Η βιοδυναμική γεωργία είναι μια σύγχρονη αλλά ταυτόχρονα και πολύ παλιά μέθοδος γεωργίας. Συνδυάζει διαφορετικούς τρόπους καλλιέργειας και λίπανσης με ταυτόχρονη φιλοσοφική άποψη για τη γεωργία.
Οι αρχές της βιοδυναμικής γεωργίας βασίζονται σε ομιλίες του φιλόσοφου και ανθρωποσοφιστή Rudolf Steiner για την βιολογική γεωργία.
Από τότε σιγά σιγά επεκτάθηκε σε όλο τον κόσμο και μετονομάστηκε σε βιοδυναμική γεωργία.
Με τον μαθητή του Steiner, Ehrenfried Pfeiffer που την επέκτεινε περισσότερο (ορίζοντας τον τρόπο που φτιάχνονται τα σκευάσματα) και αργότερα στην Αυστραλία με τον Alex Podolinsky ο οποίος την προχώρησε ακόμη περισσότερο, δίνοντας έτσι μεγαλύτερη προώθηση στην εφαρμογή αλλά και την κατανόηση του όλου εγχειρήματος.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν βιοδυναμικά αγροκτήματα παντού.
Υπάρχει και σύστημα Πιστοποίησης με την επωνυμία Demeter International που δραστηριοποιείται παγκόσμια εκτός Αυστραλίας.
Η Αυστραλία έχει δικό της σήμα Demeter. Ακόμη και στον κανονισμό 834 της Ε.Ε για την βιολογική γεωργία συμπεριλαμβάνονται τα βιοδυναμικά σκευάσματα.
Η βιοδυναμική γεωργία έχει πολλά κοινά με την βιολογική γεωργία.
Χρησιμοποιεί κομπόστες για λίπανση και δεν δέχεται τη χρήση οποιουδήποτε χημικού για τη λίπανση, φυτοπροστασία, ζιζανιοκτονία κ.λπ.
Πάει όμως παραπέρα.
Βάζει τον αγρότη να έχει πιο ενεργή συμμετοχή στην όλη διαδικασία και βασίζεται σε παρατηρήσεις της ίδιας της ζωής.
Π.χ. όλοι όσοι ασχολούνται με την γεωργία, από αρχαιοτάτων χρόνων, έχουν παρατηρήσει ότι ανάλογα με τη φάση της σελήνης (πιο κοντά ή πιο μακριά από τη γη, γεμάτη ή όχι) επηρεάζεται η κίνηση των υγρών στη γη.
Αυτό το διαπιστώνουμε με τις παλίρροιες αλλά ακόμη περισσότερο όταν πάμε να κλαδέψουμε, όταν ανεβούνε τα υγρά ξαφνικά σαν να στομώνει το πριόνι οπότε λογικό δεν είναι να έχουμε υπόψη μας τις φάσεις και να κλαδέψουμε σε ευνοϊκές για το κλάδεμα ημέρες;
Έτσι λοιπόν βγαίνει ένα ετήσιο ημερολόγιο που κοιτάει της θέσεις της σελήνης, αλλά και των πλανητών και βασισμένο στους αντίστοιχους επηρεασμούς κάνει προτάσεις για την καλύτερη στιγμή, ακόμα και μέσα στην ημέρα, για όλες τις γεωργικές πρακτικές (κλάδεμα, όργωμα, λίπανση, φυτοπροστασία).
Τα φυτά πρέπει να παίρνουν τα θρεπτικά συστατικά τους μέσω του χούμου (κολλοειδής σύσταση του εδάφους που βοηθά την ανταλλαγή ιόντων) και όχι διαμέσω του νερού του εδάφους ώστε να αξιοποιούν με τον καλύτερο τρόπο την εδαφική υγρασία και κατορθώνοντας να έχουμε μικρότερες ανάγκες νερού για το φυτό και μικρότερο στρες.
Χρήσιμα εργαλεία είναι μία σειρά βάσεων με κωδικούς όπως 500, 501, 502 έως 507.
Είναι κάτι σαν μαγιά.
Το 500 που χρησιμοποιείται πιο συχνά για τη γονιμότητα του εδάφους είναι ποσότητα αγελαδινής κοπριάς, την οποία έχουμε βάλει σε κέρατο αγελάδας θαμμένο τουλάχιστον για 6 μήνες στο έδαφος. Όταν την ξεθάψουμε η κοπριά έχει χουμοποιηθεί.
Ένα άλλο χρήσιμο εργαλείο είναι η Δυναμοποιήση.
Πώς συνδυάζονται όμως αυτά τα εργαλεία;
Έχουμε λοιπόν το έτοιμο 500. Παίρνουμε μία μικρή ποσότητα και τη διαλύουμε σε συγκεκριμένη ποσότητα καθαρού νερού. Αυτό γίνεται για συγκεκριμένη ώρα και με συγκεκριμένες ποσότητες, ανάλογα την έκταση που θέλουμε να ψεκάσουμε.
Το μυστικό είναι στον τρόπο ανάδευσης.
Γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε καθώς αναδεύουμε ας πούμε δεξιόστροφα μόλις δημιουργηθεί μια δίνη στο διάλυμα, βίαια αλλάζουμε κατεύθυνση, ώστε να δημιουργηθεί χάος στα σωματίδια του 500 και του νερού και να μπορέσουν να δημιουργήσουν νέα μόρια.
Αφού έχουμε αλλάξει κατεύθυνση μόλις δημιουργηθεί καινούργια δίνη ξανααλλάζουμε βίαια κατεύθυνση κλπ.
Σημαντικό είναι ότι στην όλη διαδικασία χρησιμοποιούμε φιλικά υλικά, όπως ξύλο και όχι πλαστικά. Το ίδιο κάνουμε και όταν ψεκάζουμε, χρησιμοποιούμε χάλκινα βυτία και όχι πλαστικά.
Άλλος τρόπος χρήσης των σκευασμάτων είναι σε κομπόστες όπου αφού ζυμωθούν τότε τις εφαρμόζουμε στο έδαφος.
Αυτά είναι μερικά παραδείγματα για να πάρετε μια ιδέα της πρακτικής εφαρμογής της βιοδυναμικής γεωργίας.
Πολλοί συχνά αμφισβητούν τη βιοδυναμική γεωργία ότι εμφανίζεται όχι τόσο επιστημονική.
Όμως δεχόμαστε τον ηλεκτρισμό χωρίς να έχουμε καταλάβει πλήρως τον τρόπο που λειτουργεί, γιατί εφόσον βλέπουμε να λειτουργεί στην καθημερινότητά μας τον αποδεχόμαστε, από το αποτέλεσμα.
Η βάση της επιστήμης είναι ο πειραματισμός, η παρατήρηση και τα δεδομένα.
Αν λοιπόν μια θεωρία δοκιμαστεί σε βάθος χρόνου και με συγκριτικά αποτελέσματα και με την επανάληψη δίνει τα ίδια αποτελέσματα τότε δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.
Αυτό που ίσως μπορεί να συζητηθεί είναι το γιατί έχουμε τα συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Αυτό ισχύει με την βιοδυναμική γεωργία.
Πραγματικά δουλεύει.
Όπως σε κάθε καινούργια άποψη και θεωρία, έτσι και στη βιοδυναμική, με τα χρόνια υπήρξαν διαφοροποιήσεις, όλες στο πνεύμα του εμπλουτισμού και τη διεύρυνση των εφαρμογών της.
Το κίνημα των Ανθρωποσοφιστών, που ακολουθούν τις απόψεις του R. Steiner, δεν έμεινε μόνο στο κομμάτι της γεωργίας αλλά εφάρμοσε αντίστοιχες απόψεις και πρακτικές σε όλους τους τομείς της ζωής (μουσική, παιδεία, αρχιτεκτονική κ.ά.).
ΔημήτρηςΔημητριάδηςΓεωπόνος βιοκαλλιεργητής (B.Sc., M.Sc.)