Η Γαλλία εφαρμόζοντας της Αρχή της Προφύλαξης πρωτοστατεί στην λήψη Νομοθετικών Μέτρων για προστασία των παιδιών από τις επιδράσεις της μη ιονίζουσας ακτινοβολίας των κινητών τηλεφώνων, Wi-Fi, κινητού διαδικτύου και άλλων συσκευών.
Το 2015 απαγόρευσε τα Wi-Fi στα νηπιαγωγεία και άλλους χώρους όπου φιλοξενούνται παιδιά μέχρι 3 ετών, και θεσμοθέτησε και άλλα αυστηρά μέτρα που αφορούν τη Δημοτική εκπαίδευση. Από τον Σεπτέμβριο του 2019, η χρήση κινητών τηλεφώνων και ηλεκτρονικών συσκευών (π.χ. ηλεκτρονικό tablet ή έξυπνο ρολόι, κλπ) απαγορεύεται σε όλα τα σχολεία πρωτοβάθμιας (δημοτικά) και κατώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (γυμνάσια). Το μέτρο εφαρμόζεται και στη διάρκεια των διαλειμμάτων και του μεσημεριανού τους γεύματος. Επιπρόσθετα, ο νόμος αυτός προβλέπει ότι οι διευθύνσεις (ή τα διοικητικά συμβούλια) των σχολείων της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (λύκεια) μπορούν να απαγορεύσουν τη χρήση των προαναφερθέντων συσκευών, μέσω δικών τους εσωτερικών ρυθμίσεων.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Παιδείας της Γαλλίας,
«Η χρήση κινητών τηλεφώνων μπορεί να βλάψει σοβαρά την ικανότητα των μαθητών να παρακολουθούν το μάθημα και να συγκεντρώνονται, ικανότητες που είναι απαραίτητες για τη μάθηση. Η χρήση κινητών είναι επίσης η αιτία ενός μεγάλου μέρους των παραπτωμάτων και αναταραχών που συμβαίνουν στα σχολεία. Τα κινητά τηλέφωνα μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο ζήλειας, εκβιασμού ή κλοπής μεταξύ συμμαθητών. Επιπλέον, η χρήση τους στο σχολείο μειώνει την ποιότητα ζωής της σχολικής κοινότητας, η οποία είναι απαραίτητη για την ευημερία των μαθητών. Τέλος, τα κινητά τηλέφωνα αποτελούν μερικές φορές εργαλείο της διαδικτυακής παρενόχλησης (cyberbullying) και μπορούν να διευκολύνουν την πρόσβαση των νέων σε βίαιες εικόνες και, ειδικότερα, στην πορνογραφία, μέσω του Διαδικτύου. Στη σημερινή εποχή τα παιδιά δεν παίζουν πια, είναι όλα μπροστά από τα smartphones και από εκπαιδευτικής άποψης αυτό αποτελεί πρόβλημα. Ιδιαίτερα τα παιδιά ηλικίας κάτω των επτά ετών είναι σημαντικό να μη βρίσκονται μπροστά από μια οθόνη τηλεφώνου”.
Υπάρχει επομένως άμεση ανάγκη δραστηριοποίησης των μαθητών έξω από τις σχολικές αίθουσες στη διάρκεια του διαλείμματος, μακριά από οθόνες, ώστε να αναπτύσσεται η μεταξύ τους ουσιαστική επικοινωνία και διάδραση, και να μειωθεί ο διαδικτυακός εκφοβισμός.
Η χρήση κινητών και άλλων ασύρματων συσκευών από μικρά παιδιά και εφήβους μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχολογία, στη συμπεριφορά, στην μεταξύ τους επικοινωνία, και γενικά στην ισορροπημένη ψυχοσωματική τους ανάπτυξη. Πρόκειται για ένα σοβαρό και περίπλοκο ζήτημα δημόσιας υγείας, λόγω και των δυνητικά πολύ σοβαρών και καλά τεκμηριωμένων επιπτώσεων στην υγεία των παιδιών από την έκθεση στην ακτινοβολία (ref. Συμβούλιο της Ευρώπης 2011, ANSES 2016, 2019, Reykjavik Appeal 2018, Διακήρυξη της Λευκωσίας 2017) (μια προσομοίωση της διάχυσης της ακτινοβολίας σ’ όλο τον εγκέφαλο του παιδιού στην πιο πάνω φωτογραφία παρμένη από την ιστοσελίδα του Environmental Health Trust).
Επείγει και στον τόπο μας οι γονείς, οι δάσκαλοι και η κοινωνία ευρύτερα να ενημερωθούν, να ευαισθητοποιηθούν για τις πολύ σοβαρές επιπτώσεις και να προσανατολιστούν προς την λελογισμένη χρήση της τεχνολογίας πάντα σε συνάρτηση με την ηλικία και να επιδιώκουν την αποφυγή της έκθεσης των παιδιών στην ακτινοβολία με χρήση π.χ. ενσύρματης σύνδεσης στο διαδίκτυο και άλλα απλά μέτρα. Οι αρμόδιες Αρχές θα πρέπει να προωθήσουν Νομοθετικά και άλλα μέτρα στα σχολεία. Ένα πρώτο σοβαρό βήμα έγινε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού τον Γενάρη 2017 με εγκύκλιο απαγόρευσης των Wi-Fi στα δημόσια Νηπιαγωγεία και αποφυγής της χρήσης στα δημόσια δημοτικά. Το μέτρο θα πρέπει να επεκταθεί και στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και τα γυμνάσια.
Η Διακήρυξη της Λευκωσίας 2017 εκφράζει την τεκμηριωμένη αγωνία των γιατρών της Κύπρου και της Αυστρίας καθώς και της Εθνικής Επιτροπής για άμεση λήψη μέτρων προφύλαξης. Οι 16 πρακτικοί κανόνες της Διακήρυξης (δίνονται πιο κάτω) είναι ένα εργαλείο που μπορεί και πρέπει να αξιοποιηθεί από όλους.
Δρ. Στέλλα Κάννα Μιχαηλίδου
Βιβλιογραφία:
- ANSES, 2016. “Exposition aux radiofréquences et santé des enfants.”
- French Law 2015 Proposition de Loi relative à la sobriété, à la transparence, à l’information et à la concertation en matière d’exposition aux ondes électromagnétiques, 29 janvier 2015.
- French Law 2018 https://www.legifrance.gouv.fr/affichCodeArticle.do?idArticle=LEGIARTI000037286581&cidTexte=LEGITEXT000006071191&dateTexte=20191110
- Διακήρυξη της Λευκωσίας 2017
- Pall M. “Wi-Fi is an important threat to human health” Environmental Research 164 (2018) 405–416.
- Parliamentary Assembly of the Council of Europe, Resolution 1815 (2011). The potential dangers of electromagnetic fields and their effect on the environment.
- Reykjavik Appeal on Wireless Technology in Schools Feb 2017 | ES, https://es-ireland.com/…/feb-2017-reykjavik-appeal-on-wireless-technology-in-school…https://www.wirelesseducation.org/reykjavik-appeal-no-wi-fi-schools
- Wilke I. Biological and pathological effects of 2.45 GHz radiation on cells, fertility, brain, and behavior. umwelt • medizin • gesellschaft 2018; 31 (1) Suppl: 1-9
