«Δόθηκε από τον κ. Ηλία Πέτρου στην αίθουσα «Παρνασσός» την Κυριακή 15 Μαρτίου 1936 υπέρ του Ορφανοτροφείου Βουλιαγμένης».
******
Ποιος από όλους εδώ μέσα, κυρίες και κύριοι, έχει το θάρρος να σηκωθεί και να μας πει ότι είναι τελείως υγιής;
Ποιος μπορεί να μας υποδείξει μία οικογένεια που να μην έχει κανέναν άρρωστο; Ψάξτε στα σπίτια σας, στα συγγενικά και φιλικά, αναλογιστείτε τους δικούς σας, τους γνωστούς και φίλους σας, ψάξτε σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο με το φανάρι του Διογένη, όμως είναι εντελώς αδύνατο να βρείτε άνθρωπο με απόλυτη υγεία.
Η αρρώστια, κρυφή και φανερή, εκδηλωμένη και ανεκδήλωτη, βασανίζει φοβερά την πολιτισμένη ανθρωπότητα και την δεκατίζει. Σε καμία εποχή της Ιστορίας δεν έχει τυραννήσει και εξασθενήσει τον άνθρωπο η ασθένεια όπως στα χρόνια μας. Μόνο για να ονομαστούν και να ταξινομηθούν οι παντοειδείς και ποικίλες αρρώστιες χρειάζονται ολόκληροι ογκωδέστατοι τόμοι. Οι άρρωστοι κατά κοπάδια σέρνουν τα κουρασμένα βήματά τους από γιατρό σε γιατρό και από κλινική σε κλινική.
Αλλά τι να σου κάνει και ο γιατρός, όσο σοφός και αν είναι, όταν το σώμα του ανθρώπου είναι σακατεμένο από τον υπερσιτισμό, εκφυλισμένο από τις διάφορες καταχρήσεις, δηλητηριασμένο από τα τόσα ποτά και εξασθενημένο από τα ποικίλα διεγερτικά και ναρκωτικά; Έτσι, όταν η αρρώστια γίνει χρόνια, απελπισμένοι από τη θεραπεία του ενός επιστήμονα, χτυπούν την πόρτα του άλλου, για να δοκιμάσουν και εκεί την πίκρα της απογοήτευσης, μια που δεν μπορούν να βρουν ανακούφιση των σωματικών τους πόνων.
Ποια είναι η αιτία των τραγικών θυμάτων της φυματίωσης, της πνευμονίας, του τύφου, του καρκίνου και των λοιπών ασθενειών;
Ποιος φταίει για τις αμέτρητες στρατιές των ψυχοπαθών όλου του κόσμου;
Ποιος είναι υπεύθυνος για τον αδικαιολόγητο θάνατο των μικρών;
Για ποιον λόγο σε όλα τα κράτη εργάζονται πυρετωδώς για την ανέγερση μεγάλων θεραπευτικών ιδρυμάτων, στα οποία προσφεύγουν οι άρρωστοι όλων των ασθενειών, που ολοένα αυξάνονται;
Σε τι οφείλεται η σημερινή σωματική καχεκτικότητα του ανθρώπου και παράλληλα με αυτή και ο ηθικοπνευματικός του μαρασμός; Η κυριότερη αιτία αυτής της αθλιότητας δεν είναι η ανεπάρκεια φαρμάκων και λοιπών θεραπευτικών μέσων, αλλά η έλλειψη υγιεινών και κυρίως διαιτητικών γνώσεων.
Ο κόσμος πλανάται φοβερά στο ζήτημα της υγείας και της αρρώστιας. Η φαινομενική υγεία, δεν είναι πάντα υγεία. Όλοι σχεδόν οι παχείς και οι ροδαλοί, που φαίνονται υγιέστατοι, στην πραγματικότητα είναι ασθενείς. Δεν αισθάνονται τον εαυτό τους καλά. Πάσχουν. Η νευρασθένεια, η πολυαιμία, η υψηλή πίεση και άλλες καταφανείς ή ύπουλες ενοχλήσεις, είναι συνηθέστατες στους ανθρώπους με τη ζηλευτή εξωτερική όψη.
Είναι αδύνατον, κυρίες και κύριοι, να συλλάβετε τη σωματική και πνευματική κατάσταση του τελείως υγιούς ανθρώπου. Ο υγιής άνθρωπος, ο πραγματικά υγιής, όχι μόνο δεν ξέρει τι θα πει σωματικός πόνος, όχι μόνο εργάζεται χωρίς να αισθανθεί ποτέ κούραση, όχι μόνο η μηχανή του οργανισμού του δουλεύει χωρίς καμία ανωμαλία και ενόχληση, αλλά και συγχρόνως αισθάνεται τον εαυτό του να ανεβαίνει σε μια διαφορετική και πρωτογνώριστη ψυχική και πνευματική σφαίρα.
Το υγιές σώμα έχει υγιείς και λεπτές αισθήσεις, υγιή και σταθερά νεύρα. Επομένως ο υγιής άνθρωπος αισθάνεται πολύ διαφορετικά τον κόσμο που τον περιβάλλει, έχει δυνατές εμπνεύσεις και διαυγείς σκέψεις, διαπνέεται από ευγενή αισθήματα, κυριαρχεί στον εαυτό του, δεν υποκύπτει σε χαμερπείς διαλογισμούς, τα πάθη είναι άγνωστα σε αυτόν, η ενεργητικότητά του είναι θαυμάσια. Ο πραγματικά υγιής άνθρωπος αισθάνεται τη θεία δόνηση της Μεγάλης Ζωής να πάλει μέσα του και έχει συναίσθηση και συνείδηση της Μεγάλης Πνοής. Μόνο ο 100% υγιής άνθρωπος νιώθει το μεγαλειώδες ύψος και την ωραιότητα της Ζωής.
Όλα αυτά εκδηλώνονται γιατί το σώμα του είναι απαλλαγμένο από πάχη, τοξίνες και ανόργανα άλατα. Οι μυς του είναι καλά αναπτυγμένοι, η σωματική διάπλαση συμμετρική, η σωματική και πνευματική αντοχή μεγάλη, όλα τα κύτταρα ελαστικά και ζωτικότατα, εφόσον η κατάσταση του οργανισμού ανταποκρίνεται κυρίως στην αλκαλικότητα του αίματος, πράγμα πάλι που εξαρτάται περισσότερο από το είδος και την ποιότητα της τροφής και τον τρόπο του τρώγειν.
Γιατί ο άνθρωπος να μην απολαμβάνει το θείο και ασύγκριτο δώρο της υγείας; Γιατί να υποφέρουμε από τις διάφορες φάσεις της αρρώστιας, από την ελονοσία ως τους ρευματισμούς και από τον πονοκέφαλο και τις λοιπές μικροαδιαθεσίες ως τη φθίση;
Ας αναφέρουμε τα διάφορα αίτια με τον σκοπό να εξετάσουμε ευρύτερα το σπουδαιότερο, αυτό ακριβώς που αποτελεί το αποψινό θέμα μας. Δηλαδή το πώς πρέπει να τρέφεται κανείς.
Το μεγαλύτερο σφάλμα του ανθρώπου είναι η απομάκρυνσή του από τη φύση. Ο άνθρωπος που κολακεύεται να αυτοαποκαλείται λογικό ον, έκανε την ασυγχώρητη ανοησία να απαρνηθεί τη φύση, την οποία πολλές φορές θεωρεί άγρια, βάρβαρη, αυθαίρετη και ατελή με την πρόθεση να καταστρατηγήσει τους νόμους της και να τη διορθώσει, επεμβαίνοντας με το λογικό του.
Με αυτά δεν θέλω να πω ότι πρέπει να μουντζώσουμε τον πολιτισμό και την κοινωνία και να τραπούμε στα βουνά και τις ζούγκλες και εκεί να ζήσουμε ως πρωτόγονοι. Θέλω να θίξω μερικά ζητήματα που μπορούν να διορθωθούν θαυμάσια στο περιβάλλον μας αυτό, χωρίς να χαρακτηριστούμε ως άγριοι.
Η δηλητηριασμένη ατμόσφαιρα των μεγαλουπόλεων, το ακατάλληλο ντύσιμο, η παράλειψη της καθαριότητας, οι ανθυγιεινές συνθήκες δουλειάς, οι ανεπαρκείς ώρες ανάπαυσης και ύπνου, τα τόσα αφύσικα πράγματα που μας επιβάλλει ο σημερινός πολιτισμός, η κοσμικότητα και η αμάθειά μας, η σεξουαλική κατάχρηση, τα ναρκωτικά, το τσιγάρο, οι στενοχώριες, η ζήλεια και οι λοιπές ηθικές αδυναμίες του ανθρώπου, συντελούν πολύ στην εξασθένηση του σώματος και το προδιαθέτουν για κάθε αρρώστια. Εκείνο όμως που υπερέχει πάντων, εκείνο που αποτελεί τη βάση της υγείας ή της αρρώστιας, είναι η διατροφή.
Η συνήθης διατροφή μας, κυρίες και κύριοι, είναι κυριολεκτικά εγκληματική. Οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα αυτοκτονούν ασυνείδητα αλλά ασφαλώς. Όλοι οι νεκροί που ξεφουρνίζονται από όλα τα θεραπευτικά ιδρύματα του κόσμου, είναι θύματα. Η συνηθισμένη δίαιτα μάς σκοτώνει. Ο υπερσιτισμός είναι ένα νόμιμο δολοφόνο σύστημα. Δεν τρώμε για να ζήσουμε αλλά για να αυτοκτονήσουμε. Εκείνος που είπε ότι σκάβουμε τον τάφο μας με τα δόντια μας, είπε μια μεγάλη αλήθεια.
Η υγεία, που ποτέ δεν αγοράζεται παρά μόνο αποκτάται, δεν έχει αντιστάθμισμα. Επομένως μπορεί να φανταστεί κανείς τη βαρύτητα της μεγάλης πλάνης, που επικρατεί τόσο στον επιστημονικό κόσμο όσο και στη μεγάλη μάζα του λαού σχετικά με τη διατροφή. Οι Έλληνες, όπως και οι περισσότεροι των πολιτισμένων λαών, δεν ξέρουν τι θα πει υγιεινή διατροφή. Ακολουθούν μια τακτική δίαιτας που κληρονόμησαν από τους προγόνους τους και που ενθαρρύνει και επικροτεί και η καθιερωμένη επιστήμη, βασισμένη και αυτή σε σφαλερές αντιλήψεις.
Ο κόσμος δεν ξέρει τι, πόσο, πότε και πώς να τρώει. Από τι τροφές πρέπει να αποτελείται η δίαιτα του ανθρώπου; Πάντα ο περισσότερος κόσμος νόμιζε και νομίζει ότι βάση της διατροφής του πρέπει να είναι οι ζωικές τροφές. Έτσι βλέπουμε τη μεγάλη εκτίμηση του κρέατος, των ψαριών, του βουτύρου και των λοιπών ζωικών προϊόντων. Όμως αυτό αποτελεί μεγάλο λάθος.
Η φυσιολογία απέδειξε ότι ο άνθρωπος είναι φρουτοφάγος και γενικότερα φυτοφάγος. Η φυσική τροφή του, κυρίες και κύριοι, είναι οι καρποί και τα ωμά λαχανικά. Η διάπλασή μας είναι τέτοια ώστε να εξυπηρετείται η αναρρίχησή μας στα δέντρα. Οι σάρκες προορίζονται για τα σαρκοφάγα ζώα που έχουν νύχια, δύναμη και δόντια για τη σύλληψη και κατασπάραξη άλλων ζώων, ανάλογα πεπτικά υγρά για την πέψη του κρέατος και τη δυνατότητα της εξουδετέρωσης και απόρριψης των παραγώγων του κρέατος.
Όταν ο άνθρωπος πρωτοφάνηκε στη γη, η Φύση είχε φροντίσει για την ικανοποίηση όλων των αναγκών του. Το περιβάλλον του – πέστε το Παράδεισο – ήταν έτοιμο να θρέψει και να συντηρήσει τον άνθρωπο. Τα φρούτα και τα άβραστα λαχανικά είναι η ιδεώδης τροφή του ανθρώπινου γένους. Οι τροφές αυτές είναι πλούσιες σε οργανικά στοιχεία και σε ζωντανά συστατικά, όπως είναι οι βιταμίνες, των οποίων η έλλειψη έχει ολέθρια επακόλουθα στην υγεία μας.
Η φωτιά σκοτώνει την τροφή. Εξαφανίζει πολλά στοιχεία, άλλα μεταβάλλει από οργανικά σε ανόργανα και τα περισσότερα τα αλλοιώνει. Στον καταστρεπτικό δε ρόλο της φωτιάς έρχεται συνεπίκουρος και συνένοχος η Μαύρη Τέχνη που λέγεται Μαγειρική, μια τέχνη που επί τόσους αιώνες, αφότου ο Προμηθέας έκλεψε τη φωτιά από τους Αθάνατους, για να τη δωρίσει στους θνητούς, έχει επιφέρει αφάνταστο κακό στην υγεία του ανθρώπου.
Είναι φριχτό το να αναλογιστεί κανείς τη λίγο-λίγο, αλλά σταθερή, δολοφονία, που μας κάνει καθημερινώς και με κάθε ψημένη τροφή που βάζουμε στο στόμα, η Μαγειρική. Γιατί, ενώ ο οργανισμός μας είναι προορισμένος από ανατομικής και φυσιολογικής απόψεως να χρησιμοποιεί ωμή φυτική τροφή, δηλαδή ώριμους καρπούς και άβραστα χορταρικά, με τη φωτιά, τις σάλτσες, το αλάτι, το πιπέρι και τα λοιπά καρυκεύματα και τρόπους που μεταχειρίζεται η Μαγειρική, ο άνθρωπος κατορθώνει να τρώει σάρκες και άλλες ουσίες, που όχι μόνο του δηλητηριάζουν και κουράζουν το πεπτικό του σύστημα, αλλά και ούτε θα μπορούσε να τις πλησιάσει καν απαρασκεύαστες. Ή μήπως κανείς από σας έχει τη γνώμη ότι αν έλειπε το αλάτι, η φωτιά και τα λοιπά εφόδια της Μαγειρικής, θα μπορούσε να φάει τη σαρδέλα, τον μπακαλιάρο, τα διάφορα παστά, κάποια κονσέρβα ή έστω και ένα φρέσκο μπαρμπουνάκι του Φαλήρου.
Αν έλλειπε η Μαύρη Τέχνη και τα σατανικά της και αμαρτωλά μέσα, που ερεθίζουν την όρεξή μας και που μας κάνουν να καλλιεργούμε τη λαιμαργία μας, και ο πιο μερακλής καλοφαγάς κρεοφάγος θα αηδίαζε όταν θα έβλεπε στο πιάτο του κρέας, ψάρι ή όποια άλλη σάρκα, που δεν είναι παρά πτώμα. Και σαν πτώμα δεν μπορεί παρά να έχει υποστεί μια μικρή ή μεγάλη αποσύνθεση, όσα προληπτικά μέσα και αν πάρουμε, απόρροια της οποίας είναι η πτωμαΐνη και άλλα δηλητήρια, που έχουν καταστρεπτική επίδραση στο σώμα μας.
Στον άνθρωπο έχει ριζωθεί η κούφια πίστη ότι χωρίς ζωική τροφή δεν μπορεί να ζει και να αναπτύσσει σωματική και πνευματική ενέργεια. Δεν πιστεύει κανείς εύκολα ότι τα σκέτα και αγνά προϊόντα του περιβολιού μπορούν να προμηθεύουν τον οργανισμό μας με όλα τα απαιτούμενα στοιχεία. Και όμως το λεύκωμα των φυτικών τροφών και μάλιστα των ξηρών καρπών (καρύδια, αμύγδαλα, κτλ.) είναι το μόνο λεύκωμα που προορίζεται για τον οργανισμό μας. Σήμερα η επιστήμη λέει ότι το ζωικό λεύκωμα είναι στοιχείο νοσογόνο.
Όσον αφορά τα ζυμαρικά, τις διάφορες κονσέρβες και γενικώς τις τροφές που μας σερβίρει η μεγάλη βιομηχανία, είναι τροφές που δεν πρέπει να τρώγονται ποτέ. Τα τρόφιμα αυτά ωφελούν μόνο τους μεγαλοβιομηχάνους και δηλητηριάζουν τον πολύ κόσμο.
Όλες οι συντηρήσιμες τροφές του κουτιού είναι βαλσαμωμένες με αλάτι και άλλα αντισηπτικά. Το αλάτι είναι ο υπ’ αριθμόν 1 εχθρός της ανθρώπινης υγείας. Όπου περνάει και αγγίζει μέσα στους ιστούς και τα κύτταρα το στοιχείο αυτό, δεν κάνει τίποτε άλλο παρά ερεθίζει, διεγείρει, σκληρύνει, εκφυλίζει και καταστρέφει. Όπως μπαίνει μέσα στο σώμα έτσι και βγαίνει, εντελώς αναλλοίωτο. Κανένα πεπτικό υγρό ή άλλη ουσία δεν το χωνεύει ή το μεταβάλλει, εφόσον είναι ανόργανο στοιχείο, ουσία του ορυκτού βασιλείου. Οι περισσότερες νευρικές παθήσεις, ο ρευματισμός, τα αρθριτικά και οι διάφοροι όγκοι, οφείλονται κυρίως στο αλάτι, σε αυτό το αλατάκι που στολίζει το τραπέζι, σας, κυρίες και κύριοι, και που φαίνεται τόσο αθώο. Έχουμε ανάγκη από άλατα αλλά από οργανικά και όχι ανόργανα.
Τα συμπυκνωμένα γάλατα, οι μαρμελάδες και κάθε τροφή που περιέχει ζάχαρη του εμπορίου, βλάπτουν αφάνταστα τον άνθρωπο και μάλιστα τα τρυφερά κορμιά των παιδιών.
Τα κουλουράκια, οι σοκολάτες και τα λοιπά προϊόντα της ζαχαροπλαστικής γενικότερα πρέπει να αντικατασταθούν με φρούτα. Οι καρποί όχι μόνο δεν έχουν επιβλαβή ανόργανα στοιχεία, όπως είναι το κοινό αλάτι και η ζάχαρη του εμπορίου, αλλά δεν κουράζουν τον πεπτικό σωλήνα και όλον τον οργανισμό γενικότερα, και ούτε παράγουν φλεγμονή, που είναι η δευτερεύουσα αιτία όλων των ασθενειών, ύστερα από την πρωταρχική αιτία που την αποτελεί το σύνολο των ανθυγιεινών συνθηκών μας. Όλες οι άβραστες τροφές χωνεύουν στο μισό και λιγότερο ακόμη χρονικό διάστημα από εκείνο που απαιτεί η χώνευση των μαγειρεμένων τροφών. Σκεφτείτε λοιπόν τι οικονομία χρόνου και ζωτικότητας έχουμε με τη λιτή διατροφή. Και κάτι ακόμη, το πολύ σπουδαίο:
Οι φυτικές τροφές, και μάλιστα οι ωμές εξασφαλίζουν τις κανονικές, φυσιολογικές κενώσεις. Η δυσκοιλιότητα, μια αρρώστια που κατάντησε τύραννος στην ανθρωπότητα και πιο πολύ στον γυναικόκοσμο, μια αρρώστια που συνυπάρχει σε κάθε χρόνια ασθένεια – γιατί με το να παραμένει αχώνευτη η τροφή στο πεπτικό σύστημα, όπου ζυμώνεται, γίνεται εστία διαφόρων δηλητηρίων, που εισέρχονται στο αίμα και έτσι δηλητηριάζουν το σώμα – ναι, η πληγή αυτή που λέγεται δυσκοιλιότητα και που είναι μια από τις θεμελιώδεις προϋποθέσεις των ασθενειών, είναι συνέπεια της διατροφής που βασίζεται στις ζωικές και φαμπρικαρισμένες τροφές.
Όλα αυτά πολύ φυσικό να σας φαίνονται ριζοσπαστικά, αν όχι και παράλογα, κυρίες και κύριοι, όμως η πραγματικότητα αυτή είναι. Και για να αληθεύσουν τα λόγια μου κάνετε, έστω και για λίγες μέρες αυτά που λέμε. Όσοι από εσάς ενδιαφέρονται πραγματικά για την υγεία και ακολουθήσουν τα λόγια μου, είμαι βέβαιος πως θα γίνουν σύντομα ένθερμοι οπαδοί της διατροφής που συνιστά η Φυσιοθεραπεία. Σε αυτό με πείθουν οι αμέτρητες περιπτώσεις των ασθενών μου και των αναγνωστών των άρθρων μου και των βιβλίων μου, που έχουν πειστεί για την αποτελεσματικότητα της φυσικής διατροφής.
Διαπίστωσα ότι ο Έλληνας δεν αδιαφορεί για την υγεία του. Ενδιαφέρεται και πολύ μάλιστα. Με τη διαφορά ότι πρέπει να διαφωτίζεται. Και δυστυχώς καμία σχεδόν εκλαΐκευση των διαιτητικών γνώσεων δεν γίνεται στον τόπο μας. Αν εξαιρέσουμε την αξιέπαινη προσπάθεια της κας Κατσίγρα και του κ. Τσάγαλου, επιστημόνων με ευρεία μόρφωση και υγιείς αντιλήψεις και κατευθύνσεις ως προς τις διαιτητικές ιδέες ειδικότερα, δεν υπάρχει κανένα εκλαϊκευμένο βιβλίο της προκοπής, που να μιλάει για το στοιχειωδέστερο των ζητημάτων: την ορθή διατροφή.
Η έκδοση της «Φυσικής Υγιεινής» και των άλλων βιβλίων μου, καθώς επίσης των σοφών βιβλίων «Φυσική Ζωή» και «Αντί Βορονώφ» του Αμερικανού Πήτερ Λέβις, βιβλίων που τα συνιστώ θερμότατα σε όλους σας, αποδεικνύουν ότι ο κόσμος ενδιαφέρεται και διψά για τέτοιες αναγκαίες αλήθειες και ότι το κράτος και οι διάφορες επιστημονικές και μορφωτικές οργανώσεις έχουν καθήκον να κάνουν προσιτά τα διδάγματα που ανάγονται στη δίαιτα και τη δημόσια υγεία γενικότερα.
Πότε πρέπει να τρώει κανείς;
Κατά κανόνα οι περισσότεροι άνθρωποι τρώνε μηχανικά την καθιερωμένη ώρα του γεύματος. Σωστά ρομπότ. Πρωί, μεσημέρι, βράδυ κάθονται στο τραπέζι και μασούν την τροφή τους, απαράλλακτα σαν να είναι νεκρές μηχανές που δεν μπορούν να εργαστούν αν δεν προμηθευτούν κάρβουνο ή πετρέλαιο. Άλλο σπουδαίο σφάλμα αυτό, χωρίς να αναφέρω αυτούς που τρώνε 4 και 5 φορές ακόμη την ημέρα, όχι επειδή πεινούν αλλά από συνήθεια. Έχουμε όμως και αυτούς που τρώνε μια μόνο φορά την ημέρα, αλλά το γεύμα τους διαρκεί από το πρωί ως το βράδυ!
Ο άνθρωπος κανονικά δεν πρέπει να τρώει με το ρολόι. Πρέπει να τρώτε μόνο όταν πεινάτε. Η πείνα είναι το φυσιολογικό και αλάνθαστο κουδούνι του γεύματος. Ένα αυτόματο ξυπνητήρι, που δεν θέλει κούρδισμα και που σημαίνει μόνο όταν πραγματικά το σώμα έχει ανάγκη από τροφή. Αν δεν ευκαιρείτε να τρώτε όταν πεινάτε, περιμένετε να φάτε με την πρώτη ευκαιρία σας. Μην τρώτε ποτέ χωρίς πείνα με την πρόφαση ότι αργότερα δεν θα έχετε καιρό. Καλύτερα να περιμένετε για να φάτε με μεγαλύτερη πείνα. Σας κάνει καλό αυτό.
Όταν πεινά κανείς, το στόμα του δεν είναι πικρό, τα πεπτικά υγρά και το σύστημα της πέψης γενικώς είναι έτοιμα να δεχτούν και να χωνέψουν την τροφή. Διαφορετικά η τροφή μένει αχώνευτη στο στομάχι και στα έντερα, σαπίζει και παράγονται αέρια και άλλες δηλητηριώδεις ουσίες, που προξενούν τις ξινίλες, τα ρεψίματα, τα αέρια και τις εντερικές διαταραχές.
Είναι πολύ άσχημο, σωστό έγκλημα, το να βιάζει κανείς τον εαυτό του και τους άλλους (πράγμα που κάνουν προπαντός οι γονείς στα παιδιά) να τρώνε δια της βίας. Όταν λείπει η όρεξη θα πει ότι η προηγουμένως ληφθείσα τροφή δεν έχει χωνευτεί ακόμη ή ότι το πεπτικό σύστημα είναι κουρασμένο και έχει ανάγκη ανάπαυσης. Μη φοβάστε. Δεν θα λιμοκτονήσετε αν κοιμηθείτε ένα βράδυ νηστικοί. Απεναντίας έχετε να ωφεληθείτε πολύ. Έτσι θα ξεκουραστεί και το πεπτικό σύστημα και συγχρόνως θα δοθεί καιρός να επουλωθούν οι τυχόν εσωτερικές ή εξωτερικές πληγές γρηγορότερα. Η νηστεία είναι το σπουδαιότερο θεραπευτικό μέσο.
Αν νηστεύετε μια μέρα την εβδομάδα θα επωφεληθείτε πάρα πολύ. Είναι πολλοί που εφαρμόζουν το σύστημα αυτό, που δίνει ευκαιρία στα πεπτικά όργανα να ξεκουραστούν και να αυτοκαθαριστούν. Όπως κάθε Σάββατο το σπίτι έχει ανάγκη από γενική καθαριότητα, έτσι και το σώμα έχει ανάγκη καθαρμού. Παρόλα αυτά, το ξέρω πως κανείς σας σχεδόν δεν μένει ούτε μισή μέρα χωρίς να μασήσει κάτι.
Όταν το αίμα απαλλάσσεται από τον φόρτο της χώνευσης, αναλαμβάνει υπό την ενστικτώδη και αυτόματη ενέργεια των φυσικών θεραπευτικών δυνάμεων, που είναι σύμφυτες στο σώμα, τον αυτοκαθαρισμό, την αποτοξίνωση. Τρώτε μόνο με πείνα και μη γίνεστε θύματα των αφύσικων ορέξεών σας. Όταν τρώει κανείς με φυσική, φυσιολογική πείνα αισθάνεται όλη τη γεύση και την ασύγκριτη νοστιμάδα της τροφής. Τα πιο απλά, σκέτα, φυσικά τρόφιμα δίνουν ασύγκριτη απόλαυση στη γεύση.
Τα διάφορα ορεκτικά όχι μόνο βλάπτουν γιατί σας αναγκάζουν να κάνετε επίπλαστη όρεξη, αλλά και αυτά τα ίδια είναι τροφές ανθυγιεινότατες. Το τουρσί, οι ρέγγες, το ξίδι, κτλ. που έχουν πέραση τώρα τη Σαρακοστή, είναι πράγματα που πρέπει να λείψουν για πάντα από το τραπέζι. Αυτά είναι δηλητήρια και για τα δηλητήρια δεν πρέπει, νομίζω, να ισχύει το περίφημο εκείνο «Παν μέτρον άριστον». Επομένως μην τρώτε ούτε λίγο από το επιβλαβές και ανθυγιεινό. Γιατί το πολύ βλάπτει πολύ, το λίγο βλάπτει λίγο και το καθόλου, καθόλου. Ο έχων ώτα ακουέτω.
Και τώρα ας μιλήσομε και για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να τρώει ο άνθρωπος.
Μην κάθεστε ποτέ στο τραπέζι όταν είστε κουρασμένοι, αδιάθετοι ή στενοχωρημένοι. Στο τραπέζι δεν πρέπει να υπάρχει θέση για τον εκνευρισμένο ή τον όπως αλλιώς ηθικοψυχικά διαταραγμένο άνθρωπο. Η τροφή απαιτεί όχι μόνο σωματική ομαλότητα αλλά και κατευνασμό των παθών και των νεύρων. Άλλωστε όλοι σας θα έχετε παρατηρήσει ότι όταν πάσχετε ηθικώς, λείπει παντελώς η όρεξη. Και στην περίπτωση αυτή αν κανείς βιάσει τον εαυτό του και φάει, κάνει πολύ άσχημα γιατί η τροφή δεν θα χωνευτεί και θα επακολουθήσουν δυσάρεστες συνέπειες.
Μασάτε καλά, επίμονα. Το μάσημα κανείς δεν το προσέχει. Και όμως είναι ένας μεγάλος συντελεστής στην υγεία. Μη λησμονείτε ότι τα δόντια μας βρίσκονται στο στόμα και όχι στο στομάχι. Για να αποφύγετε την πολυφαγία, φάτε πρώτα το φρούτο σας, ύστερα τη σαλάτα και τελευταία τη βρασμένη τροφή. Έτσι από το μαγειρεμένο φαγητό, που έρχεται σε δεύτερη μοίρα από άποψης θρεπτικότητας σε σχέση με τα φρούτα και τα ωμά λαχανικά, θα φάτε πιο λίγο.
Μη θεωρήσετε αμάρτημα το μην να τρώτε μπόλικα ζυμαρικά και άλλες τεχνητές τροφές, που λόγω της φύσης τους ή λόγω των διαφόρων αλλοιώσεων και μεταβολών που υφίστανται με τη βιομηχανοποίηση, είναι ανθυγιεινότατες. Μην κυνηγάτε το τεχνητό, το φαμπρικαρισμένο. Η απλοποίηση του τρόπου ζωής, που απαιτεί λιγότερες φροντίδες και έξοδα, είναι εκείνο που θα μας χαρίσει την υγεία. Τα λεγόμενά μας δεν είναι φιλολογία. Είναι κάτι το θετικό με αποτελέσματα ικανοποιητικότατα. Εκατομμύρια ολόκληρα ανθρώπων ζουν με το σύστημα της Φυσικής Υγιεινής.
Σε άλλα κράτη τα σπορ, το ύπαιθρο, και κυρίως η λιτή δίαιτα γίνονται καινούργιες θρησκείες.
Εκατομμύρια ανθρώπων περνούν το πρωί μόνο με ένα φρούτο. Αντί άλλου προγεύματος, τα παιδιά φεύγουν στο σχολείο με μια χούφτα αμύγδαλα, σταφίδες ή κάποιον άλλον καρπό. Τα γεύματά τους είναι λιτότατα και αποτελούνται συνηθέστατα από ελαφρές χορτόσουπες, ωμές σαλάτες και κυρίως φρούτο. Το δείπνο τους γίνεται στις 5-6 το απόγευμα. Δειπνούν και μετά πηγαίνουν στο βραδινό θέατρο (γιατί οι απογευματινές παραστάσεις αλλού αρχίζουν στις τρεις και οι εσπερινές στις οκτώ).
Μη λαιμαργείτε και προπαντός απαλλαγείτε από την ιδέα του υπερσιτισμού, «Το πολύ κάνει φαρδύ» πολλές φορές, όπως λέει η παροιμία, όμως μη νομίσετε ότι το πάχος είναι υγεία.
Τρώτε λιγότερο. Όσο λιγότερο τόσο το καλύτερο. Ο σημερινός άνθρωπος τρώει 10 φορές περισσότερο από τον προϊστορικό. Δεν έχει σχέση πόσο τρώμε. Το ζήτημα έγκειται στο πόσο χωνεύουμε και αφομοιώνουμε. Όταν παρατρώμε επιφορτώνουμε με περίσσιο κόπο, σωστή αγγαρεία, το σώμα. Η πολυφαγία είναι η χειρότερη έξη. Η πολλή τροφή σκοτώνει. Όλοι σας θα ξέρετε γέρους μπεκρήδες. Σπανιότατα όμως θα συναντήσετε ηλικιωμένο φαγά. Κατά κανόνα σηκώνεστε από το τραπέζι προτού αισθανθείτε τον κόρο και την τέλεια ικανοποίηση της πείνας σας. Ένας σοφός επιστήμονας είπε ότι, όποιος θέλει να ζήσει πολλά χρόνια, πρέπει να αισθάνεται διαρκώς μία ελαφρά πείνα. Δηλαδή ποτέ να μην καλοχορταίνει.
Οι πολυφαγάδες συνήθως παθαίνουν από ατροφία. Γιατί το κουρασμένο από την πολυφαγία τους πεπτικό σύστημα δεν βρίσκει ευκαιρία να ξεκουραστεί και να αναλάβει για να εκτελέσει κανονικά τη λειτουργία του. Και όταν ελαττώνετε η χώνευση και η αφομοίωση, δεν μπορεί παρά να επέλθει ατροφία. Επομένως όσο στουμπώνουμε τον πεπτικό σωλήνα με τροφή τόσο χειροτερεύει το κακό.
Άλλη συνέπεια της πολυφαγίας, του καθιστού βίου και των ποτών, είναι η παχυσαρκία, μία αρρώστια αρκετά διαδεδομένη στη χώρα μας. Η πολυσαρκία υποθάλπει πολλές αρρώστιες και κατά κανόνα συνοδεύεται από τη δυσκοιλιότητα.
Πολλοί λένε ότι η παχυσαρκία ≪είναι στο σπίτι τους≫, εννοώντας ότι είναι κληρονομική. Περισσότερο όμως είναι του τραπεζιού και όχι του σπιτιού, γιατί επιτέλους και το τραπέζι, δηλαδή η ιδέα της πολυφαγίας και της ≪καλοφαγίας≫, είναι στο ίδιο τους το σπίτι.
Μην τρώτε πολλά είδη φαγητών στο ίδιο γεύμα. Όσα λιγότερα είδη τόσο το καλύτερο. Ο ιδεώδης συνδυασμός κάθε είδους είναι το να τρώγεται μόνο του. Η μονοφαγία είναι το σύστημα που εξασφαλίζει τέλεια χώνευση, χωρίς να κουράζει τον οργανισμό.
Και όταν τρώμε περισσότερα από ένα είδος πάντα τα είδη να μην απέχουν πολύ ως προς τη συγγένειά τους και να συνδυάζονται αναλόγως των χημικών τους αναλογιών.
Δεν κάνουν τόσο κακό οι διάφορες ανθυγιεινές τροφές, όσο κάνουν οι κακοί συνδυασμοί των τροφών. Δεν πρέπει ποτέ στο ίδιο γεύμα να τρώτε αυγά, γάλα, χόρτα και φρούτα. Η κρέας, μακαρόνια και πάστα ή ρυζόγαλο. Ή ξινά με γλυκά φρούτα. Ή γάλα με πορτοκάλια. Οι τροφές που αργούν να χωνευτούν δεν πρέπει να τρώγονται με τροφές που χωνεύονται γρήγορα. Τα βράδια προτιμούνται οι τροφές που χωνεύονται σε λιγότερο από 3 ώρες. Τρώτε το μεσημέρι τις λευκωματούχες τροφές, που αργούν και ως 6 ώρες να χωνευτούν. Κρέας, ψάρι, αυγά, καρύδια, αμύγδαλα και λοιπούς ξηρούς καρπούς να μην τρώτε ποτέ τα βράδια.
Πολλοί δικαιολογούν την αδιαφορία τους για τη διατροφή, λέγοντας ότι δεν εννοούν να στερούνται την απόλαυση του λάρυγγα για την εξασφάλιση μερικών ακόμη ετών ζωής, αν παραδεχτούν, ότι η κακή διατροφή τούς φέρει τροχάδην στον τάφο.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Το σπουδαίο είναι ότι τα λίγα ή πολλά χρόνια που ζει εκείνος που διαιτάται άσχημα, τα περνά με βάσανα και μιζέριες. Ενώ απεναντίας, εκείνος που τρέφεται φυσικά, που ξέρει τι τρώει, πότε να τρώει, πώς και πόσο, εξασφαλίζει την αλκαλικότητα του αίματος, προλαμβάνει την τοξίνωση του σώματος και έτσι εδραιώνει τη λεγόμενη ανοσία, το απόρθητο αυτό φρούριο της υγείας σε κάθε προσβολή.
Η μακροζωία, το όνειρο κάθε ανθρώπου, είναι αποτέλεσμα της διαρκούς υγείας, της ανοσίας.
Η ανοσία είναι απόρροια ορισμένων φυσικών υγιεινών συνθηκών και κυρίως της υγιεινής διατροφής. Η ορθή διατροφή οδηγεί στη μακροβιότητα. Οι λαοί που έδρασαν και διέλαμψαν στην Ιστορία, τρέφονταν λιτότατα και με φυσικές τροφές. Οι αρχαίοι πρόγονοί μας και οι Ρωμαίοι, κατά τις εποχές που άκμασαν και δοξάσθηκαν, δεν ήταν δούλοι της αδηφαγίας. Ξέρουμε δε ότι, αφού πέσανε στην πολυφαγία και την ακολασία οι Ρωμαίοι παρήκμασαν και έπαθαν την πανωλεθρία που έπαθαν. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο περσικός στρατός έτρωγε μόνο το μεσημέρι κάθε εικοσιτετράωρο. Οι Ισραηλίτες, από τον Μωυσή ως τον Χριστό, έτρωγαν επίσης λιτά και συνήθως ένα γεύμα την ημέρα. Σπάνια προγευματίζανε με κανένα φρούτο. Τα διαυγέστατα πνεύματα, από τους θρησκευτικούς ως τους εθνικούς αρχηγούς και τους διάφορους φιλοσόφους, ήταν άνθρωποι φρουτοφάγοι και ένθερμοι ζηλωτές της κατά φύση ζωής.
Μόνο η επιστροφή μας στις φυσικές συνθήκες ζωής και κυρίως στη φυσική διατροφή, είναι εκείνο που εξυγιαίνει τα άτομα και συνεπώς και την ανθρωπότητα όλη. Μόνο υγιείς γονείς μπορούν να κάνουν υγιή παιδιά. Τα μοντέρνα ανδρόγυνα που διασκεδάζουν και ξενυχτούν, που πίνουν οινοπνεύματα, καπνίζουν, τρέφονται με σάρκες ζώων και κάνουν παντοειδείς άλλες καταχρήσεις, δεν μπορούν ποτέ να κάνουν υγιή παιδιά. Τα παιδιά των γονέων αυτών είναι σάπια, γιατί προέρχονται από ακάθαρτο αίμα και εκφυλισμένα κύτταρα. Αυτά τα ανεύθυνα πλάσματα πρέπει να λυπάται κανείς και όχι τους έκφυλους γονείς τους.
Η εφαρμογή της νέας υγιεινής στα παιδιά είναι ευκολότατη. Τα μικρά ενστικτωδώς λαχταρούν για τα φρούτα και απεχθάνονται τα κρέατα. Το παιδί μόνο όταν πεινάει ζητάει κάτι να φάει, η αμαθής όμως μητέρα το αναγκάζει, το τιμωρεί πολλές φορές, να φάει με το στανιό.
Πολλοί γονείς τρέφουν τα παιδιά τους απαράλλακτα με τις ίδιες τροφές που τρέφονται και οι ίδιοι. Και συνηθέστατα οι τροφές αυτές είναι πλούσιες σε νοσογόνο ύλη και πάμφτωχες σε οργανικά άλατα, αλκάλια και βιταμίνες. Τα λίγα φρούτα και ωμά λαχανικά, που τρώνε ως εκ περισσού, είναι εκείνα που τους προφυλάσσουν από την αυτοδηλητηρίαση. Τα οργανικά και αλκαλικά τους συστατικά εξουδετερώνουν κάπως τις πολλές τοξίνες των άλλων τροφών. Αν επιχειρήσει κανείς να τραφεί αποκλειστικά με βρασμένες τροφές επί ένα χρόνο, ασφαλώς θα πάθει από ατροφία. Ατροφία όχι από ασιτία, αλλά από έλλειψη οργανικών αλάτων.
Προτού να τελειώσω την ομιλία μου αυτή και τεθώ στη διάθεσή σας να απαντήσω σε ό,τι τυχόν απορίες έχει κανείς σας σχετικά με το αποψινό θέμα, ας σας τονίσω ότι η φυσική δίαιτα αποδεδειγμένα είναι εκείνη που αναβάλλει επ’ αόριστον τα γεράματα. Ο φυσιολόγος Ράνταλ έκανε μια έρευνα και απέδειξε ότι από 1280 άτομα που είχαν φτάσει τα εκατό, μόνο 65 τρέφονταν και με κρέας. Οι άλλοι ήταν φρουτοφάγοι και περνούσαν λιτή γενικά ζωή. Στα Ιμαλάια όρη ζουν σήμερα άνθρωποι πάνω από 150 χρόνια, τρεφόμενοι μόνο με ωμές τροφές και κυρίως με ώριμους καρπούς. Επίσης και αλλού, όπως στη Νότια Αμερική, υπάρχουν φυλές που υπερβαίνουν κατά πολύ τα συνήθη όρια της μακροβιότητας.
Αυτά δεν πρέπει να σας φαίνονται καθόλου απίθανα, γιατί εφόσον έχει διαπιστωθεί η λειτουργία της εναλλαγής της ύλης, η επ’ άπειρον επέκταση της ζωής του ανθρώπου, δηλαδή η αθανασία του σώματος, είναι εντός της δυνατότητας. Αλλά το θέμα αυτό θα μας απασχολήσει σε άλλη διάλεξη.
Τελειώνοντας, συνιστώ σε εκείνους που συμφωνούν με τις αντιλήψεις της Φυσικής Υγιεινής, να μη φανούν φανατικοί και αυθαίρετοι στην εφαρμογή της φυσικής διατροφής. Η επί τόσους αιώνες κακή δίαιτά μας έχει επιδράσει όχι μόνο στη συνήθειά μας, αλλά και σε αυτό το σώμα μας. Δεν μπορούμε απότομα να ζήσουμε όπως οι πρωτόπλαστοι. Προς το παρόν ας νικήσουμε όσες έξεις περισσότερες μπορούμε, ας αποφεύγουμε κυρίως και όσο μπορούμε τις ζωικές τροφές, το αλάτι, τις κονσέρβες και τα φαμπρικαρισμένα γενικά τρόφιμα, καθώς επίσης όλα τα βαριά γλυκίσματα και τα οινοπνευματώδη ποτά. Αυτό θα είναι ένα μεγάλο βήμα προς μια σωστή κατεύθυνση, την οποία μπορούν να ακολουθήσουν χωρίς καμία δυσκολία οι ερχόμενες γενεές, όταν καθοδηγηθούν όπως πρέπει και όπως δικαιούνται.
***********
Στο τέλος της διάλεξης έγινε ελεύθερη διαλογική συζήτηση, με τις ακόλουθες ερωτοαποκρίσεις μεταξύ ακροατών και ομιλητού:
Ερώτηση: Ωφελεί το φρέσκο βούτυρο;
Απάντηση: Πολλοί συνήθισαν και δεν μεταχειρίζονται καθόλου βούτυρο στη διατροφή τους, αλλά καταναλώνουν αρκετές φυσικές τροφές που είναι πλούσιες σε φυτικά λευκώματα και λίπη.
Το ανάλατο φρέσκο βούτυρο δεν βλάπτει και μπορεί κανείς να το μεταχειρίζεται, σε θαυμάσιο συνδυασμό, στο σπανάκι και την πουρέ πατάτα. Μπορείτε να δειπνείτε με πουρέ πατάτες φρέσκου βουτύρου, και φρυγανιά από σιταρίσιο ψωμί με φρέσκο βούτυρο.
Ερώτηση: Τα χόρτα που δεν τρώγονται ωμά πώς πρέπει να παρασκευάζονται;
Απάντηση: Επειδή μας είναι δύσκολο να τρεφόμαστε προς το παρόν αποκλειστικά με τις απαρασκεύαστες φυσικές τροφές που είναι προορισμένες για τον άνθρωπο, κατ’ ανάγκη τρώμε και άλλες τροφές, όπως είναι οι πατάτες, οι διάφοροι βολβοί, τα ραδίκια, τα φασόλια, κτλ., τροφές που ωμές δεν είναι ευχάριστες στην όραση, την όσφρηση και τη γεύση, όπως συμβαίνει με το μήλο, το κεράσι ή άλλο ελκυστικό φρούτο. Τις τροφές αυτές που δεν τρώγονται ωμές, πρέπει να τις μαγειρέψουμε και να τις παρασκευάσουμε γενικά με τον αθωότερο τρόπο, ώστε να μην αλλοιώνονται ή εξαφανίζονται τα πολύτιμα και ευπρόσβλητα από τη φωτιά συστατικά τους. Τα χόρτα να τα βράζετε στον ατμοβραστήρα ή σε κατσαρόλα με λίγο νερό, ώστε να βράσουν με το νερό τους, οπότε γίνονται γευστικότατα. Μην τα τσιγαρίζετε και μην τα τηγανίζετε.
Ερώτηση: Το γάλα το θεωρείτε ανθυγιεινό για τον άνθρωπο;
Απάντηση: Κάθε άλλο. Το γάλα είναι η κυριότερη τροφή του ανθρώπου, αλλά προτού βγάλει τα δόντια του, δηλαδή όταν είναι μωρό και βυζαίνει από τον μαστό της μητέρας του. Το γάλα της αγελάδας, που σας ενδιαφέρει περισσότερο, είναι καταλληλότατο… για το μοσχάρι.
Ερώτηση: Γιατί καταδικάζετε το κρέας που περιέχει ωφέλιμα στοιχεία και μάλιστα λεύκωμα;
Απάντηση: Το κρέας έχει μεν ορισμένα θρεπτικά συστατικά, αλλά έχει συγχρόνως και άλλες ανθυγιεινές ουσίες. Άρα δεν υπάρχει λόγος να ζητούμε τα χρήσιμα στοιχεία του κρέατος σε συνδυασμό με τα δηλητήρια της τροφής αυτής, που είναι πτώμα, εφόσον άλλες τροφές, όπως είναι τα καρύδια και άλλοι σκληροί καρποί, απαλλαγμένες από πτωμαΐνη και ουρικό οξύ, περιέχουν το λεύκωμα και τα άλλα καλά στοιχεία του κρέατος. Και ακόμη μην ξεχνάτε ότι τα φυτικά λευκώματα, λίπη και λοιπά στοιχεία των καρπών και λαχανικών, είναι ασυγκρίτως ανώτερα ποιοτικά από τα συστατικά των σαρκών...
-----------------------------------------------------------
Η διάλεξη υπάρχει ως προσθήκη στο βιβλίο του Ηλία Πέτρου: “ΥΓΙΕΙΝΗ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ”... - 1938 -, που έχει επανεκδοθεί στις μέρες μας από τις εκδόσεις Μεταμόρφωση.
Η εικόνα είναι από δημοσίευμα της εφημερίδας "Ελλ. Μέλλον" 16 Μαρτίου 1936, που υπάρχει και αυτή στο βιβλίο.
Ανδρέας Καραβιώτης