Πριν από μερικά χρόνια, γνωρίζαμε ότι η βιταμίνη D είναι απαραίτητη μόνο για την πρόληψη της οστεοπόρωσης. Σήμερα, τα νέα στοιχεία αποδεικνύουν ότι τα οφέλη της βιταμίνης D είναι τεράστια. Οι υποδοχείς της βιταμίνης D βρίσκονται σχεδον σε κάθε κύτταρο του σώματος και η συμμετοχή της σχεδόν σε όλες ζωτικές λειτουργίες είναι κρίσιμης σημασίας.
Η ανεπάρκεια αυτής της θρεπτικής ουσίας παρατηρείται στους 60% των Ευρωπαίων και Αμερικανών πολιτών, ενώ στις αραβικές χώρες φτάνει στο 85%. Αυτό συμβαίνει για τους εξής λόγους :
Σύμφωνα με μελέτες, η βιταμίνη D που υπάρχει στις τροφές υποδιπλασιάζεται κατά μέσο όρο κάθε μία εικοσαετία. H βιταμίνη D στις τροφές που τρώγαμε το 2000 ήταν διπλάσια σε σχέση με σήμερα, το 1980 ήταν τετραπλάσια και το 1960 ήταν οκταπλάσια, καθώς το κρέας και τα γαλακτοκομικά που καταναλώνουμε από τα ζώα που μεγαλώνουν σε στάβλους, όπως και τα φρούτα και τα λαχανικά των θερμοκηπίων, είναι φτωχά σε βιταμίνη D.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D. Αυτό παρατηρήθηκε αρχικά σε μεγάλες σε μεγάλα αστικά κέντρα με ρύπανση, όπου φάνηκε πως ο πληθυσμός είχε χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D σε σχέση με κατοίκους της υπαίθρου. Αυτό συμβαίνει γιατί στη ρύπανση δεσμεύεται η ακτινοβολία UVB που είναι απαραίτητη για τη σύνθεση της βιταμίνης D στο δέρμα.
O μηχανισμός σύνθεσης βιταμίνης D3 φαίνεται να υπολειτουργεί όσο μεγαλώνουμε: στο δέρμα μας όλοι έχουμε μια προβιταμίνη που ονομάζεται 7-δεϋδροχοληστερόλη.. Όταν ερχόμαστε σε επαφή με την ακτινοβολία UVB, η προβιταμίνη αυτή μετατρέπεται σε βιταμίνη D3. Η συγκέντρωση της προβιταμίνης στο δέρμα μειώνεται με την ηλικία, κάτι που συνεπάγεται σε χαμηλότερα επίπεδα D3.
Οι μελέτες παρατήρησης σε μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες δείχνουν πως το υψηλό σωματικό λίπος συνδέεται με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D. Φαίνεται πως η βιταμίνη D δεσμεύεται στο σωματικό λίπος και δεν απορροφάται.
Μια νέα μελέτη έδειξε, ότι η πολύ καφεΐνη επηρεάζει την ικανότητα του σώματός σας να απορροφήσει την βιταμίνη D.
Και το κάτι ακόμα. Στον τυπικό αιματολογικό εργαστηριακό έλεγχο συνήθως εξετάζουν την προβιταμίνη D και όχι ενεργή μορφή της βιταμίνης D. Η προβιταμίνη D πρέπει να περάσει από το ήπαρ και μετά από τα νεφρά για να γίνει ενεργή. Οταν υπάρχουν προβλήματα με το ήπαρ ή τα νεφρά, η ενεργοποίηση της προβιταμίνης D επιβραδύνεται. Ακόμα κι αν οι εξετάσεις δείξουν ότι όλα είναι φυσιολογικά, αυτό δεν σημαίνει ότι το σώμα λαμβάνει μια ενεργή και την κατάλληλη μορφή της βιταμίνης D.
Η βιταμίνη D επηρεάζει τα εξής όργανα και τους ιστούς:
1. Ευθύνεται για λειτουργία εγκεφάλου. Η βιταμίνη D διατηρεί τους κιρκάδιους ρυθμούς, ελέγχει τον ύπνο και επηρεάζει τα μέρη του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για τη γνωστική λειτουργία.
2. Όταν δεν λαμβάνουμε αρκετή βιταμίνη D έχουμε επιπτώσεις στη διάθεσή και αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης.
3. Η σχέση μεταξύ της βιταμίνης D και της υγείας του ανοσοποιητικού συστήματος είναι ισχυρή, υπάρχει μια συσχέτιση μεταξύ αυξημένης ευαισθησίας σε λοίμωξη και ανεπάρκειας της βιταμίνης.
4. Τα άτομα με ακμή και λεύκη έχουν συνήθως ανεπάρκεια της βιταμίνης .
5. Η έλλειψή της μπορεί να οδηγήσει σε ιγμορίτιδα.
6. Με ανεπάρκεια βιταμίνης D, τα μαλλιά γίνονται ξηρά και εύθραυστα. Μπορεί να εμφανιστούν πρόωρα γκρίζα μαλλιά καθώς και η φαλάκρα λόγω στρες.
7. Εάν έχετε προδιάθεση σε καταρράκτη, τότε η βιταμίνη D μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξή του.
8. Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη στον υποθυρεοειδισμό και τον υπερθυρεοειδισμό.
9. Χρειάζεται για γερά δόντια.
10. Βοηθά στο άνοιγμα των πνευμόνων στο άσθμα. Με οποιαδήποτε φλεγμονώδη διαδικασία στους πνεύμονες, η βιταμίνη D πρέπει να είναι πρώτη στη λίστα των φαρμάκων.
11. Η έλλειψη της βιταμίνης αυξάνει τον κίνδυνο της απώλειας μυϊκής μάζας.
12. Είναι σημαντική για υγιή λειτουργία επινεφριδίων.
13. Βελτιώνει την λειτουργία του παγκρέατος και προλαμβάνει τον διαβήτη.
14. Μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
15. Βοηθάει στη μείωση της φλεγμονής του ήπατος.
16. Διατηρεί υγιή νεφρική λειτουργία.
17. Θεραπεύει τη φλεγμονή των εντέρων.
18. Η έλλειψη της βιταμίνης έχει συνδεθεί με τον καρκίνο του προστάτη και την επιθετικότητά του.
19. 40% μεταξύ των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας, εμφανίζουν ανεπαρκή ποσότητα βιταμίνης D και σχετική υπογονιμότητα.
20. Η βιταμίνη D βοηθά στην πρόληψη καθώς και στη βελτίωση καταστάσεων, όπως η αρθρίτιδα.
21. Διατηρεί φυσιολογικά τα επίπεδα του ασβεστίου και του φωσφόρου στο αίμα, που είναι ζωτικής σημασίας για να διατηρούνται τα οστά υγιή και ισχυρά.
22. Η δερματίτιδα και η ψωρίαση συνδέονται επίσης με ανεπάρκεια βιταμίνης D.
23. Βοηθά την αναιμία.
24. Παίζει ρόλο στην ομαλή ανάπτυξη των κυττάρων του σώματος, προλαμβάνοντας κακοήθειες όπως του παχέος εντέρου και του μαστού.
Στις αιματολογικές εξετάσεις, οι τιμές βιταμίνης < 30ng/mL δείχνουν ότι υπάρχει μια ήπια ανεπάρκειά της, ενώ οι τιμές < 5 ng/ml υποδεικνύουν σοβαρή ανεπάρκεια με διαταραχές στην επιμετάλλωση των οστών. Η θεραπεία και η πρόληψη της ανεπάρκειας βιταμίνης D3 περιλαμβάνει την αύξηση της πρόσληψής της από το στόμα, με στόχο να φτάσουν τα επίπεδα της βιταμίνης D στο αίμα πάνω από 30 ng/mL, προτιμότερα στα 60 – 80 ng/mL. Για να γίνει αυτό θα χρειαστούν φαρμακευτικά συμπληρώματα γιατί είναι δύσκολο να πάρετε αρκετή βιταμίνη D3 μόνο από τη διατροφή και την έκθεση στον ήλιο.
Η θεραπεία υποκατάστασης βιταμίνης D3 είναι πολύ ασφαλής και γενικά δεν υπάρχουν προβλήματα ή παρενέργειες στις συνήθεις συνιστώμενες δόσεις με το ανώτατο όριο 4,000 (IU/μέρα) στην περίπτωση της ανεπάρκειας. Η προσεκτική παρακολούθηση των επιπέδων της βιταμίνης στο αίμα για μια φορά στους 6 μήνες, βοηθά στην πρόληψη της εμφάνισης τυχόν προβλημάτων.
Έρευνες έχουν δείξει πάρα πολλά οφέλη της D3. Ένα από αυτά είναι πως βοηθάει στην απορρόφηση του ασβεστίου, το οποίο στην συνέχεια μπορεί να μείνει στις αρτηρίες και να δημιουργήσει αθηροσκλήρωση. Εδώ χρειάζεται η βιταμίνη K2 που παίρνει το ασβέστιο από τις αρτηρίες και το τοποθετεί εκεί που πρέπει, στα κόκαλα και στα κύτταρα. Αρκετές μελέτες υποδεικνύουν τη ιδανική συνεργική επίδραση της βιταμίνης Κ2 με την D3 και είναι ευνοϊκο να παίρνετε τις δυο βιταμίνες μαζί και σε επαρκείς ποσότητες για τη βέλτιστη υγεία 
Πηγές:
Σταμάτα να παίρνεις D3 χωρίς Κ2.
Βιταμίνη D και υπογονιμότητα
Η βιταμίνη D βελτιώνει την λειτουργία του παγκρέατος και ίσως προλαμβάνει τον διαβήτη
Γιατί είναι τόσο συχνή η έλλειψη της βιταμίνης D3;
Βιταμίνη D: Η βιταμίνη των οστών και όχι μόνο