Αποσπάσματα από άρθρο της εφημερίδος «Καθημερινή»
«Ο πυρετός δεν είναι εχθρός» λέει στους ανήσυχους γονείς η Δρ Μαρία Θεοδωρίδου, καθηγήτρια παιδιατρικής και λοιμωξιολόγος στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών – «το παιδί δεν πρόκειται να πάθει τίποτα από τον πυρετό».
Κάθε φορά που νιώθουμε τη θερμοκρασία του σώματός μας να ανεβαίνει, η πρώτη μας κίνηση είναι να βάλουμε θερμόμετρο και συνήθως ή αμέσως επόμενη είναι να πάρουμε αντιπυρετικό.
Μια νέα έρευνα όμως που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα κατατείνει στο ότι η καταστολή του πυρετού, μπορεί να έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις τόσο γι’ αυτόν που νοσεί, όσο και για τους γύρω του.
Ο πυρετός είναι το αντι-μικροβιακό όπλο του οργανισμού.
Εδώ και χρόνια οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι σε υψηλές θερμοκρασίες, τα βακτήρια και οι ιοί δυσκολεύονται να πολλαπλασιαστούν, ενώ, την ίδια στιγμή, το ανοσοποιητικό σύστημα είναι περισσότερο αποτελεσματικό στη μάχη κατά του εισβολέα.
Παλαιότερες έρευνες έχουν αποδείξει ότι, για παράδειγμα, στη ελονοσία, την ανεμοβλογιά, ακόμα και στο κοινό κρυολόγημα, η λήψη αντιπυρετικών αυξάνει την διάρκεια της ασθένειας.
Επίσης, η χορήγηση αντιπυρετικών μειώνει την έκκριση των πυρετογόνων ουσιών του ανοσοποιητικού συστήματος που ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού.
«Παρότι ένα μεγάλο ποσοστό των γιατρών γνωρίζει ότι ο πυρετός είναι μια φυσιολογική και χρήσιμη αντίδραση του οργανισμού σε μια λοίμωξη, συνεχίζουν να συνιστούν τη λήψη αντιπυρετικών» λέει στην «Κ» ο Δρ Πολ Αντριους, ένας από τους βασικούς ερευνητές-συντάκτες της νέας επιστημονικής έρευνας.
«Αυτό δεν οφείλεται στο γεγονός ότι οι γιατροί δεν γνωρίζουν τις ευεργετικές ιδιότητες του πυρετού, πολλοί από αυτούς όμως ίσως δεν ξέρουν ότι τα αντιπυρετικά μπορούν να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό», προσθέτει ο Δρ Αντριους, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο ΜακΜάστερ του Καναδά και διευθυντής του εργαστηρίου Εξελικτικής Οικολογίας της Υγείας.
Συγκεκριμένα, οι Καναδοί επιστήμονες μελέτησαν τις επιπτώσεις της χρήσης αντιπυρετικών στην αντιμετώπιση της εποχικής γρίπης, η οποία τις τελευταίες εβδομάδες βρίσκεται σε έξαρση στη χώρα μας.
«Υπολογίζοντας την αύξηση της συγκέντρωσης του ιού στις βλέννες του σώματος κατά τη λήψη αντιπυρετικών φαρμάκων, εκτιμήσαμε ότι η διασπορά του ιού αυξάνεται κατά 5%» λέει ο Δρ Αντριους, που μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της καναδικής ερευνητικής ομάδας χρησιμοποίησαν μαθηματικά μοντέλα για να υπολογίσουν ότι μόνο στη Βόρεια Αμερική η χρήση αντιπυρετικών κοστίζει τη ζωή σε 1.000 επιπλέον άτομα κάθε χρόνο.
Αυτό συμβαίνει διότι η λήψη αντιπυρετικών βοηθάει τον ιό να μεταδοθεί πιο εύκολα, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο αριθμός των επεισοδίων γρίπης και ως εκ τούτου παρουσιάζονται περισσότερες επιπλοκές και επέρχονται περισσότεροι θάνατοι.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι στα παραπάνω ευρήματα, τα οποία δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Proceedings of the Royal Society B στις 22 Ιανουαρίου, δεν έχουν συνυπολογιστεί κάποιοι σημαντικοί παράγοντες που θα μπορούσαν να αυξήσουν μέχρι και στο διπλάσιο το παραπάνω ποσοστό διασποράς του ιού.
«Ο σημαντικότερος λόγος που παίρνουμε τα αντιπυρετικά φάρμακα είναι για να πάμε στη δουλειά ή στο σχολείο» συμπληρώνει ο Δρ Αντριους, εξηγώντας ότι επειδή οι ασθενείς αισθάνονται καλύτερα, τείνουν να βγαίνουν συχνότερα από το σπίτι και να έρχονται σε επαφή με περισσότερα υγιή άτομα.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας αφορά τη διάρκεια της ασθένειας, η οποία αυξάνεται όταν λαμβάνουμε αντιπυρετικά φάρμακα, με αποτέλεσμα η πιθανότητα μετάδοσης του ιού να είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Παρόλα αυτά, ένα μέρος της επιστημονικής κοινότητας πιστεύει ότι «δεν υπάρχουν ακόμα επαρκή δεδομένα για να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι η ζημιά που προκαλείται από τη λήψη αντιπυρετικών είναι μεγαλύτερη από το όφελος», λέει χαρακτηριστικά ο Δρ Γεώργιος Δάικος, καθηγητής παθολογίας λοιμώξεων στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Άλλοι γιατροί είναι πεπεισμένοι ότι «ο πυρετός, κυρίως για τα παιδιά, είναι ωφέλιμος» λέει η κ. Θεοδωρίδου, που με κάθε ευκαιρία εξηγεί στους γονείς ότι «ο πυρετός είναι σαν τον φούρνο, που ανάβοντάς τον καίγονται οι ιοί ή άλλα μικρόβια που κυκλοφορούν στο αίμα του παιδιού».
Οι ειδικοί καταρρίπτουν τους μύθους.
Ο πυρετός προκαλεί βλάβες στον εγκέφαλο;
-Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι ο πυρετός ακόμα και όταν φτάσει τους 41οC προκαλεί εγκεφαλικές βλάβες, ισχυρίζονται οι Καναδοί επιστήμονες.
«Κάποιες περιπτώσεις εγκεφαλοπάθειας οφείλονται στις συγκεκριμένες λοιμώξεις, των οποίων ένα από τα συμπτώματα είναι και ο πυρετός».
«Δεν είναι όμως ο πυρετός αυτός που προκαλεί την εγκεφαλοπάθεια», εξηγεί η καθηγήτρια παιδιατρικής Μαρία Θεοδωρίδου.
Ο πυρετός προκαλεί σπασμούς;
-Ο πυρετικοί σπασμοί δεν είναι συχνό φαινόμενο και παρατηρούνται μόνο στο 5% – 8% των παιδιών, ενώ συνήθως χρειάζεται να υπάρχει οικογενειακό ιστορικό.
Ακόμα και αν το παιδί κάνει σπασμούς, αυτοί εμφανίζονται μόνο κατά το πρώτο 24ωρο της λοίμωξης και έχουν θετική έκβαση, λέει η κ. Θεοδωρίδου.
«Παρότι οι σπασμοί συσχετίζονται με την ύπαρξη πυρετού, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι η λήψη αντιπυρετικού προλαμβάνει τους σπασμούς» συμπληρώνει ο καθηγητής Πολ Αντριους, μέλος της Καναδικής επιστημονικής ομάδας.
Ρίχνοντας τον πυρετό πολεμάμε τη λοίμωξη;
«Ο βασικός λόγος που φοβόμαστε τον πυρετό αφορά το γεγονός ότι η εμφάνισή του σηματοδοτεί την ύπαρξη μιας λοίμωξης», λέει ο Δρ Αντριους που επισημαίνει ότι λανθασμένα θεωρούμε ότι ρίχνοντας τον πυρετό η λοίμωξη υποχωρεί και ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού είναι χαμηλότερος.
«Στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο», ισχυρίζεται ο ίδιος.
Μόνο τα φάρμακα ρίχνουν τον πυρετό;
«Δίνοντας αντιπυρετικό, ο γονιός νιώθει ότι δεν έκατσε με σταυρωμένα χέρια, έκανε τουλάχιστον κάτι ώστε το παιδί του να αισθανθεί καλύτερα», υπογραμμίζει ο δρ Αντριους.
«Αν θέλουμε να ανακουφίσουμε το παιδί μας που έχει πυρετό, είναι προτιμότερο να του κάνουμε ένα χλιαρό ντους», προτείνει η Δρ Θεοδωρίδου.
Οι Καναδοί αλλά και οι Έλληνες επιστήμονες συνιστούν επίσης ανάπαυση, κατανάλωση πολλών υγρών, καλό αερισμό των χώρων που κινούνται οι ασθενείς, καθώς και παραμονή στο σπίτι για τουλάχιστον ένα με δύο εικοσιτετράωρα μετά την υποχώρηση του πυρετού.
(Ασπασία Δασκαλοπούλου 09.02.2014 • 09:05)
ΦΥΣΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ-Θερμορύθμιση και ομοιόσταση:
Τον χειμώνα φοράμε ζεστά ρούχα, ανάβουμε την σόμπα, καταναλώνουμε θερμαντικές τροφές, και πίνουμε ζεστά αφεψήματα, και χλιαρό νερό.
Το καλοκαίρι φοράμε δροσερά ρούχα, ανάβουμε το κλιματιστικό, καταναλώνουμε δροσερές τροφές, και πίνουμε δροσερούς χυμούς, και δροσερό νερό.
Φροντίζουμε δηλαδή με την θερμορύθμιση την ομοιόσταση μεταξύ του περιβάλλοντος και του σώματός μας.
ΠΥΡΕΤΟΣ: Θερμορύθμιση και ομοιόσταση:
Γλώσσα με λευκό επίχρισμα:
Σημαίνει πως το πρόβλημα δεν είναι σοβαρό, και πως τα εσωτερικά όργανα είναι κρύα το δε δέρμα ζεστό.
Πίνουμε ζεστά θερμαντικά αφεψήματα, δεν τρώμε κατά την εμπύρετη διάρκεια, κάνουμε κλύσμα, κουκουλωνόμαστε στο κρεβάτι να ιδρώσουμε, και πολύ γρήγορα γινόμαστε καλά.
Γλώσσα με κόκκινο χρώμα:
Σημαίνει πως το πρόβλημα είναι σοβαρό, και πως τα εσωτερικά όργανα είναι ζεστά, υπάρχει φλεγμονή, το δε δέρμα κρύο.
Πίνουμε δροσερούς φυσικούς χυμούς πχ, πορτοκαλάδα, λεμονάδα, παίρνουμε επί πλέον βιταμίνη C, δεν τρώμε κατά την εμπύρετη διάρκεια, κάνουμε κλύσμα, κουκουλωνόμαστε στο κρεβάτι να ιδρώσουμε, και γρήγορα γινόμαστε καλά.
Δηλαδή και στις δύο περιπτώσεις, φροντίζουμε με την θερμορύθμιση, την ομοιόσταση μεταξύ του έσω σώματος και του έξω σώματός μας.
Η γλώσσα μας δηλαδή παίζει τον ρόλο της ένδειξης του θερμοστάτη του σώματός μας.
Εάν κάνουμε το σφάλμα και πάρουμε αντιπυρετικό (cold and flu) τότε:
Στην πρώτη περίπτωση, της με λευκό επίχρισμα γλώσσας, πιθανόν να ταλαιπωρηθούμε για μερικές ημέρες, και πιθανόν χωρίς επιπτώσεις.
Η αυξημένη θερμοκρασία του σώματος λόγω πυρετού εμποδίζει την ανάπτυξη των μικροβίων και ιών ενώ συγχρόνως ενισχύει τους μηχανισμούς προστασίας αυξάνοντας τη δραστηριότητα κάποιων ουσιών όπως η ιντερλευκίνη-Ι, οι ανοσοσφαιρίνες και βοηθητικά κύτταρα Τ.
Ο ρόλος δηλαδή του πυρετού είναι να …κάνει τη ζωή δύσκολη σε ιούς και μικρόβια!
Πράγματι, μελέτες δείχνουν ότι όσο πιο ψηλός ο πυρετός τόσο πιο γρήγορα «φεύγει» το μικρόβιο ενώ οι χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να χειροτερέψουν την πορεία των μικροβιακών λοιμώξεων στα παιδιά.
Εάν κάνουμε το σφάλμα και πάρουμε αντιπυρετικό (cold and flu) τότε:
Στην δεύτερη περίπτωση, της κόκκινης γλώσσας, πιθανόν να ταλαιπωρηθούμε για πολλές ημέρες, και πιθανόν με πολύ σοβαρές επιπτώσεις και επιπλοκές όπως πχ, πνευμονία; κλπ.
Να μην ξεχνάμε γενικά να έχουμε προληπτικά τον οργανισμό μας και την άμυνα μας σε πολύ καλό επίπεδο με την ΑΡΧΗ της αφαίρεσης και της πρόσθεσης.
Αφαιρούμε τους βλαπτικούς παράγοντες, και προσθέτουμε τις ελλείψεις, πχ σε βιταμίνες όπως, C, D3, B12, συμπλήρωμα Ψευδαργύρου, κλπ.
Βέβαια η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική κι ο κάθε άνθρωπος μοναδικός, γι αυτό και η πρόληψη και η θεραπεία πρέπει να είναι ολιστική και εξατομικευμένη, τα ως άνω δεν αποτελούν προτροπή ή αποτροπή «επίσημης θεραπευτικής από τους ειδικούς» αλλά γενικές πληροφορίες από τα απομνημονεύματά μου «ιστορικής αξίας».
