Το οικονομικό γεγονός της χρονιάς θα αποδειχθεί πολύ πιθανά (κι αν το τελευταίο τρίμηνο του έτους δεν κρύβει εκπλήξεις) η επικείμενη εξαγορά της αμερικανικής Monsanto από την γερμανική Bayer. Πρόκειται για μια εξέλιξη καταστροφική από κάθε άποψη και πρώτ’ απ’ όλα για τους καταναλωτές, τη δημόσια υγεία και ποιότητα ζωής.
Του Λεωνίδα Βατικιώτη
Πριν δούμε τις οικονομικές παραμέτρους του πιο βρώμικου γάμου στην ιστορία των εξαγορών και συγχωνεύσεων, αυτό που πρέπει να υπογραμμίσουμε είναι ότι η πώληση της Monsanto, από μια άποψη, αποτελεί νίκη του κινήματος κατά των τροφίμων Φρανκεστάιν και των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών. Η Monsanto είχε ένα μοναδικό ταλέντο να γίνεται η πιο μισητή εταιρεία σε κάθε γενιά Αμερικανών. Μένοντας μόνο στα τελευταία πενήντα χρόνια, η προηγούμενη γενιά την μίσησε επειδή παρασκεύαζε τον Πορτοκαλί Παράγοντα με τον οποίο η αμερικανική αεροπορία βομβάρδιζε το Βιετνάμ, σπέρνοντας τον καρκίνο ακόμη και στους Αμερικανούς στρατιώτες. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες η Monsanto έγινε το κόκκινο πανί για εκατομμύρια ευαισθητοποιημένους πολίτες λόγω των γενετικά τροποποιημένων σπόρων που παρήγαγε, επιδεινώνοντας την ποιότητα της καθημερινής διατροφής. Η επιθετική εμπορική της πολιτική οδήγησε στη στοχοποίησή της ακόμη κι από αμερικανικές καταναλωτικές οργανώσεις, που δε φημίζονται για τον πολιτικό ριζοσπαστισμό τους, με αποτέλεσμα το όνομα Monsanto να γίνει ένα από τα πιο κακόφημα ονόματα στην παγκόσμια επιχειρηματική ιστορία. Προς επίρρωση κι οι αναντίστοιχες των παγκόσμιων δυνατοτήτων της επιδόσεις στην ευρωπαϊκή αγορά, η οποία παρά τις δυσμενείς αναθεωρήσεις του ρυθμιστικού της πλαισίου εξακολουθεί να παραμένει εχθρικό έδαφος για το αγροτο-χημικό σύμπλεγμα. Με άλλα λόγια η Monsanto έπεσε θύμα της τεράστιας επιτυχίας της στην μαζική εισαγωγή των τροφίμων Φρανκεστάιν στο πιάτο εκατομμυρίων ανυποψίαστων ανθρώπων. Αυτές οι αντιδράσεις προκάλεσαν ένα όριο στην εξάπλωσή της, καθώς κάθε «καινοτομία» αυτομάτως δημιουργούς επιφυλάξεις.
Ευνοούμενη των Ναζί
Κι εδώ ακριβώς είναι που έρχεται η γερμανική χημική βιομηχανία Bayer. Με την εξαγορά της Monsanto ετοιμάζεται για μια ακόμη φορά να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα ακόμη κι από την πιο ακριβοπληρωμένη εταιρεία δημοσίων σχέσεων: Να σβήνει τη βρόμικη ιστορία του παρελθόντος. Αρκεί μια ματιά στο δικό της βίο. Η Bayer, που ιδρύθηκε το 1863, είναι μια εταιρεία ταυτισμένη με τη Γερμανία. Ανήκει στις εταιρείες που ωφελήθηκαν τα μέγιστα από τα στρατόπεδα εργασίας που έχτισαν οι Ναζί τη δεκαετία του 1930 (μαζί με άλλες «περίλαμπρες» γερμανικές φίρμες όπως η αυτοκινητοβιομηχανία Wolkswagen, η αγαπημένη των ελλήνων πολιτικών Siemens, η Hugo Boss και άλλες πολλές), πολλά χρόνια πριν ξεκινήσουν την κατάκτηση της Ευρώπης. Για τα κέρδη της Bayer έχουν πεθάνει χιλιάδες Εβραίοι, κομμουνιστές, τσιγγάνοι και ομοφυλόφιλοι όχι μόνο δουλεύοντας μέχρι φυσικής εξαντλήσεως, αλλά κι επειδή χρησιμοποιούνταν ως πειραματόζωα στα εργαστήρια της, υπό την εποπτεία μάλιστα του περιβόητου γερμανού Δόκτωρος Μένγκελε. Παραγωγή της Bayer ήταν και το θανατηφόρο αέριο Zyklon B με το οποίο θανατώνονταν στους επτασφράγιστους θαλάμους αερίων οι κρατούμενοι των Γερμανών μέχρι το 1945. Αυτή η εταιρεία λοιπόν, που έπρεπε να εξαφανιστεί από προσώπου γης ως δείγμα ελάχιστου σεβασμού στη μνήμη τόσων χιλιάδων ανθρώπων που θανατώθηκαν εξ αιτίας της, σήμερα όχι απλώς συνεχίζει να λειτουργεί και να διαφημίζει τα προϊόντα της, από κατσαριδοκτόνα μέχρι ασπιρίνες σα να μη συμβαίνει τίποτε (προκαλώντας μάλιστα την απορία αν από τα προϊόντα της περισσότεροι άνθρωποι έχουν σωθεί ή έχουν πεθάνει), αλλά αποδεδειγμένα αποτελεί και το καλύτερο πλυντήριο για ένα «καμένο» brand name, όπως της Monsanto. Ποια άλλη λοιπόν αν όχι η Bayer, που ξεμπέρδεψε με τους παλιούς λογαριασμούς της αλλάζοντας απλώς όνομα από IGFarben σε Bayer;
Δεν είναι μάλιστα καθόλου τυχαία κι η κατρακύλα της τιμής της μετοχής της γερμανικής εταιρείας. Από τις 10 Μαΐου 2016 που έγιναν γνωστές πρώτη φορά οι συνομιλίες μεταξύ των δύο εταιρειών μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η τιμή της μετοχής της Bayer, όπως φαίνεται στο διάγραμμα που παραθέτουμε, έχει χάσει σχεδόν 8 ευρώ (από 100,57 ευρώ σε 92,25). Αιτία είναι η δυσφορία των Ευρωπαίων μετόχων απέναντι στην εξαγορά της Monsanto. Αποτέλεσμα της αρνητικής τους στάσης (που στην αφετηρία της έχει την άρνηση των Γερμανών να δεχθούν τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα όπως υποδηλώνει και πρόσφατη δημοσκόπηση που έδειξε ότι το 76% εξακολουθεί να θεωρεί σημαντική την απαγόρευσή τους) είναι κι η απροθυμία τόσο των Χριστιανοδημοκρατών όσο και των Σοσιαλδημοκρατών να δώσουν την …ευχή τους στο γάμο της χρονιάς. Κανείς ωστόσο δεν αμφισβητεί ότι CDU και SPD θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να ξεπεραστούν τα νομοθετικά εμπόδια στην έγκριση της συγχώνευσης.
Ο ματωμένος γάμος της Monsanto με την Bayer επιβλήθηκε λόγω της απότομης πτώσης στις τιμές των πρώτων υλών και των βασικών εμπορευμάτων (που διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια) τα οποία με τη σειρά τους οδήγησαν στην πτώση των αγροτικών εισοδημάτων και των δαπανών για σπόρους και χημικά. Μόνο στις ΗΠΑ το εισόδημα των αγροτών μειώθηκε από 123,8 δις. το 2013 σε 71,5 δις. το 2016, σχεδόν κατά 42%! Είναι εύκολο να φανταστούμε την πίεση που δέχτηκαν οι τζίροι των προμηθευτών τους, όπως η Monsanto. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό πως οι επιχειρηματικοί γάμοι στον κλάδο τείνουν να πάρουν τη μορφή επιδημίας, υπογραμμίζοντας τις σοβαρότατες υποκείμενες αιτίες. Θέμα χρόνου θεωρείται η ανακοίνωση της συγχώνευσης της Dow Chemical με την Du Pont και της ελβετικής Syngenta από την κινεζική ChemChina.
Ευρω-αμερικανικό μονοπώλιο
Μόνο που η ευόδωση αυτών των σχεδίων θα οδηγήσει στο τέλος της ημέρας στη δημιουργία τριών μονοπωλίων που θα ελέγχουν πλήρως την αγορά. Αυτές οι τρεις πολυεθνικές θα πουλούν το 59% όλων των πατενταρισμένων σπόρων του κόσμου και το 64% όλων των φυτοφαρμάκων, όταν το 1994 οι 4 μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής σπόρων του κόσμου έλεγχαν μόνο το 21% της διεθνούς αγοράς! Δεν είναι αστείο; Την ίδια ώρα που στο όνομα του ελεύθερου ανταγωνισμού οργανισμοί όπως το ΔΝΤ κι η ΕΕ επιβάλλουν ιδιωτικοποιήσεις και κοινωνικά καταστροφικές αλλαγές στην αγορά, χαρακτηρίζοντας ως κρατιστή κι απομεινάρι του παρελθόντος όποιον ζητά μέτρα ρύθμισης, σε ένα ανώτερο επίπεδο η αγορά μοιράζεται με όρους που θα ζήλευε κι ο Αλ Καπόνε. Με την επίνευση μάλιστα των διεθνών οργανισμών που υποτίθεται πώς έχουν τάξει εαυτόν στην υπηρεσία του …ανόθευτου ανταγωνισμού.
Ακόμη κι έτσι η εξαγορά της Monsanto από την Bayer δημιουργεί εντελώς νέα δεδομένα, καθώς απέναντί μας θα έχουμε ένα κολοσσό με ετήσιες πωλήσεις αξίας 66 δις. δολ., που θα ελέγχει το 29% των σπόρων παγκοσμίως και το 24% των φυτοφαρμάκων. «Πολύ μεγάλη» με άλλα λόγια για να επικριθεί και να στοχοποιηθεί… Η μεγάλη ευνοημένη του Χίτλερ θα χρησιμοποιήσει όλη τη δύναμη που διαθέτει ώστε η ΕΕ να πάψει να προβάλει αντιστάσεις στην άλωση της αγοράς από τους σπόρους Φρανκεστάιν. Το άμεσο αποτέλεσμα από την ένωση του Zyklon B με τον Πορτοκαλί παράγοντα θα είναι το πιάτο μας να γεμίσει με τρόφιμα σκουπίδια, για όσους φυσικά δεν έχουν την άνεση να αγοράζουν πανάκριβα βιολογικά προϊόντα. Επίσης, η άνοδος των τιμών καθώς οι οικονομίες κλίμακας απλώς θα αυξήσουν το περιθώριο κέρδους…
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Επίκαιρα την Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου
Πηγή