δεν το έχεις δοκιμάσει θα δεις πως θα σου προσφέρει μεγάλη ευχαρίστηση.
Σε ένα επόμενο βήμα, παρατήρησε σε ποια σημεία του σώματος σου μπορείς να δεχθείς το άγγιγμα, χωρίς να το βιώνεις δυσάρεστα. Μοιράσου αυτή την πληροφορία με ανθρώπους που πραγματικά εμπιστεύεσαι και ζήτησέ τους την επόμενη φορά να σε αγγίξουν σε σημεία που αισθάνεσαι ασφάλεια όπως για παράδειγμα στο χέρι.
Μη ξεχνάς πως απαραίτητη διαδικασία σε όλο αυτό είναι να φροντίζεις καθημερινά το σώμα σου. Το μασάζ με μία λοσιόν κατά την διάρκεια του μπάνιου θα σε βοηθήσει να δεις σε ποια σημεία κρύβονται οι εντάσεις, να εστιάσεις την προσοχή σου σε αυτά και να μπορέσεις να χαλαρώσεις.
Τέλος, προσπάθησε να θυμηθείς όλες τις φορές που απορρίφθηκε το άγγιγμα σου, και δες αυτές τις φορές με μεγαλύτερη επιείκεια προς τον εαυτό σου. Θυμήσου φορές που απέρριψες εσύ αγκαλιές. Θα καταλάβεις πως εκείνη την στιγμή δεν απορρίπτεις το πρόσωπο αυτό καθαυτό, αλλά κυρίως απορρίπτεις την βαθύτερη σύνδεση και αποκάλυψη του εαυτού σου.
Δώσε χρόνο στον εαυτό σου να εξοικειωθεί με το σώμα του και τις δικές σου προσωπικές ανάγκες. Όταν θα ακούσεις, κατανοήσεις και αγκαλιάσεις το σώμα σου θα είσαι έτοιμος να εκφράσεις και να νιώσεις όλα τα συναισθήματα στο έπακρο. Με ή χωρίς χάδι.
Γεωργία Χριστίνα Κανελλοπούλου
Ψυχολόγος – Οικογενειακή Σύμβουλος
