μικροπλαστικά, τα οποία είναι πολύ μικρά σε μέγεθος μικρότερου από 5 χιλιοστών και αόρατα με γυμνό μάτι.
Η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει οδηγήσει σε μικροπλαστική μόλυνση όλο το θαλάσσιο περιβάλλον.Το ζωοπλαγκτόν, οι μικροσκοπικοί θαλάσσιοι οργανισμοί στο κάτω μέρος της τροφικής αλυσίδας, τρώγονται από όλα τα είδη ψαριών. Τα ψάρια καταναλώνουν μικρά κομμάτια πλαστικού λόγω της συνεχούς πρόσληψης νερού. Τα μικροπλαστικά εισέρχονται στο επόμενο επίπεδο της αλυσίδας τροφίμων όταν άλλα ζώα τρώνε ψάρια μολυσμένα με μικροπλαστικά. Τελικά, τα μικροπλάστικά κινούνται μέχρι την κορυφή της τροφικής αλυσίδας. (2)
Μέσω της τροφικής αλυσίδας το πλαστικό μπορεί να μεταφερθεί σε ψάρια και άλλα ζώα (3) και τελικά να αποτελέσει πρόβλημα υγείας για τον άνθρωπο (4).
Μια άλλη θαλάσσια τροφική πηγή μικροπλαστικών για τον άνθρωπο είναι το θαλάσσιο αλάτι.Ένα κιλό μπορεί να περιέχει πάνω από 600 μικροπλαστικά (5). Εάν καταναλώνετε τη μέγιστη ημερήσια πρόσληψη 5 γραμμάρια αλατιού, αυτό θα σήμαινε ότι συνήθως καταναλώνετε τρία μικροπλαστικά την ημέρα (αν και πολλοί άνθρωποι τρώνε πολύ περισσότερο από τη συνιστώμενη ποσότητα).
Η δικτυακή πύλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την διατροφή και
την Ασφάλεια των Τροφίμων αναφέρουν την παρουσία αυτών των μολυσματικών ουσιών σε μεγάλη ποικιλία ειδών διατροφής για τον άνθρωπο (6) , (7) .
Έχουν επίσης διεξαχθεί μελέτες σχετικά με τη συγκέντρωση μικροπλαστικών σε άλλα τρόφιμα, όπως η μπύρα, το μέλι, το αλάτι, το πόσιμο και το μεταλλικό νερό. (8)
Νέα έρευνα δείχνει ότι μικροπλαστικά βρέθηκαν ακόμη και σε κουνούπια (9). Και αυτό σημαίνει ότι το πλαστικό μπορεί τελικά να μολύνει τα ζώα σε ένα πιο απίθανο περιβάλλον: τον αέρα.
Μη θαλάσσιες πηγές
Άλλες έρευνες αποδεικνύουν ότι πολύ περισσότερα μικροπλαστικά στο φαγητό μας είναι πιθανό να προέρχονται από άλλες πηγές εκτός από τη θάλασσα. Τα ζώα τρώνε επίσης μικροπλαστικά. Έπειτα από έρευνα που έγινε σε μονάδα εκτροφής κοτόπουλων στο Μεξικό βρέθηκαν μικροπλαστικά στα κοτόπουλα (10).
Μικροπλαστικά διεισδύουν επίσης στο έδαφος, εν μέρει από λιπάσματα με βάση τα λύματα. Η Chelsie Rochman, Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, γράφει στο περιοδικό Science ότι «τα στοιχεία δείχνουν ότι η μόλυνση από τα μικροπλαστικά είναι τόσο πανταχού παρούσα στην ξηρά όπως και στο θαλάσσιο περιβάλλον.» (14) Και όπως αναφέρει ένα άρθρο στο Scientific American (15) αυτό θέτει σε κίνδυνο την υγεία του εδάφους - συμπεριλαμβανομένων των καλλιεργειών, των οργανισμών και των υδάτων .
Επιστήμονες έχουν βρει μικροπλαστικά στο μέλι (11) και στην μπύρα (12). Ενώ η μεγαλύτερη γνωστή πηγή μικροπλαστικών που καταναλώνουμε προέρχεται ίσως από το εμφιαλωμένο νερό. Οι ερευνητές εξέτασαν μια ποικιλία τύπων γυάλινων και πλαστικών φιαλών νερού, βρήκαν στα περισσότερα από αυτά μικροπλαστικά. Οι φιάλες νερού μίας χρήσης περιείχαν μεταξύ 2 και 44 μικρογραμμάριων μικροπλαστικών ανά λίτρο, ενώ οι επιστρεφόμενες φιάλες περιείχαν μεταξύ 28 και 241 μικρογραμμάριων μικροπλαστικών ανά λίτρο. (13).
Μικροπλαστικά βρέθηκαν για πρώτη φορά όμως και σε ανθρώπινα
κόπρανα, σύμφωνα με μια μελέτη που υποδηλώνει ότι τα μικροσκοπικά σωματίδια μπορεί να είναι ευρέως διαδεδομένα στην ανθρώπινη τροφική αλυσίδα. (16).Με βάση αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές εκτιμούν ότι "πάνω από το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού μπορεί να έχει μικροπλαστικά στο σώμα του", και τόνισαν την ανάγκη για μελέτες μεγάλης κλίμακας για να επιβεβαιωθεί αυτό.Οι επιστήμονες δυστυχώς εξακολουθούν να γνωρίζουν ελάχιστα για τις επιπτώσεις των μικροπλαστικών στο ανθρώπινο σώμα(17).
Η δικτυακή πύλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την διατροφή και
Έχουν επίσης διεξαχθεί μελέτες σχετικά με τη συγκέντρωση μικροπλαστικών σε άλλα τρόφιμα, όπως η μπύρα, το μέλι, το αλάτι, το πόσιμο και το μεταλλικό νερό. (8)
Νέα έρευνα δείχνει ότι μικροπλαστικά βρέθηκαν ακόμη και σε κουνούπια (9). Και αυτό σημαίνει ότι το πλαστικό μπορεί τελικά να μολύνει τα ζώα σε ένα πιο απίθανο περιβάλλον: τον αέρα.
Μη θαλάσσιες πηγές
Άλλες έρευνες αποδεικνύουν ότι πολύ περισσότερα μικροπλαστικά στο φαγητό μας είναι πιθανό να προέρχονται από άλλες πηγές εκτός από τη θάλασσα. Τα ζώα τρώνε επίσης μικροπλαστικά. Έπειτα από έρευνα που έγινε σε μονάδα εκτροφής κοτόπουλων στο Μεξικό βρέθηκαν μικροπλαστικά στα κοτόπουλα (10).
Μικροπλαστικά διεισδύουν επίσης στο έδαφος, εν μέρει από λιπάσματα με βάση τα λύματα. Η Chelsie Rochman, Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, γράφει στο περιοδικό Science ότι «τα στοιχεία δείχνουν ότι η μόλυνση από τα μικροπλαστικά είναι τόσο πανταχού παρούσα στην ξηρά όπως και στο θαλάσσιο περιβάλλον.» (14) Και όπως αναφέρει ένα άρθρο στο Scientific American (15) αυτό θέτει σε κίνδυνο την υγεία του εδάφους - συμπεριλαμβανομένων των καλλιεργειών, των οργανισμών και των υδάτων .
Παραπομπές
(1)https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048969716310154
(2) https://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev-environ-102016-060700
(3) https://setac.onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1002/ieam.1907
(4) https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0160412017322298
(5) https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acs.est.5b03163
(6) https://www.foodsafetymagazine.com/magazine-archive1/december-2018january-2019/microplastic-contamination-of-the-food-supply-chain/#References
(7) https://www.foodsafetymagazine.com/magazine-archive1/december-2018january-2019/microplastic-contamination-of-the-food-supply-chain/#References
(8) https://www.foodsafetymagazine.com/magazine-archive1/december-2018january-2019/microplastic-contamination-of-the-food-supply-chain/#References
(9) https://www.weforum.org/agenda/2018/09/microplastics-are-getting-into-mosquitoes-and-contaminating-new-food-chains
(10) https://www.nature.com/articles/s41598-017-14588-2
(11) http://agro.icm.edu.pl/agro/element/bwmeta1.element.agro-953d4b4d-549a-4bc6-9d95-2b10030b7552
(12) https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/19440049.2014.945099
(13) https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0043135417309272
(14) https://science.sciencemag.org/content/360/6384/28
(15) https://www.scientificamerican.com/article/microplastics-earth-has-a-hidden-plastic-problem-mdash-scientists-are-hunting-it-down/?redirect=1
(16) https://www.theguardian.com/environment/2018/oct/22/microplastics-found-in-human-stools-for-the-first-time
(17) https://www.theguardian.com/environment/2016/nov/14/uk-to-investigate-human-health-impact-of-microplastics
Τάσος Τσακάλης
(9) https://www.weforum.org/agenda/2018/09/microplastics-are-getting-into-mosquitoes-and-contaminating-new-food-chains
(10) https://www.nature.com/articles/s41598-017-14588-2
(11) http://agro.icm.edu.pl/agro/element/bwmeta1.element.agro-953d4b4d-549a-4bc6-9d95-2b10030b7552
(12) https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/19440049.2014.945099
(13) https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0043135417309272
(14) https://science.sciencemag.org/content/360/6384/28
(15) https://www.scientificamerican.com/article/microplastics-earth-has-a-hidden-plastic-problem-mdash-scientists-are-hunting-it-down/?redirect=1
(16) https://www.theguardian.com/environment/2018/oct/22/microplastics-found-in-human-stools-for-the-first-time
(17) https://www.theguardian.com/environment/2016/nov/14/uk-to-investigate-human-health-impact-of-microplastics
Τάσος Τσακάλης