Μία ιδιαίτερα καινοτόμα ιδέα εφαρμόζει από το 2018 το Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με επικεφαλής τον πατρινό Δημήτρη Κουρέτα.
Μετά από πολλά χρόνια, η ερευνητική ομάδα του είναι πλέον σε θέση να δείξει, με λίγο αίμα, τι αλλάζει στα γονίδια ενός ανθρώπου μετά από μία διατροφική παρέμβαση.
Ουσιαστικά η ομάδα έχει την γενετική «απόδειξη» για το αποτέλεσμα που έχει ένα διατροφικό πρόγραμμα. Είναι δυνατόν δηλαδή να δείξει πώς έχει επηρεάσει μία δίαιτα τον τρόπο λειτουργίας συγκεκριμένων γονιδίων και επί της ουσίας έχει καταφέρει να βρει τροφές που τροποποιούν την έκφραση κρίσιμων γονιδίων.
Σκεφτήκαμε, πριν τρία χρόνια ότι μπορεί να δημιουργηθεί μία ωραία υπηρεσία η οποία θα απευθύνεται σε κλινικές, σε ανθρώπους που ενδιαφέρονται να δουν ποια είναι η επίδραση της διατροφής τους πάνω στα κύτταρα τους
Ο καθηγητής Δημήτρης Κουρέτας μίλησε στο thebest.gr για το πώς λειτουργεί η υπηρεσία αλλά και για τις σημαντικές προοπτικές της.
«Η δουλειά που κάνουμε στο εργαστήριο τα τελευταία περίπου 20 χρόνια αφορά στην επίδραση της διατροφής μας στα κύτταρα, σε διάφορα επίπεδα. Είχαμε δημιουργήσει αρκετά δεδομένα από το 2000 που ξεκινήσαμε, μέχρι το 2014 με 2015.
Για πάρα πολλά από τα τρόφιμα που καταναλώναμε, γνωρίζαμε πώς επιδρούν στα γονίδια μας, σε αυτά που ευθύνονται για την άμυνα του οργανισμού, για τη φλεγμονή, για την αντιγήρανση, για την κυτταροπροστασία. Σκεφτήκαμε, πριν τρία χρόνια ότι μπορεί να δημιουργηθεί μία ωραία υπηρεσία η οποία θα απευθύνεται σε κλινικές, σε ανθρώπους που ενδιαφέρονται να δουν ποια είναι η επίδραση της διατροφής τους πάνω στα κύτταρα τους, με κάθε λεπτομέρεια» εξηγεί ο Δημήτρης Κουρέτας.
Με λίγο αίμα πριν και μετά τη δίαιτα που ακολουθούν, δείχνουμε τι ακριβώς έχει αλλάξει στο γονιδίωμα τους
Το ενδιαφέρον από κλινική στην Γερμανία
Η δημοσίευση της μελέτης της ερευνητικής ομάδας κίνησε το ενδιαφέρον Γερμανών γιατρών, στελεχών μιας από τις γνωστές διαιτολογικές κλινικές στην Ευρώπη, της Buchinger, η οποία διαθέτει εγκαταστάσεις στη λίμνη Κοστάντζα στη Γερμανία και στην Μαρμπέλα της Ισπανίας.
Πρόκειται μία κλινική που δέχεται περίπου 6.500 άτομα τον χρόνο, τα οποία πραγματοποιούν ειδικές διατροφοθεραπείες 12-25 ημερών για αδυνάτισμα ή για αντιμετώπιση ειδικών παθήσεων. Οι Γερμανοί γιατροί αναζήτησαν την ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, την οποία αρχικά κάλεσαν στη Γερμανία. Από εκεί και πέρα , επισκέφθηκαν το εργαστήριο στη Λάρισα και ξεκίνησε μια πολύ σημαντική συνεργασία.
«Σιγά σιγά κατορθώσαμε αυτή την υπηρεσία, από τις αρχές του 2018, να την δημοσιοποιούμε. Κεντρίσαμε το ενδιαφέρον της μεγαλύτερης διαιτολογικής κλινικής στην Ευρώπη, στην Γερμανία. Μας προσέγγισαν και συμφωνήσαμε να παρέχουμε αυτή την υπηρεσία στους ανθρώπους της κλινικής που κάνουν διατροφοθεραπείες.
Εκεί κυρίως βρίσκονται που έχουν παχυσαρκία και διαβήτη. Παραμένουν για 15 με 20 μέρες … εμείς παίρνουμε αίμα πριν και μετά τη δίαιτα που ακολουθούν και δείχνουμε τι ακριβώς έχει αλλάξει στο γονιδίωμα τους, σε κρίσιμα γονίδια. Είναι η απόδειξη για το αν και πού τους ωφέλησε η διατροφή που ακολούθησαν» αναφέρει ο Δημήτρης Κουρέτας.
Πρόκειται για μια υπηρεσία εντελώς καινούργια και δείχνει το δρόμο για το τι καλό μπορεί να συμβεί όταν η πανεπιστημιακή γνώση συνδέεται με την πραγματική οικονομία
Η αρχή μίας start up εταιρείας που «ανοίγει φτερά»
«Συζητώντας με το Πανεπιστήμιο, αποφασίσαμε ότι το καλύτερο θα ήταν να μιλήσουμε με μία εταιρεία που θα είναι ανεξάρτητη και απαλλαγμένη από τον περιορισμό που υπάρχει στο δημόσιο.
Πρόκειται για μια υπηρεσία εντελώς καινούργια και δείχνει το δρόμο για το τι καλό μπορεί να συμβεί όταν η πανεπιστημιακή γνώση συνδέεται με την πραγματική οικονομία» εξηγεί ο κ. Κουρέτας.
Η ομάδα προχώρησε στη δημιουργία μιας spin-off εταιρείας, για να ξεπεράσει τα γραφειοκρατικά εμπόδια. Απευθυνθήκε στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και αποφάσισαν από κοινού να δημιουργήσουν ουσιαστικά την πρώτη τέτοιου τύπου εταιρεία στο Ιδρυμα, τη Foodoxys (www.foodoxys.com)».
Στη συνέχεια, βρήκαν σημαντική χρηματοδότηση, ύψους 250.000 ευρώ, από το επενδυτικό fund Unifund.
Τις μετοχές της εταιρείας (στην οποία εργάζονται κιόλας) κατέχουν οι απόφοιτοι του τμήματος Βιοχημείας στη Λάρισα, Φώτης Τέκος, Νίκος Γκουτζουρέλας και Μαρία Κανάκη. Η δημιουργία της εταιρείας άλλαξε τη ζωή τους και συνέβαλε να μείνουν στη χώρα.
Υπάρχει η δυνατότητα να εντοπίζεται η ιδιαιτερότητα που μπορεί να έχει κάποιος στη διατροφή του και να σχεδιάζεται η δική του δίαιτα, προσαρμοσμένη σε αυτό που «προστάζουν» τα γονίδια του
Όσο για το ποιο μπορεί να είναι το επόμενο βήμα;
«Είναι να στήσουμε οργανωμένη υπηρεσία στην Γερμανία, στη Νέα Υόρκη και στην Αγγλία. Στόχος μας είναι η υπηρεσία που παρέχουμε να αποτελέσει κάτι καινούργιο στον τουρισμό ευεξίας και στην υγεία σε πολλές χώρες.
Υπάρχει η δυνατότητα να εντοπίζεται η ιδιαιτερότητα που μπορεί να έχει κάποιος στη διατροφή του και να σχεδιάζεται η δική του δίαιτα, προσαρμοσμένη σε αυτό που «προστάζουν» τα γονίδια του.
Έχουμε προχωρήσει στη δημιουργία μίας πατέντας όπου ένα μηχάνημα, με μία σταγόνα αίμα, μπορεί να μετρήσει μέσα σε 15 λεπτά, κρίσιμες μεταβολικές παραμέτρους, όπως είναι τα αντιοξειδωτικά και με βάση αυτά τα στοιχεία μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα προσωπικό διαιτολόγιο που μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε ακαδημίες παιδιών που κάνουν αθλητισμό.
Το θέμα της διατροφής παιδιών που κάνουν αθλητισμό είναι πολύ σοβαρό» αναφέρει ο Δημήτρης Κουρέτας.
Πηγή