Το ανθρώπινο σώμα σε πολλά μπορεί να παρομοιαστεί με ένα μηχανικό ρολόι. Και τα 2 διαθέτουν έναν κινητήριο μηχανισμό και έναν ανασταλτικό μηχανισμό. Στο ρολόι αν δεν υπήρχαν οι τροχοί αντιστάθμισης, τότε το κουρδισμένο ελατήριο θα ξετυλιγόταν και θα ξόδευε τη δύναμή του μέσα σε λίγα λεπτά.
Αντίστοιχα και στο σώμα μας, το αυτόνομο νευρικό σύστημα διακρίνεται στον συμπαθητικό κλάδο (“γκάζι”) και στον παρασυμπαθητικό κλάδο (“φρένο”). Κατ’ αναλογία με το μηχανικό ρολόι ο κινητήριος μηχανισμός είναι ο συμπαθητικός κλάδος και ο ανασταλτικός μηχανισμός είναι ο παρασυμπαθητικός.
Το σώμα μας μπορεί να απελευθερώνει μέσα σε 24 ώρες ένα συγκεκριμένο και πεπερασμένο ποσό νευρικής ενέργειας. Ενώ ο συμπαθητικός κλάδος αναλαμβάνει την τροφοδοσία των οργάνων και των ιστών με νευρική ζωτική ενέργεια, ο παρασυμπαθητικός αναλαμβάνει τη διανομή και ρύθμιση της ενέργειας αυτής ώστε να “ισοκατανέμεται” σε 24ωρη βάση.
Για παράδειγμα ο μυς της καρδιάς λαμβάνει κινητήρια δύναμη μέσω των σπονδυλικών νεύρων της άνω ραχιαίας περιοχής (συμπαθητικός κλάδος) ενώ το πνευμονογαστρικό (ή φρενικό) νεύρο (παρασυμπαθητικός κλάδος) επιβραδύνει τον καρδιακό ρυθμό.
Ένα άλλο “φρένο” είναι η συσσώρευση προϊόντων κόπωσης (πχ ουρικό οξύ, ανθρακικό οξύ, οξαλικό οξύ κλπ) στα τριχοειδή αγγεία. Η συσσώρευση αυτή προκαλεί στον εγκέφαλο το αίσθημα της κόπωσης και τη νύστα. Με τον τρόπο αυτό η Φύση αναγκάζει τον οργανισμό να αναπαυθεί και να ανακάμψει όταν η παροχή νευρικής ενέργειας ελαχιστοποιείται (ύπνος).
Όλων των ειδών οι διεγερτικές ουσίες είναι δηλητηριώδη αλκαλοειδή οι οποίες προκαλούν τεχνική καταστολή του παρασυμπαθητικού κλάδου μέσω της παράλυσης. Με άλλα λόγια, “σηκώνουν τα φρένα” από το αυτόνομο νευρικό σύστημα και επιταχύνουν τη ροή της νευρικής ενέργειας όταν η Φύση ορίζει ότι πρέπει να επιβραδύνουν ή να σταματήσουν.
Ο καφές, το αλκοόλ ή όποιο άλλο διεγερτικό δηλητήριο μετακινεί τα προϊόντα κόπωσης από το αίμα και τα εναποθέτει στους ιστούς και τα όργανα του σώματος.
Αυτή η διέγερση που μας προκαλούν οι ουσίες αυτές έρχονται με ένα τίμημα. Και αυτό είναι ο “δανεισμός” της ενέργειας που κανονικά θα έπρεπε να αποθηκευτεί και να είναι έτοιμη προς χρήση την επόμενη μέρα. Όσο περνούν τα χρόνια, η τακτική αυτή προκαλεί υπερλειτουργία των επινεφριδίων και του συμπαθητικού κλάδου (συμπαθητικοτονία). Οι φλεγμονές πολλαπλασιάζονται (καθώς οι αντιφλεγμονώδεις μηχανισμοί λειτουργούν μόνο όταν επικρατήσει ο παρασυμπαθητικός κλάδος), η παραγωγή των ορμονών του στρες γίνονται άναρχα (με τελική κατάληξη την επινεφριδιακή εξάντληση) με αποτέλεσμα τη χρόνια κόπωση, την εξάντληση, την κατάθλιψη, την αδυναμία του ανοσοποιητικού συστήματος κλπ
Μερικές ασφαλείς μέθοδοι για τη διατήρηση και ομαλότερη κατανομή της νευρικής ενέργειας είναι η διατροφή με φυτικές τροφές, η ξηρά εντριβή, το καθαρό νερό για πόση και μπάνιο, ο διαλογισμός, η προσευχή, το μασάζ και η κατανάλωση συγκεκριμένων βοτάνων ή συμπληρωμάτων διατροφής υπό την καθοδήγηση ειδικευμένου φυσιοπαθητικού ή διατροφοπαθητικού.
Νίκος Δαραδήμος
Βιολόγος BSc Πανεπ. Αθηνών
MSc Διατροφής Ανθρώπου Γεωπ. Πανεπ. Αθηνών
Δ/ντης Συστήματος 4 Aces of Health
Πηγή