Σελίδες

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2017

ΙΑΤΡΙΚΗ ΤΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗ -ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ - ΓΕΝΙΚΑ (ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ)



Οι Αφορισμοί είναι από τα σημαντικότερα έργα της Ιπποκρατικής Συλλογής.

Αποτέλεσε αντικείμενο θαυμασμού των γιατρών όλων των εποχών και κυκλοφορούμενο ευρύτατα ανά τους αιώνες, αντιγράφηκε περισσότερο από όλα τα υπόλοιπα έργα της αρχαίας ελληνικής ιατρικής γραμματείας.
Αποτελεί στοιχειώδη επιτομή σημειωτικής, διαιτητικής, θεραπευτικής και προγνωστικής της Κωακής ιατρικής Σχολής.
Ο μελετητής αντιλαμβάνεται εύκολα ότι πρόκειται για σκέψεις σοφού και έμπειρου γιατρού και δασκάλου, που όμως δεν συμπληρώθηκαν από τον ίδιο, με αποτέλεσμα να περιέχουν επαναλήψεις και να είναι αταξινόμητες.

Είναι πιθανό να πρόκειται για σχέδιο που χρησιμοποιούσε ο Ιπποκράτης για τη διδασκαλία.

Αργότερα οι μαθητές του το βρήκαν και το συμπεριέλαβαν στα έργα του.

Έτσι τούτο θεωρείται αυθεντικό έργο του πατέρα της ιατρικής:

Στο πρώτο τμήμα, περιλαμβάνονται σε περίληψη θέματα που αφορούν γενική ιατρική και διαιτητική-θεραπευτική και τα γενικά περί αυτομάτων και προκλητών κενώσεων και διατροφής.

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή, ο δε καιρός οξύς, η δε πείρα σφαλερή, η δε κρίσις χαλεπή».

Πασίγνωστος αφορισμός που έχει τεθεί προμετωπίδα σε ιατρικές σχολές, έμβλημα σε πολλά ιατρικά έργα και έχει αποτελέσει αντικείμενο σχολίων μεγάλων σοφών της αρχαιότητας, όπως του Γαληνού, του Λουκιανού, του Σενέκα αλλά και των νεότερων γιατρών και φιλοσόφων, όπως του Γκαίτε, κ.λπ.

Στο δεύτερο τμήμα, περιλαμβάνονται αφορισμοί σχετικοί με την πρόγνωση των ασθενειών γενικά.
Πρώτα αναφέρονται προγνωστικά συμπτώματα για τον ύπνο, αντάξια μεγάλου κλινικού γιατρού, για παράδειγμα ο μεγάλος κίνδυνος των ασθενειών που επιβαρύνονται από τον ύπνο.
Σοφή επίσης παρατήρηση είναι το ότι τόσο η υπερβολική αϋπνία όσο και η υπερβολική υπνηλία είναι δυσάρεστα συμπτώματα.
Επίσης η ξαφνική κούραση προαναγγέλλε ιασθένεια, οι παχύσαρκοι είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στον κίνδυνο του ξαφνικού θανάτου από τους αδύνατους, όσοι νιώθουν συχνά υπερβολική κούραση χωρίς λόγο, πεθαίνουν.
Όλες αυτές είναι σοφές παρατηρήσεις πεπειραμένου γιατρού.

Στο τρίτο τμήμα, αναφέρεται η επίδραση που ασκεί στην εμφάνιση και τον χαρακτήρα των ασθενειών το φυσικό περιβάλλον και η ηλικία.

Στο τέταρτο τμήμα, που αφορά θεραπευτική αγωγή με εμετικά και καθαρτικά φάρμακα καθώς και στοιχεία διαγνωστικής ιδιαίτερα των εμπύρετων ασθενειών, περιλαμβάνονται αφορισμοί σχετικοί με τις καθάρσεις, σκόπιμες ή όχι, σε σχέση με την κύηση, τις εποχές του έτους, την ιδιοσυστασία του ατόμου και τη φύση της ασθένειας.
Πολύ ενδιαφέροντες είναι οι αφορισμοί που αναφέρονται στους πυρετούς: εκταίοι, κοπιώδεις, πυρετοί με συστροφή του τραχήλου, διαλείποντες, μη διαλείποντες, με ρίγος, καυσώδεις κ.ά.

Στο πέμπτο τμήμα περιλαμβάνονται αφορισμοί για την επίδραση της ζέστης και του κρύου ιδιαίτερα στις χειρουργικές ασθένειες και τα γυναικολογικά νοσήματα.
Μερικοί αναφέρονται και στους σπασμούς, τις τετανικές συσπάσεις και την επιληψία, άλλοι στα στηθικά νοσήματα.
Αλλοι πάλι αφορούν το γάλα, τη στείρωση, ασθένειες της μήτρας, την εμμηνορρυσία.
Στο τμήμα αυτό βρίσκονται οι περίφημοι αφορισμοί, σύμφωνα με τους οποίους η εμφάνιση σπασμών σε τραύμα είναι θανάσιμη πρόγνωση, η φθίση προσβάλλει άτομα ηλικίας 18-35 ετών, η αιμόπτυση αφρισμένου αίματος προέρχεται από τον πνεύμονα, η διάρροια είναι θανάσιμο σύμπτωμα στους φθισικούς, το ξαφνικό αδυνάτισμα των μαστών της εγκύου προαναγγέλλει αποβολή κ.λπ.

Στο έκτο τμήμα αναφέρονται αφορισμοί σχετικοί με τη συμπτωματολογία χειρουργικών νοσημάτων.
Πολύτιμοι είναι όσοι αναφέρουν ότι τα νοσήματα των νεφρών και της κύστης στους ηλικιωμένους θεραπεύονται δύσκολα, ότι τα τραύματα στον εγκέφαλο, την κύστη, τα έντερα, την καρδιά, το διάφραγμα, την κοιλιά και το συκώτι είναι θανατηφόρα.

Τέλος στο έβδομο τμήμα γίνονται πολλές επαναλήψεις αφορισμών από τα προηγούμενα τμήματα.
Από τους σημαντικότερους είναι εκείνος που αναφέρει ότι το πάγωμα των άκρων είναι θανάσιμο προγνωστικό στις βαριές εμπύρετες ασθένειες, όπως επίσης θανάσιμο προγνωστικό είναι και η εμφάνιση εμετού, λόξιγκα, σπασμού ή παραληρήματος στον ειλεό.
Τέλος, ο ακόλουθος αφορισμός βρίσκεται συνήθως αναρτημένος στα χειρουργεία:

« ‘Ὀκόσα φάρμακα οὐκ ἰηται, σίδηρος ἴηται, ὅσα σίδηρος οὐκ ἰηται, πῦρ ἴηται ὅσα δέ πῦρ οὐκ ἴηται, ταῦτα χρή νομίζειν ἀνίατα». 


πηγή
Ιατρική του Ιπποκράτη ~ Αφορισμοί (συμβουλές ιατρικής) τμήμα 1 & 2

Συνεχίζεται .....