ΟΤΑΝ Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ «ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ» ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΝΤΑΣ ❗️
Στη δεκαετία του 1940 και του 1950, χιλιάδες άνθρωποι υπεβλήθησαν σε λοβοτομή, μια βάρβαρη επέμβαση που συνίστατο στην αποκοπή των συνδέσεων μεταξύ των μετωπιαίων λοβών και του υπόλοιπου εγκεφάλου.
Προωθήθηκε ως «γρήγορη λύση» για την κατάθλιψη, τη σχιζοφρένεια, τη νεύρωση, ακόμα και... για την αντιμετώπιση των "ανυπάκουων" μελών της οικογένειας. Με ένα παγοκόφτη και μια σφύρα, σε μόλις 10 λεπτά, οι άνθρωποι απονευρωνόταν συναισθηματικά και γίνονταν ακίνδυνοι. Το τίμημα; Μόνιμη βλάβη, απώλεια προσωπικότητας, εγκεφαλική ατροφία.👉Σήμερα δεν έχουμε πια λοβοτομές. Ή μήπως έχουμε;
📣Από το νυστέρι στο χάπι: η σύγχρονη «χημική λοβοτομή»
Τα περισσότερα ψυχιατρικά φάρμακα που κυκλοφορούν σήμερα (αντικαταθλιπτικά SSRIs, αντιψυχωσικά, βενζοδιαζεπίνες κ.ά.) δημιουργήθηκαν μεταξύ 1950 και 1970. Και παρόλο που η επιστήμη έχει προχωρήσει ραγδαία σε άλλους τομείς της ιατρικής, στην ψυχιατρική τα βασικά φάρμακα παραμένουν ίδια και χορηγούνται πλέον μαζικά, ακόμα και σε παιδιά.
Όπως τότε με τη λοβοτομή, έτσι και τώρα, η υπόσχεση είναι απλή: «Θα νιώσεις καλύτερα». Στην πραγματικότητα όμως:
👉Οι περισσότερες φαρμακολογικές θεραπείες δεν θεραπεύουν την αιτία των ψυχικών διαταραχών.
👉Επιδρούν κατασταλτικά στον εγκέφαλο, αλλάζοντας χημικά τη λειτουργία του με τρόπους που μακροπρόθεσμα εξασθενούν τη μνήμη, τη συγκέντρωση, το συναίσθημα και την αυτοαντίληψη.
👉Η χρόνια χρήση τους σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακών βλαβών, και καταστολής της δημιουργικότητας και του πνευματικού αγώνα.
❌Η φαρμακο-βιομηχανία: σύμμαχος ή εξουσία;
Η ψυχιατρική μεταπολεμικά συνδέθηκε άρρηκτα με τη φαρμακευτική βιομηχανία. Αντί να ψάξουμε το "γιατί" της ψυχικής οδύνης (τραύματα, οικογενειακά μοτίβα, κοινωνική απομόνωση, υπαρξιακά αδιέξοδα, σωματικές ασθένειες), την καταστείλουμε με μια συνταγή. Οι εταιρείες προωθούν φάρμακα με αμφίβολα οφέλη και τεράστιες παρενέργειες, επενδύοντας κυρίως στο μάρκετινγκ και όχι στην έρευνα.
🔍 Επιστημονικές και Ιστορικές Αναφορές
🔸 Η Λοβοτομή: Έγκλημα με λευκή μπλούζα
Ο Dr. Walter Freeman, πρωτοπόρος της μετωπιαίας λοβοτομής, εκτελούσε τη «θεραπεία» χωρίς αναισθησία, σε αμφιθέατρα, σαν δημόσιο θέαμα. Πάνω από 2.500 άνθρωποι υπεβλήθησαν από τον ίδιο.
Σύμφωνα με το National Public Radio (NPR), πολλοί ασθενείς κατέληγαν σε φυτική κατάσταση ή αυτοκτονία μέσα σε λίγα χρόνια.
🔸 Σύγχρονη Ψυχοφαρμακολογία: Η ίδια ουσία, άλλο όνομα
Ορισμένα από τα πιο διαδεδομένα αντικαταθλιπτικά (SSRI) όπως το Prozac (fluoxetine) κυκλοφορούν από το 1987, χωρίς θεμελιώδη αναθεώρηση της δράσης τους.
Μελέτες δείχνουν πως η αποτελεσματικότητα τους είναι συγκρίσιμη με το placebo σε ήπια και μέτρια κατάθλιψη (Kirsch et al., 2008).
Σύμφωνα με το British Medical Journal (BMJ, 2022), δεν υπάρχουν πειστικές αποδείξεις ότι η κατάθλιψη προκαλείται από «ανισορροπία σεροτονίνης» – αφήνοντας ολόκληρο το φαρμακολογικό μοντέλο υπό αμφισβήτηση.
❇️Το δίλημμα είναι εδώ: λήθη ή κάθαρση;
Η αφίσα του Dr. Freeman που έβαζε ένα παγοκόφτη στο κεφάλι για να «θεραπεύσει» τη λύπη, είναι ανατριχιαστικά παρόμοια με την εικόνα του σύγχρονου ανθρώπου που πίνει καθημερινά 5 χάπια για να αντέξει τη ζωή.
Δεν είναι θεραπεία αυτό... Η αληθινή θεραπεία δεν έρχεται με τη φίμωση της ψυχής, αλλά με τη μεταμόρφωση του πόνου σε φως. Αυτή η διαδικασία θέλει συνοδοιπόρους, όχι τεχνικές εξουσίας.
Ας θυμόμαστε λοιπόν την αφίσα του Walter Freeman ως σύμβολο υπεροψίας και καταστολής της διαχρονικής ψυχιατρικης. Και ας αναζητήσουμε, για μας και τους άλλους μια θεραπεία που δεν αφαιρεί, αλλά αποκαθιστά.
~ Άννα Δήμου
Ψυχολόγος ΑΠΘ, MA Counselling Psychology
🧪Πιστοποιημένη επαγγελματίας υγείας της Μικρο-Ανοσοθεραπείας
