Κατάθλιψη και Ψηφιακός Εθισμός: Πώς η Τεχνολογία Κλέβει τον Χρόνο σου και την Ψυχική σου Υγεία ...Μήπως, τελικά, η εξοικονόμηση χρόνου χάρη στην τεχνολογία δημιουργεί διαρκώς νέες και περισσότερες υποχρεώσεις ; ?
Τα ποσοστά κατάθλιψης και άγχους φαίνεται να αυξάνονται τις τελευταίες δεκαετίες, και η απομόνωση είναι ένα από τα κεντρικά κομμάτια του γρίφου.
Ας δούμε αναλυτικά τους λόγους που οφείλεται αυτό το φαινόμενο, και ειδικά η απομόνωση των ανθρώπων !
1) Τεχνολογία : Η αχαλίνωτη αναζήτηση μεγαλύτερων κερδών από τη βιομηχανία της τεχνολογίας έχει οδηγήσει στην επιβολή μιας πλήρους εξάρτησης των ανθρώπων μέσω της τεχνολογικής χρήσης...σε σημείο ... εθισμού Ο πυρήνας του προβλήματος είναι ότι, για πολλές τεχνολογικές εταιρείες (ειδικά στον τομέα των κοινωνικών δικτύων και των ΜΜΕ ), ο χρήστης δεν είναι ο πελάτης, αλλά το προϊόν. Σίγουρα, η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει βελτιώσει πολλούς τομείς της ζωής μας. Ωστόσο, η ταχύτητα αυτής της εξέλιξης, αν και μπορεί να συντομεύει το χρόνο που αφιερώνουμε σε διάφορες εργασίες, παράλληλα προσθέτει συνεχώς νέες υποχρεώσεις, με αποτέλεσμα να μην αφήνει στον άνθρωπο το απαραίτητο χώρο και χρόνο για μια προσωπική του ζωή
2) Αλλαγές στον Τρόπο Ζωής ,και το Περιβάλλον
Οι άνθρωποι των πολεων και ειδικά στη χωρα μας που οι πολεις...στερούνται οργάνωσης ,δυσκολεύουν σημαντικά την ζωη τους τοσο απο την πολύωρη οδήγηση,την έλλειψη πρασίνου,την έλλειψη κοινωνικών προγραμμάτων που να φέρνουν ακομη πιο κοντά τους πολίτες.
- Μειωμένη Φυσική Δραστηριότητα: Η καθιστική ζωή (σε γραφεία, μπροστά σε οθόνες) σχετίζεται με χειρότερη ψυχική υγεία. Η σωματική άσκηση είναι το...αντιδοτο .
- Λανθασμένη Διατροφή: Η κατανάλωση επεξαργασμενων τροφίμων (γrήγορο φαγητο junk food ), φτωχα σε θρεπτικά συστατικά, διαταράσσει την χημική ισορροπία του εγκεφάλου
- Οικονομικά Η διαρκή φτωχια,οι αμέτρητες ωρες εργασίας και η έλλειψη στέγης στη χωρα μας οδηγεί σε μια πίεση του να είσαι συνεχώς παραγωγικός, να επιτυγχάνεις ,να "αναπτύσσεσαι"κτλ . Αυτό οδηγεί στην εξάντληση, την ενοχή όταν ξεκουράζεσαι και μια συνεχή αίσθηση ότι "δεν κάνω αρκετά ! Κατι που δυστυχώς οδηγησε χιλιάδες οικογενειες ελληνων να μεταναστεύσουν !
3) Απομάκρυνση απο την Παράδοση και την Οικογένεια : Η παράδοση, η οικογένεια και άλλοι θεσμοί που παλιά προσέφεραν αίσθηση νοήματος, δομής και κοινότητας, έχουν αποδυναμωθεί σε πολλές κοινωνίες.H απουσία της μητερας λογω εργασίας, Ο παππους και η γιαγιά που καποτε μεγάλωναν με τα εγγονια τους πλεον ...ειναι στα γηροκομία ..Ολα αυτά καποτε αποτελούσαν τους <<φυσικους ψυχολογους >>
- Υπερβολική Ατομικιστική Κουλτούρα: Ζουμε στην εποχή του Ναρκισσισμού ..Η τάση για μεγάλη προβολή στα social με ..σελφι ,like..κτλ ειδικά των γυναικών με έμφαση στον "εαυτό", στην "ατομική ευτυχία" την επιβεβαίωση.,την καριέρα .. χάνοντας σταδιακά τον βασικο σκοπο που είναι η Οικογένεια -παιδιά κτλ καταληγοντας στη κατάθλιψη ! Χαρακτηριστικό παράδειγμα μάλιστα αποτελούν ορισμένες σύγχρονες influencers στην Ευρώπη, οι οποίες, με βάση ακραίες φεμινιστικές απόψεις, προωθούν μηνύματα σε νέους και παιδια...κατα της τεκνοποίησης και τον θεσμό της οικογένειας! Δυστυχώς, ανάλογες τάσεις παρατηρούνται και στη χώρα μας, η οποία αντιμετωπίζει από τα σοβαρότερα δημογραφικά προβλήματα παγκοσμίως, σε μεγάλο βαθμό λόγω λανθασμένων πολιτικών
4) Ο ρόλος των ΜΜΕ στη διαμόρφωση των κοινωνικών σχέσεων
Τα ΜΜΕ, και ιδιαίτερα τα ψηφιακά μέσα, είναι πλέον ο τρίτος μεγαλύτερος παράγοντας κοινωνικοποίησης, δίπλα στην οικογένεια και το σχολείο.! Μέσω της ψυχαγωγίας (ταινίες, σειρές, μουσική) εισάγουν και κανονικοποιούν συγκεκριμένες συμπεριφορές, σχέσεις και αξίες Όπως και τα social media, τα ΜΜΕ ανταγωνίζονται για τη μεγαλύτερη προβολή τους ..Συναισθήματα όπως ο φόβος και η οργή. Ο τίτλος πρέπει να είναι εκρηκτικός, η παρουσίαση δραματική. Αυτό οδηγεί στη μεγιστοποίηση των διαφορών και στην προβολή των γεγονότων επηρεάζοντας και διαμορφώνοντας ακομη περισσότερο ανθρώπινες συμπεριφορές !!! Δεν είναι τυχαίο ότι οι πολίτες χωρίζονται όλο και περσότερο σε "στρατόπεδα".
Παράλληλα, διάφορες τηλεοπτικές εκπομπές, όπως ριάλιτι σόου και εκπομπές που προωθούν το κουτσομπόλιο, οδηγούν σε σημαντική υποβάθμιση των γνωστικών ικανοτήτων του κοινού, ένα φαινόμενο που παρατηρείται ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια! Τα ΜΜΕ (παραδοσιακά και ψηφιακά) παίζουν κρίσιμο ρόλο σε αυτή τη διαδικασία, Χαρακτηριστικό παράδειγμα ηταν ο eμβολιαστιkοs τοτε διχασμός "εμβ/οι vs "ανεμ/στοι " ο οποίος δεν προέκυψε από μια επιστημονική συζήτηση, αλλά από μια κοινωνικο-πολιτική πράξη ! Φυσικά ως επιστήμονας ..πάντα ήμουν στο πλευρο και των δυο ομάδων συμβουλεύοντας τους να απέχουν απο τον παράλογο κ αντιεπιστημονικο αυτό διχασμό .
Προτείνω να απέχετε πάντα απο υποκινούμενους διχασμούς όπως πχ...πολιτικούς..Ιατρικούς..οπαδικους ... θρησκευτικούς ...διοτι πάντοτε υποκρύπτονται συμφέροντα !
Συμπέρασμα Η ψηφιακή απομόνωση + οι οικονομικές πιέσεις + ο αστικός τρόπος ζωής + η πολιτισμική ατομικιστική πίεση = Το ιδανικό έδαφος για την ανάπτυξη της κατάθλιψη.
ΛύσειςΗ αναγνώριση αυτών των αιτίων είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος, τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Εκπαιδεύστε τα παιδιά σας να περιορίσουν τα spartphones ειτε να αυξήσουν τη χρήση του απλού τηλεφώνου ,ώστε η χρήση ιντερνέτ να περιοριστεί σε υπολογιστή-laptopΠαροτρύνετε τα παιδιά σας στην άθληση και τα ομαδικά παιχνίδια....ειτε συλλόγους που προάγουν την ομαδικότητα και την επικοινωνία οπως πχ πρόσκοποι ,αθλητισμός,χορός κτλΠεριορισμός του wi-fi, Headphones ,smartphones κτλ.. σε μέρη κοινωνικής συνεύρεσης (καφετέριες ,σχολεία , Γυμναστήρια ,γιορτές ,παρτυ ,club κτλ )Ψυχολόγοι, Ψυχίατροι, συνάδελφοι ιατροί, Καθηγητές,γονείς κ.α ... Συμβουλεύστε τους ασθενείς σας ( ειδικά όσους υποφέρουν απο χρόνιο στρες, κατάθλιψη ) ,τους μαθητές σας,τους φίλους σας...τα παιδιά σας κτλ να περιορίσουν σημαντικά την χρήση Headphones ,smartphones κτλ.. σε μέρη κοινωνικής συναρθροισης όπως πχ. Καφετέριες ,σχολεία , Γυμναστήρια ,γιορτές ,παρτυ ,club κτλΓίνετε μέλη σε συλλόγους ή απευθυνθείτε σε ταξιδιωτικά γραφεία που οργανώνουν ταξίδια και διαδρομές στη φύσηΒάλτε στη ζωή σας τρεις βασικούς πυλώνες: τη σωστή διατροφή, τη γυμναστική και το περπάτημα στη φύση--------------------------------------------------------------
Πολλοί ασθενείς μου γνωρίζουν ότι χρησιμοποιώ μια απλή συσκευή τηλεφώνου ... αποφεύγοντας έτσι την καθημερνή εξάρτηση των smartphones ! Για την μελέτη μου πάνω στην επιστημονική έρευνα και τις αναρτήσεις μου περιορίζομαι στη χρήση υπολογιστή ! Περισσότερη αξία για μένα .έχει η άμεση επικοινωνία με τους ανθρώπους ..να απολαμβάνω την φύση, και τις ευχάριστες στιγμές με φίλους χωρίς να νοιώθω την ανάγκη να καταγράφω και να προβάλω προσωπικές στιγμές,στα social ! Φυσικά αυτό είναι μια προσωπική μου στάση ζωής ..χωρίς να κατακρίνω όσους το κάνουν!
Απολαύστε την ζωή αποφεύγοντας τις <<εμπορικές >> εξαρτήσεις (κάπνισμα ,αλκοόλ ,ζάχαρη ,smartphones-social )..το όφελος θα είναι πολλαπλό για την υγεία σας !
Κάποια πράγματα στη ζωή, έχουν μεγαλύτερη αξία.. απο μια οθόνη κινητού
Δρ Θάνος Λουκέρης
