Λωτός, το μήλο της Ανατολής, με αντιοξειδωτικές και αντιγηραντικές ιδιότητες, πλούσιος σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία
O Λωτός ήταν γνωστός στην αρχαιότητα, στους μετέπειτα χρόνους σχεδόν λησμονήθηκε και άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστός και πάλι μόλις τα τελευταία χρόνια.
Χάρη στη λεπτή και χαρακτηριστική γεύση του, έχαιρε μεγάλης εκτίμησης από τους αρχαίους λαούς. Είχε ονομαστεί ως η «τροφή των θεών».
Πατρίδα του Λωτού είναι η Κίνα, όπου ονομαζόταν "μήλο της Ανατολής». Από την Κίνα εξαπλώθηκε και στην Ιαπωνία όπου θεωρείται εκλεκτή λιχουδιά.
Το έφεραν πρώτοι στη δύση, Ισπανοί θαλασσοπόροι από την Άπω Ανατολή. Οι λωτοί που έφαγαν οι σύντροφοι του Οδυσσέα δεν έχει ξεκαθαριστεί τι ακριβώς φυτό ήταν. Πάντως σίγουρα δεν είναι οι ίδιοι που έφεραν οι Ισπανοί.
Ο λωτός είναι γένος φυτών που ανήκει στην οικογένεια εβενίδες (Ebenaceae). To γένος διόσπυρος (Diospyros) περιλαμβάνει γύρω στα 200 είδη των τροπικών κυρίως περιοχών και ελάχιστα των εύκρατων. Ο καρπός του έχει σχεδόν σφαιρικό σχήμα, πορτοκαλί έως κόκκινο χρώμα και στυφή γεύση, μόλις κοπεί από το δέντρο. Αν αφεθεί μερικές μέρες, γίνεται γλυκός και ζουμερός.
Είναι φυλλοβόλο δέντρο, που ωριμάζει αυτή την εποχή από τον Νοέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο, οπότε και διατίθεται στην αγορά σε πλαστικά, ξύλινα ή χάρτινα τελάρα ή πλαστικά κλουβάκια, για την καλύτερη διατήρησή του, ένεκα του ότι είναι ευπαθές φρούτο.
Θρεπτικές ιδιότητες:
Ο λωτός είναι πλούσιος σε βιταμίνη Α, βιταμίνη C, φυτικές ίνες, κάλιο. Ο λωτός είναι υψηλός σε υδατάνθρακες, ενώ περιέχει αμελητέα ποσότητα σε λίπη και σε πρωτεΐνες. Ένας μέτριος λωτός 168 γρ. παρέχει 31,2 γρ. υδατάνθρακες, 0,3 γρ. λίπη και 0,97 γρ. πρωτεΐνες. Ο λωτός είναι μια εξαιρετική πηγή β-καροτίνης, βιταμίνης C και καλίου. Πράσινος είναι πλούσιο σε τανίνες που του δίνουν μια ισχυρή στυπτικό γεύση, έτσι ώστε να τρώγεται μόνο όταν ωριμάσει πλήρως. Όταν ωριμάσει ο καρπός είναι πολύ γλυκός και περιέχει μεγάλη ποσότητα σακχάρων σε γλυκόζη και πρωτεΐνη.
Έχει διουρητικές και καθαρτικές ιδιότητες. Αντίθετα, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε σάκχαρα - απαγορεύεται σε εκείνους που πάσχουν από διαβήτη ή που υποφέρουν από παχυσαρκία.
• Το χρυσοκόκκινο χρώμα του οφείλεται στα φλαβονοειδή που είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά, επίσης περιέχει πολυφαινόλες και κατεχίνες οι οποίες είναι γνωστές για την αντιφλεγμονώδη δράση τους.
• Περιέχει βετουλινικό οξύ, μια ουσία που έχει αποδειχτεί ότι είναι ιδιαίτερα δραστική ενάντια σε αρκετές μορφές καρκίνου.
• Περιέχει β-καροτένιο και λυκοπένιο, ζεαξανθίνη και κρυπτοξανθίνη, ουσίες με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση ενάντια στις ελεύθερες ρίζες που είναι υπεύθυνες για την πρόωρη γήρανση αλλά και για την εμφάνιση μεγάλου αριθμού ασθενειών. Σύμφωνα με συμπεράσματα έρευνας που διεξήγαγε η κλινική Μάγιο, η ζεαξανθίνη που περιέχει ο πολύτιμος καρπός, η οποία ανήκει στα καροτινοειδή, είναι ένας εξαιρετικός διατροφικός σύμμαχος στην πρόληψη και αντιμετώπιση της ωχράς κηλίδας, ιδιαίτερα σοβαρής πάθησης του ματιού.
• Είναι πλούσιο σε βιταμίνη C η οποία ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα και δίνει λάμψη στο δέρμα.
• Περιέχει βιταμίνες της ομάδας Β (κυρίως θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, πυριδοξίνη και φολικό οξύ) οι οποίες έχουν ευεργετικές ιδιότητες για το νευρικό μας σύστημα .
• Είναι πλούσιος σε ιχνοστοιχεία όπως κάλιο ,μαγνήσιο, χαλκό, χολίνη.
• Περιέχει φυτικές ίνες και έτσι είναι ιδιαίτερα ευεργετικός σε άτομα που υποφέρουν από δυσκοιλιότητα.
• Χάρη στη μεγάλη περιεκτικότητα του σε φυσικά σάκχαρα, είναι μια πολύ καλή πηγή ενέργειας κατάλληλη για άτομα με αυξημένη φυσική δραστηριότητα (π.χ αθλητές )
Τα 100 γρ φρέσκου λωτού παρέχουν μόλις 70 θερμίδες, άρα είναι ιδανικός για άτομα που ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή.
Τρόπος κατανάλωσης :
Δεν πρέπει να καταναλωθεί αμέσως μετά τη συγκομιδή είναι απαραίτητο να περιμένουμε να ωριμάσει περισσότερο, να εξαλείψει το τυπική στυπτική γεύση που προκαλείται από την υψηλή περιεκτικότητα σε τανίνη.
Στην πραγματικότητα, στο τέλος της διαδικασίας ωρίμανσης η τανίνη είναι μειωμένη, ενώ αυξάνονται τα σάκχαρα του, δίνοντας στον καρπό το χαρακτηριστικό του άρωμα.
Για να ωριμάζουν οι λωτοί, τους τοποθετούμε μέσα σε μια κατσαρόλα σκεπασμένη ή μέσα σε πλαστική σακούλα ή και χάρτινη μεγάλη, μαζί με 2-3 μήλα. Κλείνουμε τη σακούλα αφήνοντας μια πολύ μικρή τρύπα για ήπιο αερισμό. Αφήνετε τα φρούτα στην κατάσταση αυτή για 3-5 ήμερες και στο τέλος θα έχετε γευστικότατους, ώριμους, μελένιους λωτούς στο τραπέζι σας.
Ένας άλλος τρόπος είναι να τους τοποθετήσουμε στην κατάψυξη.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Τα άτομα με διαβήτη δεν θα πρέπει να καταναλώνουν λωτό, καθώς περιέχει μεγάλη ποσότητα σακχάρων και μέτριο γλυκαιμικό δείκτη (50) και μπορεί να αυξήσει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα.
Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή- μοριακή βιολόγος
Πηγή