Η επισιτιστική κρίση
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου,
υποχρέωσε τις χώρες τη μια μετά την άλλη να άρουν τους φραγμούς στις εισαγωγές
των αγροτικών προϊόντων και οι εταιρείες μπορούσαν να συμπιέζουν τις τιμές των
προϊόντων διεθνώς. Έτσι είχαν τη δυνατότητα να ρίχνουν τις τιμές με
αποτελέσματα ολέθρια για τους αγρότες σε προϊόντα εγχώρια, που δεν άντεξαν και
περιήλθε η παραγωγή τροφίμων σε εταιρείες.
Σύμφωνα με τις μελέτες της Παγκόσμιας Τράπεζας η αρχή του επισιτιστικού προβλήματος, έγινε με την προτροπή χωρών όπως οι ΗΠΑ, οι καλλιέργειες να προσανατολισθούν στην παραγωγή βιοκαυσίμων και όχι στην παραγωγή τροφίμων. Επιπλέον ο προσανατολισμός της γεωργίας που απαξίωσε τον μικρό αγρότη και τα τοπικά προϊόντα και την τοπική αγορά.
Πρόσφατα τα μεγάλα χρηματοπιστωτικά
ιδρύματα στράφηκαν στο χρηματιστήριο τροφίμων, το μεγαλύτερο βρίσκεται στο
Σικάγο, προκειμένου να αντισταθμίσουν τις απώλειες τους μετά την «κρίση των
στεγαστικών δανείων» και να αυξήσουν πάλι τα κέρδη τους. Το χρηματιστήριο του
Σικάγο γνώρισε πρωτόγνωρη εισροή κεφαλαίων και είχε σαν αποτέλεσμα την ραγδαία
αύξηση της τιμής των τροφίμων. Η Κάργκελ ελέγχει το 75% του εμπορίου βασικών
τροφίμων και άλλες τέσσερεις πολυεθνικές εταιρείες σχεδόν μονοπωλιακά ελέγχουν
την παραγωγή και το εμπόριο των τροφίμων και ανεβάζουν και κατεβάζουν τις τιμές
ανάλογα με τι επιθυμίες τους. Μέσα σε ένα χρόνο, ως τον Μάρτιο του 2008
αυξήθηκε η τιμή του αραβόσιτου 31%, του ρυζιού 74% και του σταριού 130%. Οι
κάτοικοι των αναπτυσσόμενων χωρών διαθέτουν το 80% των εισοδημάτων τους για να
εξασφαλίσουν το καθημερινό τους φαγητό. Έτσι όταν οι τιμές των τροφίμων
ανεβαίνουν δεν έχουν που αλλού να περικόψουν και κόβουν από το φαγητό. Το
αποτέλεσμα είναι να προστεθούν 75 εκατομμύρια άνθρωποι μέσα στο 2007 σε όσους
βρίσκονται αντιμέτωποι με το φάσμα της πείνας. Έτσι ο μαστιζόμενος από την
πείνα πληθυσμός της γης προσέγγισε σε σύνολο το ένα δισεκατομμύριο. 25.000
άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα από πείνα. Ένα παιδί
πεθαίνει σήμερα από την πείνα κάθε 30 δευτερόλεπτα.
Αυτά είναι τα αποτελέσματα όταν ένα
θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, όπως καθορίστηκε από την Διακήρυξη της Ρώμης
1996, η τροφή, μετατρέπεται σε χρηματιστηριακή αξία.
Η Ινδή ακτιβίστρια Βαντάνα Σίβα
καταγγέλλει: «Η πείνα έχει γίνει παγκόσμιο φαινόμενο, είναι δημιούργημα του
παγκόσμιου επισιτιστικού συστήματος, το οποίο δεν έχει δημιουργηθεί για να
θρέψει τους λαούς, αλλά για να μεγιστοποιεί τα κέρδη της Μονσάντο και της
Κάργκιλ. Την περίοδο 2007-08 οι τιμές των τροφίμων διπλασιάστηκαν και τα κέρδη
αυτών των εταιρειών διπλασιάστηκαν».
Το ερώτημα επανέρχεται αμείλικτο: Πώς ανέχεται ο πολιτισμός μας να πεθαίνει έστω και ένας άνθρωπος από πείνα,
σήμερα που παράγεται περισσότερος πλούτος από ποτέ;
Η επερχόμενη διατροφική κρίση στη διεθνή
αγορά των τροφίμων, οδηγεί τις χώρες που έχουν άφθονα συναλλαγματικά αποθέματα
και στενότητα αρόσιμης και καλλιεργήσιμης γης, να νοικιάζουν ή να αγοράζουν γη
έξω από τα σύνορά τους. Εξάλλου η συνεχής άνοδος των τιμών των τροφίμων καθιστά
τα εύφορα εδάφη και τα καλά βοσκοτόπια πρώτης τάξεως επένδυση για τις
κερδοσκοπικές επιχειρήσεις που μπαίνουν στο παιχνίδι ανεξάρτητα ή για
λογαριασμό κάποιου κράτους μετόχου τους. Η Κίνα ανέλαβε την εκμετάλλευση
καλλιεργήσιμης γης σε Φιλιππίνες, Ρωσία, Καζακστάν, Μεξικό, Κούβα, Καμερούν,
Ουγκάντα, Τανζανία, Αυστραλία. Η Νότια Κορέα σε Μογγολία, Μαδαγασκάρη, Σουδάν,
Αργεντινή, Ινδονησία. Η Ινδία σε Παραγουάη. Η Ιαπωνία σε ΗΠΑ, Βραζιλία,
Αίγυπτο, Νέα Ζηλανδία. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα σε Σουδάν, Πακιστάν,
Καζακστάν, Λάος, Βιετνάμ, Καμπότζη. Η Λιβύη σε Ουκρανία Αυτή η εξέλιξη οδηγεί
σε ένα είδος νέο - αποικιοκρατίας, όπου οι φτωχές χώρες θα
παράγουν τρόφιμα για τις πλούσιες σε βάρος των δικών τους πεινασμένων πολιτών.
Το νερό; Χρηματιστηριακή αξία προκύπτει και για το νερό από την στιγμή που κάποιοι
άνθρωποι έχουν άφθονο νερό και κάποιοι άλλοι δεν έχουν. Οι ίδιες εξελίξεις και
για το νερό.
Πηγή: Γιάννης Βαρελάς