Ο αμίαντος αποτελεί μια σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία. Έχει απασχολήσει έντονα την ιατρική κοινότητα κατά τις τελευταίες δεκαετίες και αυτό σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου.
Ο αμίαντος είναι μια φυσική ουσία που αποτελείται από ισχυρές ίνες, οι οποίες αντιστέκονται στη θερμότητα, σε χημικές ουσίες και έχουν άλλες πολλές σημαντικές και επιθυμητές ιδιότητες. Λόγω των χαρακτηριστικών αυτών ο αμίαντος έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως ανά το παγκόσμιο σαν υλικό απομόνωσης, στην οικοδομική βιομηχανία, σε μηχανικές κατασκευές, στα αυτοκίνητα, στα φρένα.
Οι ίνες του αμίαντου είναι ευρέως διαδεδομένες στη φύση και έχουν την ιδιότητα να επιπλέουν στο νερό. Έχει υπολογιστεί ότι σχεδόν όλοι έρχονται με κάποιο τρόπο σε κάποια φάση της ζωής, σε επαφή με τον αμίαντο.
Η άμεση και πρώτη επαφή με τον αμίαντο δεν προκαλεί εμφανή σημεία ασθένειας. Όταν ένα άτομο εισπνέει συνεχώς περισσότερες ίνες αμιάντου ή όταν τις εισπνέει για μεγάλα χρονικά διαστήματα οι κίνδυνοι αυξάνονται σημαντικά. Έχει υπολογιστεί ότι χρειάζονται από 10 έως 40 χρόνια για να εκδηλώσει κάποιος την ασθένεια μετά από την έκθεσή του στον αμίαντο. Φαίνεται ότι είναι πολύ απίθανο κάποιος να εκδηλώσει μια τέτοια ασθένεια μετά από ένα επεισόδιο έκθεσής του σε υψηλές ποσότητες ινών αμιάντου ή από έκθεσή του για μικρό χρονικό διάστημα σε μικρές ποσότητες.
Η χρήση υλικών που περιέχουν αμίαντο είναι διαδεδομένη σε ευρεία κλίμακα. Υπάρχουν σε πολλά εργοστάσια, σχολεία, στρατόπεδα, κυβερνητικά και ιδιωτικά κτίρια, στο δίκτυο ύδρευσης και σε χώρους ανύποπτους, όπου πολλές φορές εγκαταλείπονται μαζί με άλλα απόβλητα/ άχρηστα, σε γειτονιές και παραλίες.
Είναι επιτακτική ανάγκη για τις αρμόδιες αρχές να δώσουν προτεραιότητα στο πρόβλημα αυτό και να αναλάβουν την ευθύνη της απομάκρυνσης των αμιαντούχων υλικών, διαφυλάσσοντας το περιβάλλον και την υγεία των πολιτών τους.
Πόσο καρκίνο μεταφέρουν οι φθαρμένοι αμιαντοσωλήνες
Πολλά έχουν γραφτεί τα τελευταία χρόνια για τους κινδύνους που προκαλεί στη δημόσια υγεία η χρήση σωλήνων από αμίαντο στα δίκτυα ύδρευσης.
Είναι γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος του δικτύου σε όλη την Ελλάδα αποτελείται ακόμη από σωλήνες με αμίαντο ενώ έχει αποδειχτεί ότι ο αμίαντος αποτελεί έναν ισχυρό καρκινογόνο παράγοντα αφού από τη στιγμή που θα εισέλθει στον οργανισμό, παραμένει εκεί για χρόνια χωρίς να αποβάλλεται. (Άρα η δράση του είναι συσσωρευτική!!)
Από το 1935, που συνδέθηκε η χρήση προϊόντων αμιάντου με την ανάπτυξη καρκίνου, μέχρι σήμερα, πολλά έχουν γραφτεί και ανακοινωθεί αλλά η ουσία παραμένει ότι έχουμε φτάσει στο 2016 και, παρά τις απαγορεύσεις και τις οδηγίες της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, οι κάτοικοι πολλών περιοχών της χώρας συνεχίζουν να δέχονται στο σώμα τους τις εξαιρετικά βλαβερές για την υγεία ίνες αμιάντου.
Ο αμίαντος και ο καρκίνος του πνεύμονα
Η συνηθέστερη μορφή καρκίνου που συνδέεται με τον αμίαντο είναι το μεσοθηλίωμα, μία ασθένεια όπου τα κακοήθη κύτταρα αναπτύσσουν στο mesothelium, μία προστατευτική επένδυση που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των εσωτερικών οργάνων του σώματος.
Η πιο συχνή τοποθεσία του είναι η υπεζωκότος (εξωτερική επένδυση των πνευμόνων και εσωτερική θωρακικό τοίχωμα) αλλά μπορεί επίσης να εμφανιστεί στο περιτόναιο (η επένδυση της κοιλιακής κοιλότητας), της καρδιάς, του περικαρδίου (ένας σάκος που περιβάλλει την καρδιά) ή vaginalis tunica.
Η χρήση σωλήνων από αμίαντο στα δίκτυα ύδρευσης των πόλεων δεν αποτελεί από μόνη της ικανό παράγοντα που θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη καρκίνου. Το μεγάλο πρόβλημα όμως δημιουργείται από τις φθορές στο δίκτυο σωληνώσεων που περιέχουν αμίαντο καθώς αυτές απελευθερώνουν στο νερό και τον αέρα τις θανατηφόρες ίνες αμιάντου.
Κάθε φθαρμένος σωλήνας, απελευθερώνει στο πόσιμο νερό αλλά εν μέρη και στον αέρα τις επικίνδυνες ίνες. Ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί να αποβάλλει τις περισσότερες από τις μεγαλύτερες εσπνεύσιμες ίνες γιατί η αναπνευστική οδός είναι εφοδιασμένη με μηχανισμό άμυνας που απομακρύνει και καταστρέφει τις ίνες που έχουν διάμετρο μεγαλύτερη από 3μ, ενώ επίσης μπορεί να αποβάλλει με φυσικό τρόπο τις ίνες που πιθανόν να ληφθούν με την τροφή και το νερό.
Οι μικροσκοπικές όμως ίνες αμιάντου με διάμετρο μικρότερη από 3μ και μήκος πάνω από 5μ μπορούν να εισέλθουν στους πνεύμονες. Αυτές οι ίνες αμιάντου αν φθάσουν στις πνευμονικές κυψελίδες ΔΕΝ μπορούν να μεταβολιστούν και είναι σχεδόν αδύνατον να αποβληθούν.
Η πιθανότητα ρύπανσης των νερών από ίνες αμιάντου προέρχεται κατά κύριο λόγο στην έκπλυση αμιαντούχων υλικών και την είσοδο των ινών σε επιφανειακούς υδάτινους αποδέκτες.
Η χρήση αμιαντοσωλήνων για λόγους ύδρευσης πρέπει να αποφεύγεται για τους ακόλουθους λόγους:
Αν το έδαφος είναι όξινο και το νερό μαλακό –έχουν δηλαδή χαμηλό ΡΗ- ενεργούν διαβρωτικά στο τσιμέντο και με αυτό τον τρόπο απελευθερώνονται ίνες αμιάντου από τις αμιαντοσωλήνες.
Όταν ένας αγωγός σπάσει, εκατομμύρια ίνες αμιάντου αποδεσμεύονται στο δίκτυο ύδρευσης με αποτέλεσμα να καταλήξουν μερικές στο στομάχι μας.
Όταν γίνονται νέες παροχές σε χρήστες, από αγωγούς που είναι ήδη σε λειτουργία με τη μέθοδο του «ζωστήρα» και τρυπιούνται οι αγωγοί, απελευθερώνονται πάλι ίνες που καταλήγουν στο στομάχι μας.
Τέλος υπάρχει το θέμα των σωλήνων που εγκαταλείπονται και αντί να απομακρυνθούν και να αντιμετωπιστούν σαν επικίνδυνα απόβλητα μένουν θαμμένες στο χώμα ή μεταφέρονται σε κάποιο άλλο μέρος και αποτελούν μόνιμη πηγή μόλυνσης του περιβάλλοντος και απειλή για την υγεία και τη ζωή των κατοίκων της περιοχής.
To τελικό συμπέρασμα είναι ότι ο αμίαντος εισβάλλει στον οργανισμό του ανθρώπου τόσο δια μέσου του πεπτικού του συστήματος όσο και δια μέσου του αναπνευστικού συστήματος και μπορεί να του προκαλέσει:
Αμιάντωση
Μεσοθηλίωμα-καρκίνο του πνεύμονα και
Καρκίνο του γαστρεντερικού συστήματος.
Αναλυτικότερα οι κυριότερες ασθένειες που προκαλεί ο αμίαντος
Ο αμίαντος είναι επικίνδυνος όταν διασκορπίζεται στον αέρα με τη μορφή πολύ μικρών ινών, αόρατων στο γυμνό μάτι. Η εισπνοή αυτών των ινών αμιάντου μπορεί να προκαλέσει μία από τις ακόλουθες τρεις νόσους:
Αμιαντίαση: Η αμιαντίαση είναι η πνευνοκονίωση που προκαλούν στους πνεύμονες οι ίνες του αμιάντου. Είναι μια πολύ σοβαρή εκφυλιστική και προοδευτική ασθένεια των πνευμόνων που τους καταστρέφει σταδιακά. Προκαλείται από τη μακροχρόνια έκθεση στον αμίαντο και προκαλεί μόνιμες αναπηρίες και ανεπάρκειες της αναπνευστικής λειτουργίας για τις οποίες χρειάζεται εξειδικευμένη ιατρική αντιμετώπιση.
Καρκίνος του πνεύμονα: Ο αμίαντος είναι μια από τις κυριότερες αιτίες που προκαλούν καρκίνο του πνεύμονα στους μη καπνιστές. Στους καπνιστές οι οποίοι εκτίθενται και στον αμίαντο η συχνότητα του καρκίνου του πνεύμονα αυξάνεται δραματικά.
Μεσοθηλίωμα: Το μεσοθηλίωμα είναι ένα σπάνιο είδος καρκίνου το οποίο εμφανίζεται στους ιστούς της μεμβράνης που καλύπτει όλο το εσωτερικό του θώρακα και της κοιλιακής κοιλότητας. Είναι ένας σπάνιος και πολύ επικίνδυνος επιθετικός καρκίνος με φτωχά θεραπευτικά αποτελέσματα όσον αφορά την ίαση. Η έκθεση στον αμίαντο είναι αιτία του μεσοθηλώματος και τα άτομα που έχουν υποβληθεί για διάφορους λόγους στον αμίαντο έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν μεσοθηλίωμα. Το μεσοθηλίωμα δεν θεραπεύεται και οδηγεί κατά κανόνα στο θάνατο σε διάστημα 12 έως 18 μηνών ύστερα από τη διάγνωση.
Έχει υποστηριχθεί ότι η έκθεση στον αμίαντο μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο του λάρυγγα ή της γαστρεντερικής οδού. Η κατάποση αμιάντου (π.χ. πίνοντας μολυσμένο νερό) έχει θεωρηθεί πιθανή αιτία γαστρεντερικού καρκίνου και τουλάχιστον μία μελέτη έχει καταδείξει αυξημένο κίνδυνο από ασυνήθιστα υψηλές συγκεντρώσεις αμιάντου που εισέρχεται στο σώμα με την κατάποση μολυσμένου νερού. Ωστόσο, οι υποθέσεις αυτές δεν έχουν αποδειχθεί με σαφήνεια από τα στοιχεία των σχετικών μελετών.
Η έκθεση στον αμίαντο μπορεί επίσης να προκαλέσει τη δημιουργία υπεζωκοτικών πλακών. Οι υπεζωκοτικές πλάκες είναι ασυνεχείς ινώδεις ή μερικώς ασβεστοποιημένες, αυξημένης πυκνότητας περιοχές στο τοίχωμα του υπεζωκότα, που μπορούν να εντοπιστούν με ακτινογραφία θώρακα ή με υπολογιστική τομογραφία (CT). Οι υπεζωκοτικές πλάκες δεν γίνονται κακοήθεις και δεν προκαλούν κανονικά διαταραχές στην αναπνευστική λειτουργία.
Η πρόληψη στην περίπτωση του περιβαλλοντικού και επαγγελματικού κινδύνου που παρουσιάζει ο αμίαντος έχει πολύ μεγάλη σημασία. Εργάτες που εργάζονται οπουδήποτε μπορεί να υπάρχει ή να απελευθερωθεί αμίαντος ( οικοδομική βιομηχανία, ορυχεία, εργοστάσια κλπ) πρέπει οπωσδήποτε να φορούν ειδικές προστατευτικές στολές και συσκευές για την αναπνοή τους.
Επίσης θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση και εφαρμογή ινών αμιάντου για οποιοδήποτε σκοπό. Εκεί όπου ήδη υπάρχουν θα πρέπει να καταγραφούν για να είναι αυτό γνωστό και να μην υπάρχει κίνδυνος έκθεσης ανυποψίαστων ατόμων στο νοσηρό αυτό παράγοντα.
Τόσο για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων που εκτίθενται σε ίνες αμιάντου, όσο και για την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, κατά τις εργασίες αποξήλωσης αμιάντου πρέπει να λαμβάνονται τα απαραίτητα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα και ο απαραίτητος ατομικός προστατευτικός εξοπλισμός (ΜΑΠ).
Η ποιότητα, λοιπόν, του πόσιμου νερού είτε από την βρύση, αλλά και από τα διάφορα εμφιαλωμένα είναι ένα όλο και περισσότερο πιεστικό ζήτημα για όλους τους ανθρώπους, καθώς το νερό είναι ο κυριότερος αποτοξινωτής μας. Χωρίς καθαρό νερό, είναι σαν να προσπαθούμε να ξεπλύνουμε την μπουγάδα μας με απόνερα. Πως μπορεί κάτι τέτοιο να είναι αποτελεσματικό;
Θέλουμε το νερό μας να είναι απαλλαγμένο από τις κακές επιλογές υλικών στο δίκτυο ύδρευσης, όπως αυτής που είδαμε παραπάνω, αλλά και από χλώριο, φθόριο, βαρέα μέταλλα,φυτοφάρμακα, τοξικές χημικές ουσίες, βακτήρια και άλλα επικίνδυνα συστατικά
Και μπορεί να χλωριώνουμε το νερό, γνωρίζουμε όμως τις επιπτώσεις αυτής της τακτικής; Η χλωρίωση του νερού καταστρέφει την πρωτεΐνη των κυττάρων
Εκτός από το χλώριο βέβαια, υπάρχει και το φθόριο (άλλο μεγάλο θέμα αυτό και με μηδέν όφελος) και ένα σωρό ακόμη δηλητήρια, μέχρι να φτάσει στο ποτήρι μας
Πηγές:
www.medlook.net
www.greenasbestosmine.gr
www.alphafm.gr
www.kefalonitikanea.gr
