Μερικές βιογραφικές πληροφορίες για τον Ηλία Πέτρου, και κάποιες προσωπικές μου επισημάνσεις σχετικά με το έργο του και την σημερινή εποχή.
Γειά σας φίλες και φίλοι της ομάδας.
Η ομάδα "ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ" έχει πάρει το όνομά της από τον τίτλο του βιβλίου που έγραψε ο δρ Ηλίας Πέτρου το 1936: "ΦΥΣΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ".
Επειδή πολλοί δεν γνωρίζουν ποιος ήταν ο Ηλίας Πέτρου, θα ήθελα με αυτό το δημοσίευμα να κάνω μια μικρή αναφορά σχετικά με το έργο του, και του τι συμπεριελάμβανε η έννοια της Φυσικής Υγιεινής.
Προσπαθώντας να συνοψίσω κάποια επίσημα στοιχεία, αποφάσισα να σας παραθέσω μερικά κείμενα από τους σύγχρονους εκδότες των βιβλίων του, και στην συνέχεια κάποιες δικές μου σκέψεις και επισημάνσεις σχετικά με τις διαφορές εκείνης της εποχής σε σχέση με την σημερινή, τις οποίες θεωρώ ότι θα πρέπει να τις λαμβάνει υπ’ όψη όποιος μελετάει το έργο του.
Το πρώτο κείμενο περιλαμβάνει αποσπάσματα από τα εισαγωγικά σημειώματα που υπάρχουν στα βιβλία του Ηλία Πέτρου, από τις εκδόσεις Μεταμόρφωση (τα πλάγια γράμματα):
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Ο Ηλίας Πέτρου (1902-1939) υπήρξε ένας πραγματικός πρωτοπόρος στα ελληνικά δεδομένα, στον χώρο της υγιεινής ζωής και διατροφής, αλλά και στο ρεύμα που ονομάστηκε «Φυσική Υγιεινή» (ή «Φυσική Θεραπευτική») και αφορούσε έναν ευρύτερα υγιεινό τρόπο ζωής.
Ο Ηλίας Πέτρου διδάχτηκε από τους πρωτοπόρους της Φυσικής Υγιεινής, στους οποίους απαριθμούνται σπουδαίες προσωπικότητες όπως οι Vincent Priessnitz (1779-1852), δρ. Isaac Jennings (1788-1874), Sylvester Graham (1794-1851), Johann Schroth (1798-1856), δρ. Russell T. Trall (1812-1877), δρ. John H. Tilden (1851-1940), δρ. John H. Kellogg (1852-1943), δρ. Heinrich Lahmann (1860-1905), δρ. Henry Lindlahr (1862-1924), Bernarr Macfadden (1868-1955), Benedict Lust (1872-1945), Herbert M. Shelton (1895-1985) και πολλούς άλλους.
Το πιο αξιοσημείωτο σχετικά με τον Ηλία Πέτρου (όταν ήρθε από την Αμερική), είναι ότι κατάφερε μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα να φυτέψει και στην Ελλάδα τους σπόρους αυτού του κινήματος, οι οποίοι καρποφορούν ακόμη και μέχρι σήμερα. Κυρίως μέσα από τα βιβλία του, τα οποία έτυχαν μαζικής εκτίμησης και αποδοχής, κατάφερε να διαδώσει στο έπακρο τις αλήθειες της Φυσικής Υγιεινής.
Άρχισε να γίνεται γνωστός στο ευρύ κοινό μέσα από την αρθρογραφία του στις εφημερίδες «Έθνος» και «Ελληνικόν Μέλλον» όπου αρθρογραφούσε περιοδικά κατά τα έτη 1935 και 1936. (Τα συγκεκριμένα άρθρα υπάρχουν σήμερα συγκεντρωμένα σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μεταμόρφωση με τίτλο, «Σπάνια Άρθρα του Ηλία Πέτρου»).
Όταν κυκλοφόρησαν στα μέσα της δεκαετίας του 1930 τα βιβλία του, προκάλεσαν μία πρωτοφανή εντύπωση και άσκησαν μία εξαιρετικά θετική επίδραση (ταυτόχρονα βέβαια, δεν έλειψαν και οι επικριτές του) όπως μαρτυρούν οι πολυάριθμες, πολύ συχνά συγκινητικές, μαρτυρίες που συνήθως περιέχονταν στα έργα του.
Δυστυχώς, ο πρόωρος θάνατός του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα, αλλά και οι δυσμενείς εγχώριες συνθήκες που ακολούθησαν λόγω του παγκόσμιου πολέμου, βύθισαν στη λήθη το πρωτοποριακό του μήνυμα και τη σπουδαία συνεισφορά του στον τομέα της Υγείας.
Παρόλα αυτά, οι Δημήτρης Χρόνης και Σάββας Σαββίδης, υπήρξαν συνεχιστές του έργου του και έγραψαν αρκετά σχετικά βιβλία. Εξαιρετικά καθοριστικοί στον χώρο της φυσικής υγείας και πρωτοπόροι για τα ελληνικά δεδομένα, υπήρξαν και ο Παναγιώτης Κουμεντάκης (προσωπικός μαθητής του Herbert Shelton) και ο γιατρός Τηλέμαχος Ευθυμιάδης, οι οποίοι ήταν εξίσου πολυγραφότατοι συγγραφείς και επιτέλεσαν ένα πραγματικά αξιομνημόνευτο έργο.
Τα συγγράμματά του Ηλία Πέτρου επανήλθαν στο προσκήνιο κυρίως μέσα από τις αναφορές και το έργου του σύγχρονου, θα μπορούσαμε να πούμε, «Ηλία Πέτρου», του κ. Σπάρτακου Μαρινάκη, ο οποίος έχει αναβιώσει (και διευρύνει) το έργο του Ηλία Πέτρου τόσο σε θεωρητικό όσο και σε εμπειρικό επίπεδο.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Το δεύτερο κείμενο βρίσκεται στο οπισθόφυλλο των βιβλίων του από τις εκδόσεις ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ (τα πλάγια γράμματα):
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
..."Ο δρ Ηλίας Πέτρου, ο οποίος ήρθε από την Αμερική όπου σπούδασε, έμελλε να αλλάξει την Ελληνική κοινωνία μέσα σε λίγα χρόνια, με μια σειρά βιβλίων που έγραψε και με σειρά διαλέξεων. Όμως αυτό που έκανε τους Έλληνες να τον λατρέψουν και να μιλάνε για την νέα θρησκεία της Φυσικής Υγιεινής, ήταν οι ίδιες του οι πράξεις και οι θεραπείες ανθρώπων που έπασχαν από σοβαρές έως και όχι τόσο σοβαρές ασθένειες, μέσα σε λίγες ημέρες και με φυσικό τρόπο.
Ο Ηλίας Πέτρου ανέπτυξε τις απόψεις του τότε στο Ελληνικό κοινό εφαρμόζοντας θεραπευτικές μεθόδους στηριγμένες στα εξής:
• Νηστεία για αποτοξίνωση και διόρθωση της λειτουργίας του εντέρου, απ’ όπου προέρχονται οι περισσότερες παθήσεις σύμφωνα με την φυσική υγιεινή και φυσική θεραπευτική επιστήμη.
• Φρουτοθεραπεία για τόνωση με φυσικό τρόπο του οργανισμού, θεραπεύοντας πολλές παθήσεις και σαν ομαλή είσοδος στην διατροφή μετά την νηστεία.
• Αλκαλική διατροφή για διόρθωση και άνοδο του ph στο αίμα, σαν μέσο προλήψεως ώστε να μην αρρωσταίνουμε.
• Άσκηση σωματική – γυμναστική για την σωστή λειτουργία των μυών και την αποβολή μέσω καύσεων των τοξινών από τον οργανισμό.
• Αεροθεραπεία μέσω της έκθεσης μας στο καθαρό περιβάλλον και αναπνευστικών ασκήσεων.
• Ηλιοθεραπεία μέσω της έκθεσης μας στον ήλιο -πλαγίως στην σκιά κι όχι κατάσαρκα- με μέτρο αλλά σταθερά όλες τις εποχές του χρόνου, ώστε να αποκτήσουμε το μπρούντζινο χρώμα που είναι ενδεικτικό του υγιούς ανθρώπου όπως έλεγε, (όχι το άρρωστο του σολάριουμ, ούτε τις υπερβολές του ήλιου)."...
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Μερικές προσωπικές μου σκέψεις και επισημάνσεις.
Όσοι ακολουθείτε την ομάδα ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ, θα έχετε δει πολλές φορές αποσπάσματα από τα βιβλία του Ηλία Πέτρου, στα οποία εξηγεί με κάθε τρόπο το γιατί η κατανάλωση κρεάτων είναι βλαβερή για την υγεία, και πως ο άνθρωπος με βάση την ανατομία του όχι μόνο είναι καθαρά φρουτοκαρποφάγος, αλλά και ωμοφάγος (όπως και όλα τα πλάσματα στη φύση). Στα σχόλια θα σας επικολλήσω και μερικά τέτοια δημοσιεύματα που έχω ήδη κάνει.
Όμως τα βιβλία του Ηλία Πέτρου απευθύνονται και σε αυτούς που δεν έχουν πάρει ακόμα την απόφαση να κόψουν εντελώς τα ζωικά ή να κάνουν εντελώς ωμοφαγία - αλλά παρόλα αυτά χρειάζονται συμβουλές για επιμέρους βελτιώσεις προς μια υγιεινότερη διατροφή από αυτή που κάνουν.
Αυτό κάνει μερικές φορές τους υποστηριχτές της φυτικής διατροφής και της ωμοφαγίας να τον κατακρίνουν, και να απαξιώνουν το έργο του στο σύνολό του. Θα κατανοούσα αυτές τις αντιδράσεις αν όλοι οι άνθρωποι που αρχίζουν να μαθαίνουν για τις αρχές της Φυσικής Υγιεινής, μπορούσαν να τις εφαρμόσουν άμεσα και στο ακέραιο, μέσα σε ένα κατάλληλο περιβάλλον, και με ιδανικές συνθήκες ζωής.
Η πραγματικότητα όμως του αστικού κυρίως μοντέλου ζωής, και τα στατιστικά υγείας με τις διατροφικές ασθένειες (παχυσαρκία, καρκίνοι, ζαχαροδιαβήτες, αρθριτικά, καρδιοπάθειες, δερματικά, κτλ) να έχουν πάρει την μορφή επιδημίας εδώ και δεκαετίες, δείχνουν πως η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων είναι εγκλωβισμένοι σε εντελώς λανθασμένες διαιτητικές συνήθειες από την παιδική τους ηλικία, δέχονται συνεχώς αρνητικές επιρροές από το κοινωνικό τους περιβάλλον, βομβαρδίζονται με καθημερινή πλύση εγκεφάλου από μια τεράστια βιομηχανία επεξεργασμένων τροφίμων και συνθετικών φαρμάκων, ζουν αποκομμένοι από την φύση και με στρεσογόνους ρυθμούς, και χρειάζονται όχι μόνο πρόσβαση στην αληθινή γνώση, αλλά αρκετό χρόνο, καθοδήγηση, έμπνευση, και κατάλληλο τρόπο για να καταφέρουν να κάνουν πράξη αυτή την γνώση, και στον μέγιστο δυνατό βαθμό.
Προσωπικά, είμαι 58 χρονών και όταν ξεκίνησα πριν 8 χρόνια περίπου να μειώνω τα ζωικά (κατανάλωνα πολλά από μικρός), μου πήρε γύρω στον ένα χρόνο μέχρι να τα κόψω εντελώς. Και το κατάφερα χωρίς καθόλου στερήσεις, εφαρμόζοντας αυτά που λέει ο Ηλίας Πέτρου, προσπαθώντας δηλ να τα καταναλώνω στην μικρότερη δυνατή ποσότητα, και με τους λιγότερο επιβαρυντικούς τρόπους (πχ. ψητά στο γκριλ, χωρίς βαριές σάλτσες, και χωρίς να τα συνδυάζω με επεξεργασμένα άμυλα – πχ ζυμαρικά - παρά μόνο με πλούσιες σαλάτες). Χρειάστηκα επίσης χρόνο για να μάθω σταδιακά και με ποιες φυτικές επιλογές μπορώ να τα αντικαταστώ.
Ταυτόχρονα βέβαια είχα να διαχειριστώ και μια εντελώς αρνητική αντίδραση από το κοινωνικό περιβάλλον μου που θεωρούσαν αυτή μου την προσπάθεια ως ακραία και παράλογη. Αν λοιπόν είχα προσδοκίες να απεξαρτηθώ από τα ζωικά απότομα από την μια μέρα στην άλλη, το πιο πιθανό θα ήταν να είχα απογοητευτεί μετά από μερικές προσπάθειες, και να μην το ξανα προσπαθούσα ποτέ.
Το ίδιο και με το θέμα της ωμοφαγίας όπου την ξεκίνησα σταδιακά για κανά χρόνο, και πλέον εδώ και 5 χρόνια την ακολουθώ κατά τουλάχιστον 80%.
Το σημείο κλειδί λοιπόν δεν είναι απλά να θέλει κάποιος να κόψει τις ανθυγιεινές συνήθειες και τις αφύσικες - εθιστικές τροφές που είχε συνηθίσει να καταναλώνει σε όλη την προηγούμενη ζωή του, αλλά να μαθαίνει να τις αντικαταστεί σταδιακά με όλο και πιο υγιεινές – πιο φυσικές επιλογές, που να τον καλύπτουν θρεπτικά και γευστικά, και δίνοντας ταυτόχρονα το χρονικό περιθώριο στον εαυτό του να εξελίσσεται και να δυναμώνει.
Οι δρομείς λένε πως πρώτα έρχεται η αντοχή, μετά η δύναμη και μετά η ταχύτητα. Και στην διατροφή πρώτα έρχεται η γνώση, μετά η συνειδητοποίηση και μετά ή αλλαγή.
Έτσι αποκτιέται και η διατροφική συνείδηση που μας βοηθάει να μπορούμε για το υπόλοιπο της ζωής μας να κάνουμε αυτοδιαχείριση, και να μην πέφτουμε τόσο εύκολα θύματα σε κάθε λανθασμένη επιρροή από το περιβάλλον ή σε κάθε διαιτητική μόδα και τάση της εποχής μας.
Άλλες εποχές, άλλες παράμετροι.
Κάτι ακόμα που θα ήθελα να αναφέρω σχετικά με τα βιβλία του Ηλία Πέτρου, είναι ότι γράφτηκαν πριν περίπου 90 χρόνια, και ως εκ τούτου κάποιες παράμετροι που σχετίζονται με την διατροφή, τότε βρίσκονταν σε εντελώς διαφορετική βάση και λογική. Έτσι κάποια πράγματα θα πρέπει να ανάγονται στις σημερινές συνθήκες. Πχ όταν οι ειδικοί εκείνης της εποχής σύστηναν κατά περίπτωση και την κατανάλωση ζωικού γάλακτος, εννοούσαν το ολόφρεσκο και ωμό γάλα από υγιή ζώα ελευθέρας βοσκής. Τώρα πια στην αστική ζωή δεν υπάρχει τέτοιο γάλα, αφού τα σημερινά γάλατα κατ’ αρχάς προέρχονται από έγκλειστα και ασθενικά ζώα, που τρέφονται με βιομηχανικά υποκατάστατα τροφών, με ορμόνες για αύξηση της παραγωγής, και με αντιβιώσεις για να μην πεθαίνουν πρόωρα πριν τη σφαγή τους - και κατά δεύτερον τα γάλατα του εμπορίου είναι παστεριωμένα και αποστειρωμένα, και ως εκ τούτου με ακόμα πιο μειωμένη την θρεπτική τους αξία και ποιότητα.
Μία άλλη περίπτωση είναι όταν πρότειναν γεύματα στα οποία συνδυάζονταν φρούτα με άλλες τροφές, πχ σταφύλια με μαύρο ψωμί. Αν αυτό το δούμε αποσπασματικά, είναι πράγματι λάθος. Αν όμως συνυπολογιστεί με όλα τα υπόλοιπα δεδομένα, τότε θα δούμε ότι αυτοί οι συνδυασμοί προτείνονταν και αυτοί κατά περίπτωση - πχ ως πιο υγιεινές επιλογές από ένα γεύμα με άμυλα και ζωικές πρωτεΐνες - και απευθύνονταν σε ανθρώπους που εκείνη την εποχή συνήθως περπατούσαν καθημερινά για μεγάλες αποστάσεις, εργάζονταν σε χειρωνακτικές και κοπιαστικές εργασίες, και ακολουθούσαν με ευλάβεια όλες τις θρησκευτικές νηστείες. Και βέβαια αυτά τα γεύματα συστήνονταν ως μέρος ενός διατροφικού πλάνου που ακολουθούσε κατά κανόνα τους βασικούς κανόνες ορθής διατροφής, με ως επί το πλείστον φυτικές και υγιεινές τροφές, με λιτές ποσότητες, και με σωστές χρονικές αποστάσεις ανάμεσα στα γεύματα.
Εξ’ άλλου, το ότι τα φρούτα είναι πολύ καλύτερο να τρώγονται μόνα τους – και σε γεύματα του ενός είδους φρούτου κάθε φορά – πχ μόνο πορτοκάλια ή μόνο μήλα, όχι μόνο το αναφέρει συχνά στα βιβλία του ο Ηλίας Πέτρου, αλλά αυτός ήταν και ο πρώτος που δίδαξε στην νεότερη Ελλάδα τις φρουτοθεραπείες, όπως την σταφυλοθεραπεία, την πορτοκαλοθεραπεία, την κερασοθεραπεία, κ.α., και άνοιξε τον πρώτο σταθμό σταφυλοθεραπείας στην περιοχή του Μαραθώνα όπου, όπως αναφέρουν και οι μαρτυρίες στα βιβλία του, θεραπεύονταν πάρα πολλοί ασθενείς μόνο με σταφύλια και επαφή με την φύση.
Ας τιμούμε και ας μελετάμε λοιπόν συνολικά το έργο του, για το οποίο έχει χρειαστεί να κάνουν μεγάλο αγώνα πολλοί άνθρωποι για να φτάσει μέχρι σε εμάς. Και πρώτος από όλους βέβαια ο ίδιος ο συγγραφέας.
Για περισσότερη ενημέρωση πάνω στο θέμα της Φυσικής Υγιεινής, εκτός από τα βιβλία του Ηλία Πέτρου που εκδίδονται από τις εκδόσεις Μεταμόρφωση και ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ, θα σας πρότεινα και το βιβλίο: «Η Άγνωστη Ιστορία της Φυσικής Υγιεινής – Οι Δάσκαλοι του Ηλία Πέτρου» από τις εκδόσεις Μεταμόρφωση.
Σας ευχαριστώ όσους καταφέρατε να διαβάσατε μέχρι εδώ,, αλλά και όσους το προσπαθήσατε…
Ανδρέας Καραβιώτης